بررسی و نقد کتاب: «تاریخ تحولات سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی ایران در دوران صفویه» (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

تهیه و تدوین کتاب هایی با هدف آموزشی جهت تدریس دروس دانشگاهی با شاخص های علمی امری مهم و ضروری می باشد. برخی نهادها و سازمان ها مانند سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی (سمت) در این زمینه سعی نموده اند با کمک پژوهشگران حوزه های مختلف به این دغدغه جامعه دانشگاهی پاسخ دهند. این سازمان در حوزه تاریخ آثار متعددی به چاپ رسانده که برخی از این آثار به دلیل استقبال اساتید و دانشجویان چندین نوبت به چاپ رسیده اند. نقد و بررسی این آثار که با امر آموزش در ارتباط می باشند، می تواند به غنای علمی و آموزشی آنها بیفزاید و با استفاده از این گونه نقدها می توان هم ایرادات و نقص های آن آثار را در چاپ های بعدی برطرف نمود و هم مددی باشد برای نویسندگان بعدی که با چنین هدفی قلم خواهند زد. یکی از آثاری که در سازمان سمت با هدف آموزشی نگاشته شده، کتاب « تاریخ تحولات سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی ایران در دوران صفویه» نوشته عبدالحسین نوایی و عباسقلی غفاری فرد می باشد که برای دانشجویان مقطع کارشناسی رشته تاریخ تالیف شده است. این اثر دربرگیرنده تمام تاریخ صفویان بوده که تحقیق حاضر با هدف نقد و بررسی این اثر به انجام رسیده است. یافته ها بیان گر آن می باشد که چاپ های متعدد اثر مورد بحث در سال های اخیر، نشان داده که این کتاب توانسته است، رضایت مخاطبان خود را به دست بیاورد. با وجود این برخی نقدهای اساسی هم به لحاظ شکلی و ساختاری و هم به لحاظ محتوایی بر این اثر وارد بوده که نشان دهنده آن است، این کتاب از ایراد و اشکال مبرا نمی باشد. با وجود آنکه بسیاری از این ایرادات، آشکار و قابل رفع بوده، اما در چاپ های متعدد آن، تلاشی از سوی نویسنده برای برطرف نمودن آنها صورت نگرفته است.