اقتصاد سیاسی نظام بودجه ریزی در ایران براساس رهیافت نظم اجتماعی (1304- 1285) (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
در رویکرد نهادگرایی جدید پیچیدگی های نظام بودجه ریزی ریشه در تطور تاریخی شکل گیری آن دارد. شناخت این تطور تاریخی از منظر نهادها و سازمان ها فهم پیچیدگی هایی را که امروز نظام بودجه ریزی کشور با آن روبه رو است آسان تر کرده است. این پژوهش با استفاده از رهیافت نظم های اجتماعی و تکیه بر سه عنصر نهادها، سازمان ها و کنترل خشونت به بررسی نظام بودجه ریزی ایران در فاصله سال های انقلاب مشروطه تا پایان سلسله قاجار پرداخته است. در این دوره تصویب قانون اساسی، نظام نامه داخلی مجلس، قانون تشکیل وزارت مالیه، قانون محاسبات عمومی، قانون دیوان محاسبات و نگارش قانون بودجه و همچنین پیش بینی پذیرتر شدن نحوه تامین منابع و تخصیص هزینه ها با محدود کردن دوره عمل بودجه انجام گرفته است. همچنین بررسی حساب وزرا، جلوگیری از انتقالات غیرقانونی، تهیه و تفریغ بودجه، افزایش قدرت وصول مالیات، ساماندهی خزانه کل کشور و ممنوعیت مقرر شدن مالیات بر اثر نظر شخصی و ارائه روش های اجرایی مرتبط با نظام بودجه ریزی همچنین تشکیل مجلس، کمیسیون بودجه مجلس، دیوان محاسبات، وزارت مالیه و کمیسیون رسیدگی به دخل و خرج وزارتخانه ها به بهبود کیفیت نهادها و افزایش سازمان های قراردادی با عمر دائمی در نظام بودجه ریزی انجامیده که این امر باعث کنترل خشونت شده است. با بررسی نظام بودجه ریزی، گروه های عضو ائتلاف غالب در دوره مورد بررسی را شاهزادگان، اشراف، اعیان، علما ، تجار، مالکان، طبقه روشنفکر و دولت های روس و انگلیس تشکیل می دادند. بررسی نهادها، سازمان ها و کنترل خشونت نشان می دهد که نظام بودجه ریزی از نظم دسترسی محدود شکننده به نظم دسترسی محدود پایه در این دوره گذار کرده است.Political Economy of Budgeting System in Iran, with an Emphasis on Social Order Approach (1906-1925)
In the approach of new institutionalism, the budgeting system's complexities have roots in its formation's historical development. Understanding this historical development from the perspective of institutions and organizations has made it easier to understand the complexities that the country's budgeting system is facing today. Using the social order approach and relying on the three elements of institutions, organizations, and violence control, this research has examined the budgeting system of Iran between years of the constitutional revolution and the end of the Qajar dynasty. In this period, the approval of the constitution, the internal regulations of the parliament, the law on the formation of the Ministry of Finance, the law on public accounts, the law on the Court of Accounts, and the writing of the budget law, as well as more predictability of resources and cost allocations by limiting the period of the budget have taken place. Also, checking the accounts of ministers, preventing illegal transfers, preparing and deducting the budget, increasing the power of tax collection, organizing the country's treasury and prohibiting the imposition of taxes based on personal opinion, and providing executive methods related to the budgeting system in addition to the formation of the parliament and the budget commission, the Audit Bureau, the Ministry of Finance and the commission for handling the income and expenditure of the ministries have led to the improvement of the quality of institutions and the development of contractual organizations with a permanent life in the budgeting system, which has caused the control of violence. By examining the budgeting system, one can conclude that the dominant coalition member groups in the period under review were princes, nobles, scholars, businessmen, landowners, the intellectual class, Russian and British governments. Examining institutions, organizations, and violence control show that the budgeting system has changed from a fragile limited access order to a basic limited access order in this period.
تبلیغات
