سنجاق قفلی های عصر آهن ایران: تاریخچه، گونه شناسی، تکنیک ساخت و کاربردهای آن ها (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
سنجاق های قفلی از جمله اشیایی است که در اوایل عصرآهن(حدود 1400ق.م) ابداع شده و در اواسط این دوره و حدود 800ق.م در مناطق مختلف عمومیت پیدا کرده و استفاده از آن توسط فرهنگ های مختلف، به شکل های متنوع و کاربردهای مختلف تاکنون تداوم پیدا کرده است. این ساخته ها بعد از گسترش استفاده در عصرآهن 3 و در مناطق مختلف و از جمله ایران، جهت اتصال لباس، تزیین شخصی و در مواردی به عنوان طلسم به کار برده شدند. در خصوصگونه شناسی سنجاق قفلی های مکشوفه از ایران تاکنون پژوهش جامعی در داخل صورت نگرفته و پژوهش های باستان شناسان غربی نیز یافته های چند دهه اخیر را شامل نمی شوند. پژوهش حاضر با هدف مطالعه تاریخچه، معرفی و گونه شناسی سنجاق قفلی های عصرآهن ایران انجام شده و تلاش دارد به روش توصیفی-تحلیلی و ابزار کتابخانه ای به اهداف مورد نظر دست یابد. نتایج حاصله نشان می دهد سنجاق قفلی بعد از ابداع در حوضه مدیترانه، به تدریج در مناطق دیگر رواج پیدا کرده و در موارد زیادی جایگزین سنجاق های میله ای شدند. در اواخر قرن 8ق.م و به ویژه در طول قرن 7ق.م سنجاق قفلی در قالب گونه ها و زیرگونه هایی مختلفی و نیز کاربردهای مشابه در ایران عمومیت پیدا کرد؛ هر چند نوع فنردار مثلثی شکل آن بیشترین فراوانی را داشته است.Chronology and typology of late Iron Age Fibula in Iran
Fibulae are among the objects that were invented in the early Iron Age (1400 BC) and in the middle of this period(about 800 BC), it became common in different regions and its use by different cultures, in various forms and different applications has continued to this day. After the use of these Fibula spread, these constructions were used in various ways, including for Connecting clothes, personal decoration, and in some cases as a talisman. The late Iron Age fibulae of Iran include a variety of types that were found during excavations of various settlement sites and cemeteries. Regarding the history, typology and applications of fibulae discovered from Iran, no comprehensive research has been done in Iran and the researches of Western archaeologists do not include the findings of recent decades. Therefore, there are ambiguities regarding the history of their use, typology, application and construction technique. The present study aims to introduce and study the history and typology of Iron Age fibulae in Iran and tries to achieve the desired goals through descriptive-analytical methods and library tools. The results show that fibulae, after being invented in the Mediterranean basin, gradually spread to other regions and in many cases replaced rod pins.
تبلیغات
