بررسی بینامتنی دلالت های بازآفرینی شاهنامه فردوسی در تاریخ نگاری جوینی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
در نظام نوین نقد و تحلیل آثار، معنای متن وابسته به کشف روابط میان سوژه با پیش متن ها، حافظه های مخفی و آشکار اثر و همچنین مولفه های فرامتنی زایشگر آن است که تحلیل های بینامتنی، بن مایه نظری و روش مندی آن را شکل می دهد. در میان نظریه پردازان این شیوه، رولان بارت به مخاطب این اجازه را می دهد که از برهم چینش متن ها و کشف لایه های آثار در ضمیر و ظاهر یکدیگر، به تفاسیر و معناهای نو و خلاقه ای دست یابد. از سویی دیگر، در میان تاریخ و ادبیات، علاوه بر اشتراکات و تقابل های فلسفی، نوعی پیوندهای نهان و معانی نوظهور یافت می شود که یکی از مصادیق آن را در ارتباط نظام مند میان تاریخ نگاری جوینی در جهانگشا و حماسه سرایی فردوسی در شاهنامه می توان جست وجو کرد. لذا این پژوهش با رویکردی توصیفی تحلیلی سعی در کشف معنایی نو در چرایی خلق تاریخ جهانگشا در ارتباط با پیش متن غالب خود یعنی شاهنامه دارد. با توجه به وجوه و ابعاد تأثیرپذیری در شکل گیری برخی از عناصر ساختاری، تبیین تطبیقی وجه ادبیت و تحلیل مقولات هویتی و انگیزشی متن ها در ارتباط با یکدیگر، این نتیجه حاصل خواهد شد که جوینی در تاریخ نگاری خود، صرفاً متأثر از واژگان و ابیات شاهنامه فردوسی نبوده و در یک نظام تقابلی سعی در بازآفرینیِ متنی در قامت شاهنامه و نوزاییِ حماسه ملی در سطح نثر داشته است.Intertextual Study of the Implications of Recreating Ferdowsi's Shahnameh in Juvayni’s Historiography
In the modern system of criticism and analysis of works, the meaning of the text depends on the discovery of the relationships between the subject and the pre-texts, the implicit and explicit memories of the work, as well as the metatextual components that give birth to it; intertextual analysis forms its theoretical basis and methodology. Among the theorists of this method, Roland Barthes allows the audience to get new and creative interpretations and meanings by the arrangement of the texts and the discovery of the overt and covert layers of the works in each other. On the other hand, between history and literature, in addition to commonalities and philosophical confrontations, there are hidden links and emerging meanings; one of the examples of which can be found in the systematic connection between Juvayni's historiography in Jahangushay and Ferdowsi's epic writing in Shahnameh. Therefore, adopting a descriptive-analytical approach, this research tries to discover a new meaning in why Jahangushay history was created in relation to its dominant pre-text, Shahnameh. Considering the relationships between aspects and dimensions of the influence in the formation of some structural elements, the comparative explanation of the literary perspective, and the analysis of the identity and motivational categories of the texts in relation to each other, one can conclude that in his historiography, not only was Juvayni influenced by Ferdowsi's technique and method, but in a confrontational system, he has tried to recreate a text on the level of the Shahnameh and revive a national epic in prose form.
تبلیغات
