تحلیل مؤلفه ها و مصادیق فقه تمدن ساز در منظومه ی فکری آیت الله خامنه ای (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
در عصر حاضر با توسعه ارتباطات و شیوع رسانه های ارتباط جمعی و ظهور مکاتب گوناگون فکری، بحث از تفوق تمدنی و گفتمان برتر فکری از حیثیت ویژه ای برخوردار شده است. در این میان از نظر بسیاری از دانشمندان مسلمان، تعالیم مترقی شریعت، به مثابه تئوری اداره انسان از بدو حیات تا لحظه ممات، نیکوترین راهبرد و استوارترین شیوه برای عینیت بخشیدن به تمدن برتر محسوب شده و یگانه راهکار مورد وثوق در برابر استیلای تمدنی غرب، برکشیدن و شناسایی و تبیین مؤلفه های تمدنی شریعت و ازجمله فقه اسلامی می باشد. نوشتار حاضر با عنایت به ضرورت بحث و نیز خلأ پژوهشی موجود، در جستاری مسئله محور و با اتخاذ روش توصیفی- تحلیلی، با هدف پاسخ به این پرسش شکل گرفته است که مؤلفه های گفتمان فقه تمدنی در بیانات و آثار مقام معظم رهبری شامل چه مواردی می شود. نیک پیداست که موضع ایشان در باب مؤلفه های فقه تمدنی ازاین جهت حائز اهمیت شایان است که معظم له در طول سالیان از رهگذر مدیریت جامعه، تجارب ارزشمندی کسب نموده و با تأسی به آموزه های دینی، پیاده سازی تعالیم راهبردی شریعت را مدنظر قرار داده اند؛ لذا تبیین رویکرد ایشان می تواند به مثابه الگویی درخشان فراروی مدیران جامعه در جهت پیشبرد راهبردهای کلان نظام اسلامی قرار گیرد. نوشتار حاضر پس از استقصا در آرای مقام معظم رهبری، گفتمان فقه تمدنی را در پنج محور در آرای ایشان بازشناسی و معرفی کرده است: 1. حقوق شهروندان غیرمسلمان 2. حقوق اقلیت های مذهبی 3. اهتمام به عنصر زمان و مکان 4. ضرورت ایجاد فقه های مضاف 5. بهره گیری از پتانسیل های فقه حکومتی.Analysis of the components and examples of civilizational jurisprudence in the intellectual system of Ayatollah Khamenei
Purpose: Given that Islamic teachings can always be considered as the best options for objectifying a progressive civilization that involves human happiness and in this regard the knowledge of jurisprudence has a special place; therefore the purpose of this article is to understand the nature of civilization-building jurisprudence as well as to explain its place and to try to explain its components from the perspective of the Supreme Leader of the Islamic Revolution who practically administer and take measures of the Islamic Society. Therefore, the present article, by delaying the statements of the supreme leader and studying his works, seeks to extract the axes of civilized jurisprudence in his head. Methodology: The present research is of a fundamental type and the method used in it is descriptive-analytical. The data collection was done in a library way, and the authors, after explaining the main concept of the discussion, explained and identified the existing documents related to the topic of the article and then analyzed the evidence . Findings: The axes of civilized jurisprudence in the statements of the supreme leader can be examined in five axes: 1- to address the rights of non-Muslim citizens, including the equality of the diyah of the people of the book with the diyah of Muslims. 2-to address the rights of religious minorities, including the sanctity of insulting the sanctities of the Sunnis. 3-attention to the element of time and place in the process of ijtihad. 4-the need to create additional jurisprudence, which is considered among the necessities of civilized jurisprudence. 5-harnessing the capacities of governmental jurisprudence in the direction of civilized jurisprudence . Conclusion: Civilized jurisprudence is a holistic approach to jurisprudence and Sharia and is appropriate to the requirements of modern life and the developments of human life. In this context, the supreme leader believes that the new Islamic Civilization means Strategic Development and progress in all aspects of Muslim life. In his view, the goal and philosophy of civilized jurisprudence is to create psychological peace for the Islamic Society, which will also be accompanied by the development of scientific and material manifestations; so if religion is concerned with globalization and intends to give a plan for humanity towards a higher life, it must take the civilization process based on the assumption of the community of religion .
تبلیغات
