درخت حوزه‌های تخصصی

اندیشه سیاسی

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۲۱ تا ۱۴۰ مورد از کل ۳٬۲۸۲ مورد.
۱۲۲.

انقلاب اسلامی و بیداری اسلامی جهان اسلام: چالش ها و فرصت ها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: انقلاب اسلامی ایران امنیت ملی فرصت ها و تهدیدها بیداری اسلامی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی اندیشه سیاسی اندیشه سیاسی در اسلام تاریخ و مبانی اندیشه سیاسی در جهان اسلام
  2. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی مطالعات منطقه ای منطقه خاورمیانه بیداری اسلامی
تعداد بازدید : ۵۵۳۲ تعداد دانلود : ۱۷۲۹
بی شک، انقلاب اسلامی ایران منشأ بیداری اسلامی در خاورمیانه بوده است. به همین دلیل نظام جمهوری اسلامی نقش الگو و جهت دهندگی برای تحولات سیاسی اخیر منطقه خواهد داشت. بیداری اسلامی در کشورهای عربی توانست گفتمان مسلط حکومت های استبدادی در منطقه خاورمیانه را زیر سؤال برده و اساس آن نظام ها را برچیند. مجموعه این تحولات حاوی فرصت هایی چون مسلط کردن گفتمان مقاومت، تعیین سرنوشت مردم توسط خودشان، برپایی حکومت های اسلامی و ... است. همچنین حضور بیگانگان و غربیان در منطقه و تحولات آن، مصادره شدن انقلاب های مردم مسلمان منطقه به نام برخی اشخاص و گروه ها، انحراف مسیر تحقق اهداف انقلابی مردم و استحاله یافتن آنها از جمله تهدیدهای اصلی فراروی انقلاب های مردمی کشورهای منطقه به شمار می رود. لذا ما در این نوشتار برآنیم تا چالش ها و فرصت هایی که این تحولات ژئوپولوتیک در آینده برای انقلاب اسلامی ایران فراهم خواهد کرد را با استفاده از روش کتابخانه ای و اسنادی مورد بررسی قرار دهیم.
۱۲۳.

عقل گرایی و نقل گرایی در فقه سیاسی شیعه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۸۴
خوارج اولین نقل‏گرایان جهان اسلام بودند و با ظهور معتزله و اشاعره، نزاع میان دو مکتب عقل‏گرایى و نقل‏گرایى برجسته و بارز گردید. مسأله اخباریین و اصولیین در تاریخ شیعه نیز به همین مسأله باز مى‏گردد. تقدم نقل بر عقل، اصل مهم معرفت‏شناختى در مکتب نقل‏گرایى است و در مقابل، ضرورت کاربرد عقل در فهم احکام الهى، از ویژگى‏هاى عقل‏گرایى است. با تلاش گسترده وحید بهبهانى، اخبارى‏گرى در ایران و عراق منقرض گردید و با همت شیخ مرتضى انصارى نیز دانش اصول فقه در حوزه‏ها نهادینه شد.
۱۲۴.

سیاست مدرنیته و مدرنیته سیاسی

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۹۰
نویسنده در این مقاله برخى از مؤلفه‏ها و ویژگى‏هاى سیاست مدرن را با اشاره به آراى برخى از اندیشمندان سیاسى برشمرده است .
۱۲۵.

نسبت حقوق بشر و دموکراسی

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۸۰
آقای باقی با برقراری نسبت عام و خاص مطلق بین حقوق بشر و دموکراسی دایره حقوق بشر را بزرگ‏تر از دموکراسی و شامل بر آن می‏داند. بر همین مبنا، در تحلیل پیشینه دموکراسی خواهی در ایران، علت اساسی ضعف و ناکارآمدی
۱۲۸.

دیالوگ سنت و مدرنیته

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۸۵
آقاى آقاجرى معتقد است سنت و مدرنیته در یک معنا به دو دوره تاریخى در غرب اطلاق مى‏شود؛ ولى به معناى عام، یک مفهوم سیال و نسبى است که به گذشته و آینده جوامع اشاره مى‏کند. در چگونگى برخورد با سنت و مدرنیته سه دیدگاه مختلف وجود دارد که دیدگاه سوم، دیالوگ بین افق تاریخى سنت و افق تاریخى مدرنیته و نوسازى عناصرى از سنت و تمدن گذشته براى ایفاى نقش در آینده است. وى خود را همسو با دکتر شریعتى متعلق به گفتمان فرامدرن مى‏داند که از گفتمان سنت‏گرایانه و پسامدرن متمایز است.
۱۲۹.

صورت و بی صورتی

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۶۹
منشأ کثرت موجود در عالم، یک صورت واحد نیست؛ بلکه امر بى‏صورت است. تفاوت خداشناسى مولوى با بقیه نیز در همین است. تفکر در ذات خدا حیرت‏آور است؛ زیرا آنجا مقام بى‏رنگى و عدم یقین است. نسبت امر بى‏صورت با همه صور یکسان است؛ پس باید پلورالیسم را بپذیریم.
۱۳۰.

آزادی بیان

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۴۸
آقاى سروش با نگاهى به ماجراى آقاى آقاجرى، به مسئله آزادى بیان و دلایل موافقان و مخالفان آن پرداخته است. این بحث که در قالب سخنرانى در آمریکا ارائه شده است، نگاهى گذرا نیز به وضعیت آزادى در جوامع لیبرال و مدعى آزادى دارد و ازاین‏رو جامعیت بیشترى در دیدگاه‏هاى عرضه شده نسبت به گذشته دیده مى‏شود.
۱۳۱.

گونه شناسی فکری جنبش های اسلامی معاصر و پیامدهای سیاسی - امنیتی آن در جهان اسلام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: هویت امنیت اجتهاد نص جهان اسلام جنبش های اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۰۵ تعداد دانلود : ۸۵۸۳
جنبش های اسلامی، ویژگی های متنوع و مختلفی دارند که از لحاظ شکلی و سازمانی، فکری و عقیدتی، اهداف و منافع، محیط تاریخی و جغرافیایی، عملکرد و مبارزه و دیگر موارد، قابل طرح و مداقه علمی اند. هدف ما در این پژوهش، گونه شناسی فکری این جنبش ها میباشد. قصد داریم به این پرسش پاسخ دهیم که اولا،ً این جنبش ها بر اساس مبانی فکری، به چند جریان مهم تقسیم میشوند؟ و ثانیاً، پیامدهای سیاسی - امنیتی این دیدگاه های فکری متفاوت در جهان اسلام، چه خواهد بود؟ بر این اساس، نویسنده معتقد است احیای هویت، به عنوان مهمترین دغدغه جنبش های اسلامی معاصر، ارتباط تنگاتنگی با امنیت در جهان اسلام دارد، اما در مورد نحوه تاثیرگذاری احیاگری این جنبش ها، باید به تفاوت هایشان در نوع نگرش به مقوله هویت توجه کرد. با توجه به پتانسیل های فقهی و کلامی، به نظر میرسد تنها جنبش های اسلامی عقل گرای اجتهادی توانائی لازم را برای ایجاد الگوی سیاسی بدیل در جهان اسلام و ایجاد امنیتی پایدار و همه جانبه در آن دارند.
۱۳۲.

عقیده پرستی، بت پرستی است

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۹۹
جناب آقاى ملکیان در این مقاله سعى وافرى را مبذول داشته‏اند تا اثبات کنند پافشارى و جزم‏اندیشى نسبت به یک عقیده به منزله پرستیدن آن عقیده است و از آنجا که پرستیدن غیرخدا امرى نکوهیده است، عقیده‏پرستى نیز، در حقیقت، نوعى بت‏پرستى است.
۱۳۳.

نقد اخلاقی قدرت

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۶۳
موضوع سخن، نقد اخلاقی قدرت است که تنها به نقد نظام توتالیتر پرداخته است. در این نوشتار، به رابطه فضایل و حاصل آنها، عدالت، با اختیار و تشکیل هرم قدرت اشاره شده و رابطه‏ای معکوس میان اختیار و تجمیع قوا دیده شده است. از نظر نویسنده محترم، نظام توتالیتر فضیلت‏پرور نیست و در نتیجه مورد نقد اخلاقی واقع می‏شود.
۱۳۵.

«حق» و «تکلیف» در عصر قدیم و جدید

مصاحبه شونده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۳۳
در این گفت‏وگو، به تحول تاریخی مفهوم حق اشاره می‏شود و بر این نکته تأکید می‏گردد که تنها بر مبنای تعریف جدید از حق است که می‏توان از حقوق بشر سخن گفت.
۱۳۶.

نقد تحلیلی شناخت از دیدگاه قرآن اثر آیت الله دکتر بهشتی

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۰۲
آقاى ملکیان در این مقاله به نقد کتاب شناخت از دیدگاه قرآن اثر شهید بهشتى پرداخته است. به نظر ایشان، دکتر بهشتى از هشت مسأله مهم معرفت‏شناسى به چهار مسأله اشاره‏اى نکرده است و در بقیه موارد نیز صرفاً بر فهم عرفى اتکا کرده که این خود جاى نقد دارد. همچنین به نظر آقاى ملکیان حل و فصل مسائل فلسفى از طریق ارجاع به قرآن درست نیست. مسائل مطرح در کتاب همان مسائلى است که در کتاب‏هاى مارکسیستى و شبه مارکسیستى آمده است و نوعى عمل‏زدگى نیز در نحوه طرح مباحث دیده مى‏شود.
۱۳۹.

تشیع و چالش مردم سالاری

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۳۳
در این مقاله، از نسبت میان اسلام و مردم‏سالاری سخن به میان آمده است. به نظر آقای سروش تمدن اسلامی، فقه‏محور است و به همین دلیل با قانون آشناست. اما نقیصه فقه فعلی تکلیف‏محور بودن آن است. فقه باید به حقوق نیز توجه کند. در این جهت شیعه و سنی مشترک‏اند. اما اختلاف آنها، در چند چیز است. یکی در مفهوم ولایت، که در شیعه بسیار پررنگ است و نافی خاتمیت است و دیگری مفهوم مهدویت است که آن نیز مخالف خاتمیت است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان