محمد غیاثی

شاخص های سیاست فرهنگی، تمرکز خود را بر جنبه های فرهنگ معطوف داشته است اما در ساختارهای سیاست گذاری، پارامترهایی مانند آموزش، نهادهای اجتماعی، روندهای تاریخی و بویژه اقتصاد، زیربنای فرهنگ معرفی شده است و در هنگام ارزیابی سیاست های فرهنگی مهم است. هدف از این پژوهش آسیب شناسی ارزیابی سیاست های فرهنگی ایران در منع استفاده از شبکه های ماهواره ای است. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر گردآوری داده ها یک مطالعه کمی است. سئوال اساسی پژوهش این است که از دیدگاه خبرگان، آسیب های اصلی مرحله ارزیابی سیاست های فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در منع استفاده از شبکه های ماهواره ای چیست و کدام یک از اهمیت بیشتری برخوردار است. جامعه آماری پژوهش تعداد 15 نفر از خبرگان سیاست گذاری رسانه بوده است. ابتدا شاخص های مرتبط با ارزیابی سیاست های فرهنگی در خصوص نوع کارکرد شبکه های ماهواره ای، با تکنیک دلفی خاکستری شناسایی و میزان اهمیت شاخص های تایید شده، با تکنیک خبره محور سوارا تعیین شد. نتایج نشان داد، عدم وجود شاخص های ارزیابی مرتبط با سیاست های اقتصادی، آموزشی و اجتماعی در بطن سیاست های فرهنگی، نبود همگرایی در خصوص تدوین و اجرای طرح مهندسی فرهنگی کشور در گذشته،عدم تدوین الگوی سیاست گذاری در مواجه با شبکه های ماهواره ای، عدم توجه وارزیابی جنگ های ادراکی و شناختی ،عدم ارزیابی همسویی سیاست های تدوین شده با تنوع فکری و شکاف نسلی در جامعه، نبود پژوهش های اثرگذار در خصوص تببین منظومه فکری امام خامنه ای(مدظله العالی) در تدوین سیاست های فرهنگی، از مهمترین آسیب های ارزیابی سیاست های فرهنگی مرتبط با شبکه های ماهواره ای است

نظریه های توسعه سیاسی دارای مبادی و ریشه های فلسفی متفاوتی هستند، همچنین براساس موقعیت سیاسی، بستر تاریخی و جغرافیایی که در آن مطرح شده از جهت گیری علمی، اقتصادی، جامعه شناختی، انسان شناختی، تاریخی، جغرافیایی و سیاسی ویژه ای برخوردار می باشند. در بین رویکردهای مختلف علمی به توسعه، جامعه شناسی سیاسی تأکید و دیدگاهی را مدنظر دارد که براساس آن به توسعه به مانند فراگردی توجه دارد که به تغییرات اجتماعی گسترده ای دامن می زند. همچنین از عوامل ساختاری، فرهنگی و شبکه های مبادلات اجتماعی درون و بیرون جوامع متأثر می گردد. از این جهت بررسی رابطه میان توسعه سیاسی و جامعه شناسی سیاسی و تحول در این رابطه در عرصه های گوناگون حائز اهمیت است. هدف از پژوهش حاضر بررسی ارکان توسعه سیاسی و نقش جامعه شناسی در این حوزه و همچنین تحولات آن در مطالعات جامعه شناسی نوین است. سوال اصلی که مطرح می شود این است که چه نسبتی میان توسعه سیاسی و مطالعات جامعه شناسی سیاسی وجود دارد. فرضیه پژوهش بیانگر این مطلب است که جامعه شناسی سیاسی با محور قرار دادن جامعه بعنوان مبنای تحولات سیاسی، شناخت صحیح آن را بنای توسعه سیاسی می داند. این پژوهش با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و بهره گیری از مطالعات کتابخانه ای در کنار متون معتبر به این نتیجه دست یافته است که با نزدیک شدن به تحولات جهانی شدن، جامعه نقش اصلی را در توسعه سیاسی بازی می کند و مطالعات جامعه شناسی بر مدار اهمیت جامعه نسبت به دولت محور بودن نظریه های توسعه تأکید می ورزد.