سید حسن موسوی بروجردی

اندرزنامه ها نمونه های برجسته و ارزشمندی از میراث ادبی شرقیان و دارای جایگاهی ویژه در زبان و ادبیات عربی و فارسی هستند. معمولا این گونه آثار به دور از سوگیری های ایدئولوژیک، تلاش دارند ارتباطی مؤثر و پایدار را با مخاطبین خود برقرار سازند و در این راستا از همه ی بنمایه های فرهنگی بشری بهره می جویند . نوشتار حاضر به شناساندن یکی از همین گونه آثار یعنی کتاب «آداب السیاسه بالعدل وتبیین الصادق الکریم الرفیع بالعقل من الأحمق اللئیم الوضیع بالجهل» نوشته ی المبارک بن الخلیل الخازندار البدری الموصلی الأرموی و نسخه ای گرانمایه و تازه یافت از این کتاب می پردازد . این نسخه به غیر از متن کتاب در بردارنده ی ویژگی های بی مانندی چون تقاریظی از علمای شیعی چون علی بن عیسی اربلی و عبد الکریم بن طاووس به دست نوشته خود ایشان هست

«درر اللّآلی العمادیه» کتابی حدیثی- فقهی از ابن ابی جمهور اَحسائی است. نسخه خطّی این کتاب برای نخستین بار توسّط سید حسن موسوی بروجردی تحقیق و منتشر شد. محقّق مقدّمه ای علمی بر این کتاب نگاشته که مقاله کنونی، ترجمه آن است. در این مقدّمه، پژوهشگر پس از شرح حال مؤلّف، شخصیت و کتاب های او را معرّفی می کند. سپس به بررسی و نقد روش حدیثی وی پرداخته و مرویات او را از دو جهت سندی و متنی مورد تحلیل قرار می دهد. سپس دیدگاه های عالمان را درباره ابن ابی جمهور مطرح کرده و آنگاه به جهت گیری اعتقادی وی می پردازد. او مهم ترین علّت کم اعتنایی دانشمندان شیعی به آثار اَحسائی را جهت گیری اعتقادی خاص او و گرایش به صوفیه دانسته است.

کتاب الکفایه فی النصوص علی الائمه الاثنی عشر تألیف ابوالقاسم علی بن محمد خزاز رازی از علمای قرن پنجم قمری از منابع بسیار مهم حدیثی شیعه شناخته می شود. با این حال، جنبه کلامی آن بر جنبه حدیث یاش غلبه دارد؛ چرا که مؤلف با تألیف این کتاب به یکی از مه مترین دغدغ ههای عقیدتی جامعه شیعه در سده اول غیبت کبری یعنی اثبات تواتر روایات ائمه اثنی عشر پاسخ داده است. کتاب کفایه اولین بار توسط مرحوم سید عبدالطیف کوه کمر های در سال 1401 قمری تحقیق و منتشر شد و مجددًا در سال 1387 با تحقیق و تصحیح آقایان محمدکاظم موسوی و عقیل ربیعی از سوی انتشارات دلیل ما روانه بازار نشر شد. نگارنده این نوشتار تصحیح مذکور را در بوته نقد و بررسی قرار داده است. وی در راستای این هدف، نقدها را در شش بخش ذیل دست هبندی و با ذکر مثال بیان م یدارد: عدم جستجو درباره نسخه های خطی، اشتباه در تشخیص و انتخاب نسخه کفایه، نا مگذاری نامناسب کتاب، ضبط نادرست اسما در اسانید، کاستی در استخراج منابع و نواقص مقدمه تحقیق.