بابک شمشیری

بابک شمشیری

مدرک تحصیلی: دانشیار دانشکده علوم تربیتی دانشگاه شیراز

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۷۵ مورد.
۲۱.

بازسازی نقش و کارکرد فلسفه تعلیم و تربیت در نسبت با عمل تربیتی مبتنی بر اندیشه های جان دیویی

نویسنده:
منبع: آموزش پژوهی دوره ششم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۲۴) 45 - 66

کلید واژه ها: فلسفه فلسفه تعلیم وتربیت عمل تربیتی عمل گرایی دیویی بازسازی تجربه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۸ تعداد دانلود : ۴۱۳
هدف از این مقاله بررسی رویکردهای مختلف به فلسفه تعلیم وتربیت و تلاش برای بازسازی نقش و کارکرد آن با توجه به اندیشه های عملگرایانه جان دیویی است. نوشتار پیش رو تاملی فلسفی است و تلاش کرده ایم ضمن بررسی آرا و اندیشه های جان دیویی، به بازسازی ارتباط میان فلسفه، عمل تربیتی و فلسفه تعلیم وتربیت بر اساس رویکرد او بپردازیم. مبتنی بر این رویکرد، رابطه فلسفه، فلسفه تعلیم وتربیت و عمل تربیتی رابطه ای دوسویه و دیالکتیکی است و هر گونه فلسفه ورزی تربیتی، زمانی که جامه عمل می پوشد و تبدیل به کنش تربیتی برای حل مسائل یا چالش های تربیتی موجود در بافت و موقعیت تربیتی می شو،د خود مشمول بازبینی و بازسازی دوباره از مسیر فلسفه ورزی تربیتی می-شود. همچنین در این نوشتار ضمن شناسایی دو نوع فلسفه تعلیم وتربیت «خرد» و «کلان»، نشان داده ایم هر دوی آنها مبتنی بر واقعیت های عمل تربیتی و برآمده از بافت و موقعیت تربیتی هستند و علاوه بر فیلسوفان/فلسفه ورزان تربیتی در محیط های آکادمیک و پژوهشی، معلمان و مربیان نیز ضروری است به تامل در مسائل موجود در میدان کنش تربیتی شان بپردازند و فلسفه ورزی کنند.
۲۲.

واکاوی و فهم اهم چالش ها و موانع عملی پیش رو در تحقق سند تحول بنیادین با تمرکز بر زیرنظام های اصلی آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های برنامه درسی دوره دهم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ 1 - 33

کلید واژه ها: چالش ها زیرنظام های اصلی سند تحول راهبردی مبانی نظری سند تحول بنیادین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۶۸ تعداد دانلود : ۵۵۲
 هدف از انجام این پژوهش، واکاوی و فهم اهم چالش ها و موانع عملی پیش رو در تحقق سند تحول بنیادین با تمرکز بر زیرنظام های اصلی آن است. لذا برای نیل به این هدف اصلی، سند تحول راهبردی و رهنامه فلسفه تربیت رسمی و عمومی از مبانی نظری سند تحول بنیادین با محوریت زیرنظام های اصلی آن بررسی شده است. طرح پژوهش، کیفی و طرح تحقیق حدوثی یا  پیدایشی  و روش آن مطالعه موردی کیفی بود، داده های لازم در این پژوهش با روش مصاحبه نیمه سازمان یافته با مراجعه به 17 نفر از طراحان و مسئولان سابق وزارت آموزش و پرورش، که همگی در تدوین و تنظیم سند تحول نقش آفرینی کرده اند؛ گرد آوری و تجزیه و تحلیل شد. پژوهشگر با نگاه اجمالی به داده ها و انجام سازواری آن ها، به روش مقایسه مستمر داده ها، در ساخت مفاهیم اولیه اقدام، و با استفاده از تحلیل مضمون، به مضامین پایه، سازمان دهنده و فراگیر دست یافت. نتایج پژوهش نشان داد که سند تحول بنیادین با چالش های جدی و مهمی از جمله: ضعف در تنظیم سند و فرآیند تدوین اسناد جامع و راهبردی، و ابهام در متن سند تا اولویت دار نبودن نظام آموزشی تا تصدی گری و تمرکزگرایی شدید در ساختار نظام آموزشی، همچنین ضعف در تأمین منابع انسانی متخصص و توسعه یافته، افول سطح معیشت و منزلت اجتماعی معلمان، کمبود امکانات و منابع مالی، پایین بودن مشارکت های مردمی و سازمآن های مرتبط مواجه است. شایان ذکر است که، تأثیر تحولات سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و بی ثباتی برنامه های چهار ساله دولت ها بر سند تحول بنیادین آموزش و پرورش را نمی توان نادیده گرفت. مقوله اصلی مستخرج از واکاوی، و تجزیه و تحلیل استقرایی داده ها، که حاکی از نظر پژوهشگر است، عبارت است از: «ابهام در نظر، بحران در عمل».
۲۳.

الگوی کاربردی توسعه توانمندسازی زنان جامعه ایرانی: یک پژوهش ترکیبی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن در توسعه و سیاست دوره ۱۸ پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ 463 - 484

کلید واژه ها: ایران توانمندسازی توسعه جامعه زنان شایستگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۹ تعداد دانلود : ۵۰
هدف از این پژوهش ترکیبی اکتشافی متوالی از نوع طبقه بندی، تدوین الگویی کاربردی در توسعه توانمندسازی زنان شایسته در جامعه ایران است. در این زمینه، هدف کیفی پژوهش کشف چارچوب مؤلفه های کاربردی در توسعه توانمندسازی زنان شایسته و هدف کمی پژوهش اعتباریابی چارچوب تدوین شده، سنجش میزان سودمندی و قابلیت تحقق آن است. روش پژوهش در بخش کیفی مطالعه موردی و مشارکت کنندگان بالقوه این پژوهش شامل متخصصان و اعضای هیئت علمی و همچنین زنان نمونه استان فارس بودند که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند و معیار اشباع نظری 15 نفر از متخصصان و 10 نفر از زنان نمونه و 5 نفر از زنان نمونه شهر، که تصدی مدیریتی داشتند، انتخاب شدند. روش جمع آوری داده های کیفی مصاحبه عمیق و مطالعه اسناد مرتبط با موضوع پژوهش بود. برای تدوین الگویی کاربردی در توسعه توانمندسازی زنان شایسته در جامعه ایران از روش تحلیل شبکه مضامین استفاده شد. بر اساس یافته های بخش کیفی پژوهش، الگوی توانمندسازی زنان شایسته در جامعه ایران در قالب پنج مضمون سازمان دهنده دانش شخصی، دانش محیطی، نگرش شخصی، نگرش محیطی، مهارت شخصی و مهارت محیطی و 57 مضمون پایه کاوش شد. بر اساس یافته های بخش اول پژوهش، مقیاسی برای استفاده در بخش کمی طراحی شد. در بخش کمی، با استفاده از روش توصیفی پیمایشی اعتبار چارچوب سنجیده شد. جامعه آماری شامل اعضای هیئت علمی متخصص در رشته های روان شناسی، علوم تربیتی، جامعه شناسی و حقوق بودند که با استفاده از رویکرد نمونه گیری هدفمند و روش آگاهی دهندگان کلیدی 20 نفر انتخاب و مقیاس ذکرشده بین آنان توزیع شد. با استفاده از نرم افزارهای لیزرل 8 / 8 و 21 Spss و روش تحلیل عاملی تأییدی اعتباریابی چارچوب سنجیده شد. نتایج نشان داد که الگوی تدوین شده اعتبار لازم را دارد و سودمند و قابل اجراست.
۲۴.

ریشه ها، علل و پیامدهای کینه توزی از منظر آموزه ها و اخلاق اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم تربیتی از دیدگاه اسلام سال هشتم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱۴ 143 - 164

کلید واژه ها: کینه توزی آموزه های اسلامی اخلاق فردی اخلاق اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۳ تعداد دانلود : ۱۷۷۵
هدف از پژوهش حاضر، چگونگی کنترل، کاهش و علاج کینه توزی به عنوان یک مانع جدی در راه صلح و اخلاق صلح محور بود. چرا که اگر سلامت را به مثابه پلی برای صلح در نظر بگیریم، کینه توزی همچون یک بیماری است که مانع از تحقق آن می شود. مطالعه حاضر از نوع مطالعات کیفی و روش آن، توصیفی تحلیلی بوده و محور اصلی پژوهش، مفهوم شناسی کینه توزی براساس آموزه های اسلامی و آراء اندیشمندان اخلاق اسلامی بود. جامعه این پژوهش تمامی مستندات مربوط به موضوع پژوهش در کتب و نوشته های اخلاقی و آراء اندیشمندان اخلاقی بود. در روش گردآوری داده ها، از روش اسنادی و به منظور تحلیل داده ها، از شیوه تحلیل مفهومی استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که براساس تحلیل محتوای آموزه های اسلامی و آراء اندیشمندان اخلاق اسلامی، کینه توزی نوعی بیماری تلقی شده است. به همین دلیل در دو سطح فردی و اجتماعی، راهکارهایی برای پیشگیری، درمان و کاهش آن در جامعه شناسایی و استخراج شد. از مهم ترین راهکارهای درمانی در بعد فردی می توان به راهکارهای روان شناختی، مشاوره ای و روان درمانی، تقویت اعتقادات مذهبی و ایمان و اصلاح باورهای مذهبی، تربیت عاطفی افراد و پرورش و تقویت عشق و محبت، آگاهی بخشی و تشدید آگاهی و تقویت تفکر انتقادی اشاره کرد. راهکارهای درمانی در بعد اجتماعی نیز شامل تقویت روابط مبتنی بر محبت، نیکی، احترام و پذیرش دیگران، ترویج فرهنگ گفت وگو در جامعه و به رسمیت شناختن دیگران، شفافیت بخشی در جامعه و اصلاح ساختارهای اجتماعی معیوب است که منجر به خشم و نفرت و کینه توزی عمومی می شود.
۲۵.

بررسی تطبیقی نگاه روان شناسی و اسلام به مقوله ی مثبت نگری در انسان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روش ها و مدل های روان شناختی سال یازدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۴۰ 173 - 192

کلید واژه ها: مثبت نگری مثبت اندیشی روان شناسی اسلام انسان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۱ تعداد دانلود : ۳۲۷
مثبت نگری مفهومی است که توجه ویژه ای را در روان شناسی و نیز در دین به خود جلب کرده است. روان شناسی در ابتدای ظهور خود بیشتر توجه خود را معطوف به نقاط منفی وجود انسان مانند درمان بیماری ها و آسیب های روانی می کرد اما اخیرا رویکرد روان شناسی مثبت نگر که یکی از رویکردهای نو ظهور در مکتب روان شناسی است، برخلاف روان شناسی قدیمی به جای تأکید بر بیماری ها و آسیب ها تمرکز خود را روی خصایص و توانمندی های مثبت انسان از قبیل شادکامی، امید، خوشبینی، بهزیستی و دیگر ابعاد وجود انسان معطوف داشته است. همچنین در دین اسلام هم همواره بر مثبت اندیشی و تفکر مثبت جهت بهداشت روان و سلامت عقل تأکیدات فراوانی شده است. بنابراین هدف پژوهش حار بررسی تطبیقی نگاه روان شناسی و اسلام در رابطه با ابعاد و مولفه های مثبت نگری در انسان است. روش پژوهش حاضر از نوع تحقیقات تحلیلی- استنتاجی است، به این ترتیب که با جمع آوری اطلاعات از متون اسلامی و روان شناسی، به بررسی مفهوم مثبت نگری و نگرش نسبت به انسان پرداخته شد. به طور کلی می توان اینگونه نتیجه گیری کرد که بین هسته اصلی معنای روان شناختی مثبت نگری و معنای اسلامی آن نه تنها تفاوت وجود ندارد بلکه در این دو رویکرد نگاه تقریبا مشابهی به مثبت نگری و مثبت اندیشی شده است و از طرفی دیگر، هم در اسلام و هم در روان شناسی اگرچه به جنبه های منفی وجود انسان توجه شده است اما به طور کلی در این دو دیدگاه نگاه تقریبا مثبتی به انسان و ابعاد وجودی آن معطوف است.
۲۶.

بررسی مدل علّی شیوه های فرزندپروری، جهت گیری مذهبی و اضطراب مرگ(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال دوازدهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۴۵)

کلید واژه ها: شیوه های فرزندپروری جهت گیری مذهبی اضطراب مرگ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸۷ تعداد دانلود : ۴۲۲
هدف این پژوهش، بررسی پیشایندها و پیامدهای جهت گیری مذهبی، در قالب یک مدل علّی بود. روش پژوهش، از نوع تحقیقات توصیفی و طرح همبستگی بود. جامعه آماری، تمامی دانش آموزان مقطع متوسطه نظری (دوره دوم) شهر شیراز در سال تحصیلی 93-92 تشکیل می دادند. از این میان، تعداد 215 نفر (111 دختر و 104 پسر) به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها، از پرسش نامه های شیوه های فرزندپروری، جهت گیری مذهبی و اضطراب مرگ استفاده شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش های ضریب همبستگی پیرسون و آزمون تحلیل مسیر استفاده شد. نتایج جدول ماتریس همبستگی نشان داد که بین اکثر متغیرهای پژوهش حاضر همبستگی معناداری در سطح 01/0<P وجود داشت. در ادامه، نتایج تحلیل مسیر حاکی از معناداری نقش واسطه ای ابعاد جهت گیری مذهبی در رابطه میان شیوه های فرزندپروری و اضطراب مرگ بود. به طورکلی، می توان گفت: جهت گیری مذهبی و شیوه های فرزندپروری دو مورد از عوامل اصلی برای بررسی اضطراب مرگ می باشند.
۲۷.

بررسی تطبیقی فرایندهای یادگیری مشاهده ای بندورا در قرآن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال هشتم خرداد ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۳۶) 167-174

کلید واژه ها: فرایندهای یادگیری مشاهده ای بندورا قرآن کریم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۹۷ تعداد دانلود : ۱۰۳۳
پژوهش حاضر قصد دارد به تطبیق فرایندهای یادگیری مشاهده ای بندورا که از نظریه های مهم روانشناسی تربیتی است، در قرآن بپردازد. از این رو مساله اصلی این مطالعه، تطبیق فرایندهای یادگیری مشاهده ای بندورا در قرآن است. به عبارت دیگر، پژوهش در پی آن است تا بداند، کدام آیات و مفاهیم قرآنی به هر کدام از مراحل چهارگانه یادگیری مشاهده ای بندورا (توجه، یادداری، بازآفرینی و انگیزش) مرتبط است. برای بررسی و تطبیق موضوع پژوهش از روش تحلیلی – استنتاجی استفاده شده است.. این مطالعه نشان می دهد که یادگیری مشاهده ای در علم اخلاق و عملی کردن آموزه های دینی مورد استفاده قرار می گیرد. از سوی دیگر این تحقیق نشان می دهد که می توان هر کدام از فرایندهای یادگیری مشاهده ای را به تفکیک با آیات قرآن و مباحث قرآنی مرتبط دانست.
۲۸.

ضرورت بازاندیشی در برنامه های آموزش صلح (با رویکردی میان فرهنگی)

نویسنده:
منبع: آموزش پژوهی دوره پنجم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۲۰) 55 - 71

کلید واژه ها: آموزش صلح بازاندیشی پیش نیازها نگاه میان فرهنگی نگاه میان رشته ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۷ تعداد دانلود : ۱۵۷
صلح آرزوی همیشگی بشر بوده و هست و تاکنون تلاش های زیادی در طول تاریخ از طرف صلح دوستان و صلح جویان برای مهار خشونت و توسعه ی صلح صورت گرفته ولی این تلاش ها به نتیجه ی مطلوبی نینجامیده است. برخی صاحب نظران معتقدند مؤثرترین و بلکه تنها راه ترویج و توسعه ی صلح، آموزش صلح است. به همین خاطر، مطالعات و تلاش های زیادی نیز برای آموزش صلح در کشورهای مختلف صورت گرفته است. اما طرح های آموزش صلح نیز موفقیت چندانی نداشته اند. این مقاله به بیان ضرورت و زمینه هایی برای بازاندیشی در برنامه های آموزش صلح می پردازد. در این مقاله که به روش تحلیل تأملی یا تحلیل فکری صورت گرفته است، به بررسی انتقادی و آسیب شناسی پژوهش ها و تلاش های پیشین درزمینه ی آموزش صلح پرداخته؛ سپس از ضرورت نگاه میان فرهنگی و میان رشته ای به صلح می گوید. آنگاه به بیان برخی سازه های مهم که می تواند یک برنامه ی آموزش صلح را مؤثرتر نماید می-پردازد. در این راستا، از اهمیت مواردی چون: برنامه های جنبی و فوق برنامه ها در مدرسه، بافت دانش آموزی مدرسه و ویژگی ها و مهارت های معلم بحث می کند.همچنین از ضرورت آموزش تفکر فلسفی، تفکر انتقادی، تربیت شهروندی جهانی نگر و آموزش برای ساختن جامعه ی دموکراتیک صحبت شده است.
۲۹.

ویژگی های برنامه ی درسی صلح محور بر اساس آموزه های فلسفه ی میان فرهنگی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های برنامه درسی دوره نهم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲

کلید واژه ها: فلسفه ی میان فرهنگی گفت وگوی چندجانبه برنامه ی درسی آموزش صلح

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۴ تعداد دانلود : ۴۰۳
برای ایجاد و توسعه ی صلح، دو عامل نقش تعیین کننده دارند: «گفت وگوی چندجانبه ی میان فرهنگی» و «آموزش صلح». پژوهش حاضر تلاشی است در جهت تدوین یک برنامه ی درسی صلح محور با استفاده از آموزه های فلسفه یا بینش میان فرهنگی. در این پژوهش که با روش تحلیلی-استنتاجی صورت گرفته است، ابتدا با استناد به دیدگاه های صاحب نظران و یافته های پژوهش های پیشین، از ضرورت نگاه میان فرهنگی به صلح و آموزش صلح گفته ایم. سپس به بررسی مختصر و نقد طرح های صلح پیشین و همچنین مطالعات آموزش صلح پرداخته شده است. آنگاه با معرفی «فلسفه ی میان فرهنگی» و برشمردن برخی خصوصیات آن، دلالت ها و امتیازات این اندیشه ی فلسفی را که می تواند برای ساخت یک برنامه ی درسی صلح محور مورداستفاده قرار گیرد بیان نموده ایم. آموزه هایی مثل: حقیقت منتشر، توجه به «دیگری»، گفت وگومحوری و توجه به مسائل عینی جامعه و بررسی انضمامی آن ها. در پایان، ویژگی های یک برنامه ی درسی صلح محور با رویکرد میان فرهنگی در چهار بخش: اهداف، محتوا، رویکردهای یاددهی-یادگیری و روش ها و رویکردهای ارزشیابی بیان شده است. ویژگی هایی که می تواند برای تدوین یک برنامه ی درسی صلح محور با رویکرد میان فرهنگی مورداستفاده قرار گیرد.
۳۰.

مدل معادله ساختاری شایستگی های رهبری اخلاقی پایدار و پیامدهای توسعه پایدار- نقش واسطه ای کارکردهای رهبری اخلاقی پایدار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روش ها و مدل های روان شناختی سال دهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۳۶ 113 - 131

کلید واژه ها: رهبری اخلاقی توسعه پایدار آموزش عالی رهبری اخلاقی پایدار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۱ تعداد دانلود : ۴۶۲
هدف از پژوهش حاضر، بررسی رابطه بین شایستگی های رهبری اخلاقی پایدار و پیامدهای توسعه پایدار با نقش واسطه ای کارکردهای رهبری اخلاقی پایدار بود. روش پژوهش آن توصیفی-همبستگی و جامعه آماری شامل رؤسای دانشکده های دانشگاه شیراز و دانشگاه صنعتی شیراز و آزمودنی های پژوهش اعضای هیأت علمی این دانشکده ها بودند. 334 نفر از اعضای هیأت علمی با روش نمونه گیری طبقه ای ساده انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات از مقیاس محقق ساخته شایستگی رهبری اخلاقی پایدار مدیران استفاده شد. روایی این ابزار با روش های تحلیل گویه و تحلیل عامل و پایایی آن با ضریب آلفای کرونباخ تأیید گردید. تجزیه و تحلیل داده ها با ضریب همبستگی و مدل معادله ساختاری با استفاده از نرم افزارهای SPSS 23 و Amos 23 انجام شد. نتایج نشان داد که مدل از برازش خوبی برخوردار بود. شایستگی های رهبری اخلاقی پایدار پیش بینی کننده کارکردها بود، اما به طور مستقیم پیامدها را پیش بینی نکرد؛ کارکردهای رهبری اخلاقی پایدار در این رابطه نقش واسطه گری معنی داری را ایفا کرد.
۳۱.

معرفی مسیری پیشنهادی برای انجام مطالعات و تحقیقات در قلمرو صفات اخلاقی و کاربردهای تربیتی آن(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: معرفت اخلاقی سال دهم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۲۵)

کلید واژه ها: اخلاق صفات اخلاقی ارزش های اخلاقی تربیت اخلاقی مدل پژوهش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۲ تعداد دانلود : ۲۱۰
دیدگاه صفات؛ یعنی مجموعه ای از رذایل و فضایل، از جمله قدیمی ترین و پرنفوذترین دیدگاه های اخلاقی در جهان اسلام است. به طوری که اکثر تألیفات اخلاقی مسلمانان، اعم از متقدمان و متأخران، از این منظر به موضوع اخلاق نگریسته اند. حال اگر دیدگاه فوق را به عنوان چارچوبی نظری برای انجام مطالعات اخلاقی در نظر بگیریم، هدف این مطالعه، معرفی و ارائه مسیری برای انجام مطالعات و پژوهش های علمی، در قلمرو صفات اخلاقی می باشد. با توجه به این هدف، پرسش عمده مقاله حاضر عبارت است از: برای انجام مطالعه و تحقیق در حیطه صفات اخلاقی، چه مراحلی ضرورت دارد؟ نتایج به دست آمده حکایت از این دارد که شش مرحله کلی را می توان برای انجام مطالعات مربوط به صفات اخلاقی در نظر گرفت. این مراحل، عبارتند از: مفهوم پردازی صفات اخلاقی، شناسایی ریشه های صفات اخلاقی، پیامدهای صفات اخلاقی، راهکارهای پیشگیرانه از رذایل اخلاقی، راهکارهای درمانی و راه های رشد و توسعه فضایل اخلاقی. انجام این شش مرحله، مستلزم استفاده از انواع روش ای پژوهش مشتمل بر روش سنتی اسلامی (اصول فقه)، روش های علمی جدید؛ یعنی کمی و کیفی و نیز روش پژوهش فلسفی، به ویژه با رویکرد تحلیل مفهومی می باشد. این مسیر پیشنهادی می تواند به رشد و توسعه پژوهش در قلمرو تربیت اخلاقی کمک نماید.
۳۲.

بررسی برخی مؤلفه های برنامه درسی تربیت معنوی در چارچوب سنت گرایی سید حسین نصر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های برنامه درسی دوره نهم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ 320 - 355

کلید واژه ها: مؤلفه های برنامه درسی معنویت تربیت معنوی سنت گرایی سید حسین نصر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۴ تعداد دانلود : ۳۹۰
هدف اصلی این مقاله بررسی برخی مؤلفه های برنامه ی درسی تربیت معنوی بر مبنای سنت گرایی سید حسین نصر است. مؤلفه های مورد بررسی اصول، روش ها و محتواهای تربیت معنوی هستند. این پژوهش از نوع فلسفی است و با روش استنتاجی فرانکنا انجام گرفت. یافته ها نشان می دهد برخی از اصول تربیت معنوی در منظومه ی فلسفی-عرفانی نصر عبارتند از: اصل پیروی از سنت که متضمن عمل به آداب شریعت و طریقت نیز می باشد، تبعیت از استاد، شکوفاسازی داشته های فطری، حجاب و غفلت زدایی، حضور اجتماعی فعال و کثرت طریقت ها که متضمن تساهل و تسامح در امر تربیت است. روش های تفکر، تأمل معنوی، مراقبه، هرمنوتیک معنوی، مطالعه ی سه کتاب وحی، انسان و طبیعت؛ مطالعه ی علوم سنتی، مشق نظری و عملی هنرهای سنتی، عمل به آداب روحانی، عمل های صالح مبتنی بر نیکی، تقوا، توبه و مجاهده ی درونی از روش های تربیتی استنتاج شده اند. محتوای تربیت معنوی نیز شامل سنت و مؤلفه های آن یعنی وحی های الهی، میراث تصوف، علوم سنتی، ادبیات سنتی، هنرهای سنتی، اسطوره و نماد است. رویکرد نصر به تربیت معنوی توجه بیش تری به زیبایی شناسی، اخلاق، حیطه ی عاطفی، عشق و جوهره ی دین دارد و متضمن تعلیم وتربیت کثرت گراست.
۳۳.

بررسی میزان انطباق محتوای آموزشی دوره انتقال با نیاز سوادآموزان استان فارس

نویسنده:
منبع: آموزش پژوهی دوره چهارم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳ (پیاپی ۱۵) 11 - 30

کلید واژه ها: سوادآموزی کارشناسان سواد آموزش یاران مخاطبان دوره انتقال

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۳ تعداد دانلود : ۱۶۸
آموزش مداوم برای همه کشورها نه یک ضرورت سیاسی بلکه یک نیاز واقعی است به طوری که بی سوادی را یک مانع عمده در جهت کاهش و از بین بردن فقر می دانند.این پژوهش با هدف بررسی میزان انطباق محتوای آموزشی دوره انتقال، با نیاز سوادآموزان استان فارس انجام شد. جامعه آماری پژوهش شامل سه گروه، کارشناسان سوادآموزی، آموزش یاران و مخاطبان دوره ی انتقال در استان فارس بود. روش نمونه گیری روش طبقه ای نسبی بود و در مجموع تعداد 261 پرسشنامه گردآوری شد. به منظور جمع آوری داده ها از سه پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. روایی پرسشنامه ها با استفاده از روش تحلیل گویه و پایایی آنها از طریق آلفای کرونباخ سنجیده شد که هر سه پرسشنامه از روایی و پایایی مطلوبی برخوردار بودند. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون t تک نمونه ای در دو سطح قابل قبول و مطلوب استفاده گردید و نتایج نشان داد از نظر سه گروه مورد پژوهش، میانگین تمامی دروس از سطح قابل قبول بالاتر است. در مقایسه با سطح مطلوب، دروس قرآن و فرهنگ اسلامی از بالاترین میانگین برخوردارند و دروس ریاضی، ادبیات فارسی، علوم تجربی و علوم اجتماعی میانگین کمتری دارند و محتوای آموزشی این دروس در سطح مطلوب نمی باشد.
۳۴.

در نکوهش «تملق»: گفتاری انتقادی در تربیت و آموزش اخلاق

نویسنده:
منبع: آموزش پژوهی دوره چهارم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۱۴) 49 - 66

کلید واژه ها: تملق ستایش گری تمجید راهکارهای تربیتی آموزش و تربیت اخلاقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۱ تعداد دانلود : ۱۹۴
تملق از جمله صفات ناپسندی است که جنبه اجتماعی داشته و ظاهرگرایی، ریاکاری و نفاق را در جامعه گسترش می دهد. اهداف این پژوهش که از نوع کیفی است و با روش تحلیلی- استنباطی انجام شده عبارتند از : بررسی مفهوم، دلایل و ریشه های تملق گویی و پیامدهای آن، بازشناسی راهکارهای تربیتی و آموزشی برای مقابله با این رذیلت اخلاقی. برای نیل به اهداف مذکور، در این پژوهش، ضمن بررسی اجمالی ریشه های تاریخی این رذیلت اخلاقی، تمایز بین تملق و تمجید مورد بحث قرار گرفته و سپس، ریشه ها و مضرات تملق، بررسی شده است. در گام بعدی، با کنکاش در آیات، روایات و آراء اندیشمندان مسلمان، برخی روش های مقابله با تملق گویی در قالب «راهکارهای تربیتی» پیشنهاد شده که مهمترین آنها عبارتند از آگاهی بخشی و معرفت افزایی نسبت به مضرات تملق، برخورد قاطع و علنی با تملق گویی، بی اعتنایی به تملق گو، جایگزینی فضای نقد به جای تملق و ترویج فرهنگ تمجید و سپاس.
۳۵.

تحلیل محتوای کتاب های راهنمای معلم فیزیک دوره متوسطه بر اساس رویکرد به ماهیت علم – پژوهش کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های برنامه درسی دوره هشتم پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲ 70 - 97

کلید واژه ها: ماهیت علم کتاب راهنمای معلم معلم فیزیک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۹۹ تعداد دانلود : ۴۹۱
هدف مقاله حاضر تحلیل محتوای کتاب های راهنمای معلم فیزیک متوسطه در ایران نسبت به ابعاد ماهیت علم است. روش گردآوری داده ها آخرین نگاشت کتاب های راهنمای معلم فیزیک درنظر گرفته شد. به همین علت کتاب های راهنمای معلم فیزیک2 (در سال 89) و فیزیک3 (در سال 89) و فیزیک4 (در سال 94)، که وزارت آموزش و پرورش براساس اهداف مصوب منتشر کرده است، انتخاب گردید. روش پژوهش تحلیل محتوای جهت دار بود. واحد تحلیل پاراگراف درنظر گرفته شد و متن پاراگراف ها براساس سه جنبه عمومی ماهیت علم شامل موقتی بودن، خلاقانه بودن و عملکرد و مقایسه نظریه و قانون به روش مقوله سازی تجزیه و تحلیل شد. داده ها به روش همسوسازی اعتباریابی شد. نتایج به دست آمده نشان داد که از میان جنبه های ماهیت علم مورد بررسی، بیشترین تأکید کتاب های راهنمای معلم فیزیک متوسطه بر جنبه موقتی بودن علم است که به طور آشکار ملاحظه می شود و جنبه خلاقانه بودن علم به طور ضمنی از مضامین مرتبط با ویژگی خلاقیت استنباط می شود. نتایج همچنین نشان داد ویژگی های مربوط به قانون و نظریه علمی در کتاب های راهنمای معلم فیزیک بخوبی معرفی و تبیین نشده است. از میان کتاب های راهنمای معلم فیزیک دوره متوسطه جنبه های ماهیت علم در پایه های سوم و چهارم کمتر از پایه دوم است.
۳۶.

تدریس درس علوم پایه اول دوره ابتدایی به روش برنامه آموزش فلسفه برای کودکان

نویسنده:
منبع: آموزش پژوهی دوره چهارم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴ (پیاپی ۱۶) 11 - 27

کلید واژه ها: درس علوم پایه اول دوره ی ابتدایی فلسفه برای کودکان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۵ تعداد دانلود : ۱۷۱
پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر تدریس درس علوم پایه اول ابتدایی به روش برنامه ی آموزش فلسفه برای کودکان انجام گرفت. ابتدا دو مدرسه به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند و سپس پایه اول یک مدرسه به عنوان گروه کنترل و پایه اول مدرسه دیگر به عنوان گروه آزمایش انتخاب شدند. از هر دو گروه پیش آزمون گرفته شد و سپس گروه آزمایش به مدت دو ماه طبق روش آموزش فلسفه برای کودکان (لیپمن،1970) آموزش دیدند و گروه کنترل به روش معمول مدرسه آموزش را ادامه دادند و پس از دو ماه از هر دو گروه پس آزمون گرفته شد. ابزار پژوهش آزمون محقق ساخته از درس علوم بود و نتایج نشان داد که نمرات گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل در پیش آزمون و پس آزمون تفاوت معناداری داشته است و تدریس علوم به روش برنامه ی آموزش فلسفه برای کودکان باعث افزایش یادگیری دانش آموزان می شود. بنابراین پیشنهاد می گردد از روش برنامه ی آموزش فلسفه برای کودکان به عنوان روش تدریس درس علوم استفاده شود.
۳۷.

معیارهای ارتقاء اعضای هیئت علمی در حوزه علوم انسانی از منظر تجارب دانشگاه های معتبر دنیا و تجارب اعضای هیئت علمی دانشگاه شیراز پژوهشی ترکیبی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آموزش عالی ایران سال دهم بهار ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۳۷) ۱۳۱-۹۹

کلید واژه ها: ارتقا اعضای هیات علمی پژوهش کیفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹ تعداد دانلود : ۴۰
این پژوهش با هدف مطالعه معیارها و فرآیندهای ارتقاء اعضای هیات علمی در حوزه علوم انسانی از منظر مطالعات جهانی و هم راستاسازی مطالعات با تجارب اعضای هیأت علمی دانشگاه شیراز و تدوین و اعتباریابی الگوی مرتبط انجام شد. پژوهش در دو بخش کیفی و کمی انجام شد. در بخش کیفی به مطالعه ادبیات پژوهش و اسناد و مدارک و بررسی قوانین دانشگاه های مختلف جهان پرداختیم. با انجام مصاحبه گروهی در گروه های کانونی با اعضاء هیأت علمی، به شناسایی مولفه های تاثیرگذار بر ارتقاء اعضای هیأت علمی حوزه علوم انسانی در دانشگاه شیراز پرداختیم. در این مرحله جهت تحلیل داده ها از روش کدگذاری باز و کدگذاری محوری استفاده شد. در بخش کمی به ارائه یافته های توصیفی پژوهش، روایی و پایایی ابزار و تبیین مولفه های اثرگذار پرداختیم. حجم جامعه 210 نفر اعضای هیأت علمی دانشکده های علوم انسانی بود و با استفاده از جدول مورگان و محاسبه فرمول کوکران تعداد 132 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. از روش نمونه گیری تصادفی استفاده شد و تعداد 94 پرسشنامه تکمیل شد و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در بخش کمی پژوهش ابزار مورد استفاده، پرسشنامه محقق ساخته بود این پرسشنامه در دو بخش ملاک های مطرح شده در دانشگاه های برتر با 43 گویه و ملاک های برگرفته از جلسات مصاحبه با 41 گویه تنظیم گردید. با استفاده از نرم افزار spss16 یافته های توصیفی و جهت تعیین بارعاملی ابعاد و شاخص های پرسشنامه، از روش تحلیل عامل تاییدی و نرم افزار لیزرل استفاده گردید. یافته ها بیانگر آن بود که 5 عامل اصلی و 67 عامل فرعی در ارتقا اعضای هیأت علمی دانشکده های علوم انسانی دانشگاه شیراز موثر است. بالاترین بار عاملی مربوط به مهارت های عمومی و پس از آن به ترتیب عامل های آموزش، ارائه خدمات، پژوهش و مدیریت قرار دارند و به عنوان پیش بینی کننده های ارتقای اعضای هیات علمی معرفی می شوند.
۳۸.

بررسی تربیت دینی صلح محور مبتنی بر کثرت گرایی دینی عرفانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: ادیان و عرفان سال ۵۰ بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۱ 147 - 170

کلید واژه ها: تربیت دینی صلح محور عرفان کثرت گرایی دینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۰ تعداد دانلود : ۳۵۶
شاخصه های مؤثّر ارتباطی جهان حاضر در پی واکاوی اصولی معیّن برای حل منطقی تعارضات فعلی و یا به تعبیری دیگر، ایجاد صلح میان انسان هاست. با توجّه به نقش دین در زندگی جوامع و وجود کثرت های روزافزون دینی، استفاده از رویکردی فعّال و صلح محور در عرصه تربیت دینی یعنی عرفان، ضروری می نماید، از این رو مقاله حاضر بر آن است تا با استفاده از یک روش توصیفی تفسیری، تربیت دینی صلح محور مبتنی بر کثرت گرایی دینی عرفانی را بررسی کند و پرسش های اصلی آن عبارتند از: 1) منظور از کثرت گرایی دینی مبتنی بر عرفان چیست؟ 2) تربیت دینی صلح محور مبتنی بر کثرت گرایی دینی عرفانی چگونه تربیتی است؟ نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد که بر اساس نوع نگاه تربیت دینی صلح محور مبتنی بر کثرت گرایی دینی عرفانی، می توان مؤلّفه ها و پیش زمینه هایی نظیر ایجاد روحیّه ی هم دلی و مهرورزی، گفتمان دینی، تساهل و تسامح یا مدارا و ایجاد روحیّه مسئولیّت پذیری میان پیروان ادیان را در نظر گرفت که در زمینه تربیت دینی، زمینه ساز آشتی و تفاهم میان آن ها گردیده و به صلح و هم زیستی مسالمت آمیز بینجامد.
۳۹.

آرمان گرایی واقع بینانه، رویکردی مناسب برای تربیت دینی

نویسنده:
منبع: آموزش پژوهی دوره سوم بهار ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۹) 111 - 132

کلید واژه ها: تعلیم وتربیت واقع گرایی ارمان گرایی عقلا نیت اینده نگری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۷ تعداد دانلود : ۲۰۱
انسان از دیرباز همواره بدنبال دیدن واقعیت و یافتن حقیقت بوده است. این سوال که واقعیت و حقیقت چیست ؟ تلاشهای دامنه دار بشری را بدنبال داشته و نحله های فلسفی فراوانی را در حوزه های مختلف از جمله در تعلیم و تربیت بوجود اورده است . اینکه بطور اخص واقع گرایی و ارمان گرایی ( خارج از تلقی مکتب فلسفی) چیست؟ این دو چه ارتباطی با هم دارند ؟و حقیقت این ارتباط چیست ؟ عموما سسوالاتی است که انسان در برابرمشاهده ی یک شرایط چالش بر انگیز وغیر قابل انتظار از خود می پرسد . شراایط و اموری (واقعیت ) که با ارزوها (ارمان) او همخوانی نداشته و گاه مقابل و مغایر هم هستند . این وضعیت در حال حاضر در حوزه تعلیم وتربیت دینی کشور به شدت مشهود است و موجبات تغییرات و اخییرا تحولات بنیادین را دراین قلمرو فراهم اورده است . طی این مقاله به روش تحلیل فلسفی سعی شده است رویکردهای مختلفی در نحوه ارتباط واقعیت و ارمان بیان شود. نگارنده رویکرد ارمانگرایی واقع بینانه را واجد ویژگی هایی می داند که می تواند مناسب تربیت دینی در شرایط کنونی کشور قرار گیرد و تا حدودی فاصله میان واقعیت و ارمان را کوتاه نماید
۴۰.

شناسایی شاخص های موثر جهت ارزیابی کیفیت خدمات آموزشی دانشگاه ها (مورد مطالعه: دانشگاه شیراز)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رهیافتی نو در مدیریت آموزشی سال هشتم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳ (پیاپی ۳۱)

کلید واژه ها: کیفیت خدمات آموزشی روایی محتوا غربالگری فازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۵۸ تعداد دانلود : ۶۵۴
نظام آموزشی را می توان یکی از پیچیده ترین زیر نظام های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی دانست و با توجه به گسترش وسیع فعالیت های نظام آموزشی، ارزیابی سازمان های آموزشی، برنامه ها، کارکنان و ارزیابی خدمات ارائه شده از طرف آنها می تواند نقش موثری در فراهم آوردن کیفیت آموزشی داشته باشد. با توجه به اینکه هدف پژوهش حاضر شناسایی شاخص های موثر در اندازه گیری کیفیت خدمات آموزشی می باشد، لذا ابتدا با بررسی گسترده پیشینه پژوهش، شاخص های موثر، استخراج و بر اساس راهبرد پژوهشی روایی محتوا، شاخص هایی که بیشترین فراوانی را در پژوهش های پیشین داشته اند مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته که نتیجه آن، استخراج 66 شاخص می باشد. سپس با استفاده از روش پیمایشی و استفاده از پرسشنامه محقق ساخته و انتخاب و نظرخواهی از 12 نفر از اساتید آشنا با موضوع پژوهش با بهره گیری از روش نمونه گیری هدفمند در دانشگاه شیراز، شاخص های موثر با استفاده از تکنیک غربالگری فازی مورد تأیید قرار گرفتند. نتایج این پژوهش می تواند مورد استفاده پژوهشگران، مسئولان و دست اندرکاران نظام آموزش عالی قرار گیرد.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان