ندا بهوندی

اهداف: تلفیق درمان هیجان مدار و متمرکز بر شفقت می توانند برای مشکلات هیجانی و تسکین نظام عصبی بسترهایی جهت بررسی و پیشگیری جامع از علائم سردرد اولیه فراهم کنند. مواد و روش ها: جامعه آماری مطالعه حاضر کلیه بیماران مبتلا به علائم سردرد اولیه مراجعه کننده به به درمانگاه مغز و اعصاب بیمارستان خاتم الانبیای تهران بودند که از بین آن ها 45 نفر به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی در 2 گروه آزمایش و 1 گروه کنترل (هر گروه 15 نفر) قرار داده شدند. گروه های آزمایش تحت درمان تلفیقی هیجان مدار مبتنی بر شفقت (10 جلسه 60 دقیقه ای) و درمان متمرکز بر شفقت قرار گرفتند و گروه کنترل هیچ گونه درمانی دریافت نکرد. روش این مطالعه، نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری بود. پس از جمع آوری داده ها، اطلاعات وارد نرم افزار SPSS نسخه 24 شدند و شاخص های آمار توصیفی (شامل میانگین و انحراف معیار) و آمار استنباطی (شامل تحلیل واریانس تکرار شده و آزمون های تعقیبی بونفرونی) برای تحلیل داده ها استفاده شدند . یافته ها: نتایج تحلیل واریانس اندازه های تکرار شده در گروه های آزمایش و کنترل در مرحله پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری که تحت ارزیابی پرسش نامه کیفیت زندگی توسط وار و شربون (1992) قرار گرفتند، نشان داد متغیر کیفیت زندگی با توجه به عدم رعایت پیش فرض کرویت در بخش اثر درون گروهی و در عامل زمان (F=3/47, df=1/15 P>0/05) معنادار نیست، ولی تعامل عامل زمان و گروه (F=8/25, df=2/31, P<0/01) نشان می دهد که در متغیر کیفیت زندگی بین مراحل پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری و تعامل زمان با گروه (3 گروه پژوهش) تفاوت معناداری (01/P<0) وجود دارد. نتیجه گیری: بسته درمان تلفیقی هیجان مدار مبتنی بر شفقت می تواند در مواجهه با علائم و نشانه های سردرد اولیه با ایجاد فضای ذهنی و محیطی آرام و اقدام به رهایی هرگونه فشار و استرس به کنترل وضعیت فعلی و تصمیم گیری های بعدی بیماران کمک کند. از این رو، درمان تلفیقی هیجان مدار مبتنی بر شفقت، درمانی قابل استفاده برای افزایش کیفیت زندگی افراد مبتلا به سردرد اولیه است

هدف : در مقیاس جهانی  علائم  سردرد اولیه کم توانی های  روانشناختی  بیشتری در مقایسه با سایر مشکلات نورولوژیک را سبب می شود. از  شایع ترین کم توانی های روانشناختی در بیماران با علائم سردرد اولیه کمال گرایی و عدم تحمل بلاتکلیفی می باشد. پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی درمان تلفیقی هیجان مدار مبتنی بر شفقت با درمان مبتنی بر شفقت بر کمال گرایی و عدم تحمل بلاتکلیفی بیماران مبتلا به علائم سردرد اولیه انجام شد. روش : مطالعه از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با گروه گواه بود. نمونه پژوهش شامل 45 نفر از بیماران مبتلا به علایم سردرد اولیه مراجعه کننده به درمانگاه مغز و اعصاب بیمارستان خاتم الانبیاء تهران بود که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و  به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه گواه (هر گروه15 نفر) قرار داده شدند. گروه های آزمایش تحت درمان تلفیقی هیجان مدارمبتنی بر شفقت(10 جلسه 60 دقیقه ای) و درمان مبتنی بر شفقت(8 جلسه 60 دقیقه ای) قرار گرفتند. از پرسشنامه های کمال گرایی و عدم تحمل بلاتکلیفی به عنوان ابزار پژوهش استفاده شد. داده ها با استفاده از نرم افزار آماری spss  نسخه 24 و آزمون تحلیل واریانس اندازه های تکرار شده تحلیل شدند. یافته ها : یافته های پژوهش نشان می دهد در متغیرکمال گرایی با توجه به عدم رعایت پیش فرض کرویت در بخش اثر درون گروهی و در عامل زمان(33/6=F، 001/1=df و 05/ 0 > p ) و تعامل عامل زمان و گروه(23/5=F، 003/2=df و 01/0> p ) و منغیر عدم تحمل بلاتکلیفی با توجه به عدم رعایت پیش فرض کرویت  در بخش اثر درون گروهی و در عامل زمان(86/134=F، 08/1=df و 01/0> p ) و تعامل عامل زمان و گروه (72/30=F، 17/2=df و 01/0> p ) بین مراحل پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری و تعامل زمان با گروه(سه گروه پژوهش) تفاوت معناداری (01/0 p < ) وجود دارد. نتایج آزمون تعقیبی بونفرونی برای مقایسه های جفتی نشان داد  متغیر کمال گرایی  در مرحله پس آزمون و پیگیری گروه درمان تلفیقی هیجان مدار مبتنی بر شفقت و  گروه درمان مبتنی بر شفقت با گروه گواه دارای تفاوت معنادار می باشد(01/0> p )، اما بین دو گروه درمان با یکدیگر تفاوت معناداری وجود ندارد (05/0< p ) .  متغیر عدم تحمل بلاتکلیفی در مرحله پس آزمون گروه درمان تلفیقی هیجان مدار مبتنی بر شفقت و  گروه درمان مبتنی بر شفقت  با یکدیگر و با گروه گواه  دارای تفاوت معنادار می باشد(01/0> p ). در مرحله پیگیری  نیز بین دو گروه درمان  با گروه گواه تفاوت معنادار وجود دارد(01/0> p ) اما دو گروه درمان با یکدیگر تفاوت معناداری ندارد(05/0< p ). بر پایه نتایج به دست آمده، درمان تلفیقی هیجان مدار مبتنی بر شفقت، درمانی قابل استفاده برای کاهش عدم تحمل بلاتکلیفی افراد مبتلا به سردرد اولیه و درمان تلفیقی هیجان مدار مبتنی بر شفقت و  درمان مبتنی بر شفقت به یک اندازه جهت کاهش کمال گرایی  بیماران مبتلا به علائم سردرد اولیه مناسب هستند.