سعید نوراللهی

هدف این پژوهش تبیین نقش رفتارهای سیاسی بر رفتار شهروند سازمانی با میانجی گری اشتیاق شغلی و رضایت شغلی از طریق مدل سازی معادلات ساختاری است. پژوهش به روش توصیفی - همبستگی با رویکرد مدل یابی معادلات ساختاری اجرا شد. جامعه آماری پژوهش کارکنان شرکت های تکتا و سیماچوب وابسته به سازمان صدا و سیما به تعداد 430 نفر در شهر تهران است که حجم نمونه به تعداد 203 نفر با استفاده از جدول کرجسی و مورگان تعیین شد. گردآوری داده ها با استفاده از پرسشنامه های استاندارد انجام شد. تحلیل داده ها به کمک مدل یابی معادلات ساختاری (تحلیل مسیر تأییدی) و آزمون همبستگی پیرسون با استفاده از نرم افزارهای آماری SPSS و AMOS انجام شد. یافته ها نشان داد؛ رفتار سیاسی بر رفتار شهروندی سازمانی و اشتیاق شغلی تأثیر معنادار و منفی دارد، رضایت شغلی و اشتیاق شغلی بر رفتار شهروندی سازمانی تأثیر معنادر و مثبت دارند. رفتار سیاسی و اشتیاق شغلی بر رضایت شغلی تأثیر معناداری ندارند. تأثیر رفتار سیاسی بر رفتار شهروندی سازمانی از طریق اشتیاق شغلی و رضایت شغلی معنادار است. همچنین شاخص های اندازه گیری و برازش مدل نیز حکایت از مطلوب بودن مدل داشتند. به طور کلی با بهره گیری از اشتیاق شغلی و رضایت شغلی کارکنان می توان اثر منفی رفتارهای سیاسی را بر رفتار شهروندی سازمانی تعدیل نمود.

هدف این پژوهش بررسی نقش رهبری اخلاقی مدیران در عملکرد شغلی معلمان با نقش میانجی تعهد حرفه ای بود. روش پژوهش کمی، توصیفی و از نوع مطالعات همبستگی به روش معادلات ساختاری بود. جامعه پژوهش، تمامی معلمان دوره ابتدایی شهرستان تویسرکان به تعداد 332 نفر بود که به علت محدود بودن جامعه آماری نمونه گیری به روش سرشماری انجام شد. داده ها با پرسشنامه های رهبری اخلاقی کالشون و همکاران (۲۰۱۱)، تعهد حرفه ای کلایکمن و هنینگ (۲۰۰۰) و عملکرد شغلی پاترسون (۱۹۹۶) گردآوری شد. برای تعیین پایایی ابزارها از ضریب آلفای کرانباخ و روایی از تحلیل عاملی تأییدی استفاده شد. تحلیل داده ها با آزمون همبستگی پیرسون و تکنیک مدل یابی معادلات ساختاری و با نرم افزار LISREL10.30 انجام شد. یافته ها نشان داد که رهبری اخلاقی مدیران و تعهد حرفه ای معلمان اثر معنادار بر عملکرد شغلی معلمان دارند (05/0). همچنین رهبری اخلاقی با میانجیگری تعهد حرفه ای بر عملکرد شغلی معلمان اثر دارد (05/0).

امروزه دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی به منظور به اشتراک گذاری دانش و نوآوری های خود و صنایع به منظور کسب نوآوری های تولید شده توسط دانشگاه از استراتژی مرزگستری بهره می گیرند و از این طریق نیازهای یکدیگر را تأمین می نمایند؛ بنابراین ارتباط تنگاتنگی بین مرزگستری و نوآوری شکل می گیرد. ازاین رو هدف این پژوهش واکاوی نقش مرزگستری در نوآوری سازمانی با رویکرد فراتحلیل بود. پژوهش از نوع مطالعات کمی بود که با استفاده از روش فراتحلیل انجام شد. جامعه موردبررسی، پژوهش های منتشرشده به زبان انگلیسی در سال های 2015 تا 2023 در پایگاه های علمی بود. در این پژوهش، از میان 189 مطالعه در زمینه تأثیر مرزگستری در نوآوری سازمانی، تعداد 18 مطالعه با توجه به معیارهای ورود و خروج مدنظر پژوهشگران انتخاب و اطلاعات کمی آن ها (اندازه اثر مرزگستری بر نوآوری سازمانی)، وارد تحلیل نهایی شد. تحلیل داده ها با نرم افزار CMA 3 و با استفاده از آزمون ها و روش های اندازه اثر، روش رگرسیون خطی اِیگر، همبستگی رتبه ای بگ و مزومدار و آزمون Q انجام شد. یافته ها نشان داد؛ میانگین اندازه اثر مرزگستری (اثرات ترکیبی تصادفی) بر نوآوری سازمانی در نمونه پژوهش معادل 347/0 است که این مقدار بر مبنای معیار کوهن در حد متوسط به بالا است؛ بنابراین می توان گفت مرزگستری در سطح متوسط بر نوآوری سازمانی تأثیر دارد. همچنین یافته ها نشان داد متغیر سال انجام پژوهش و کشور محل انجام پژوهش می توانند در رابطه بین مرزگستری و نوآوری سازمانی نقش تعدیل کنندگی ایفا کند. به طورکلی سازمان ها و صنایع جهت کسب نوآوری تولید شده در دانشگاه ها می توانند از استراتژی مرزگستری استفاده نمایند.

امروزه پژوهش های میان رشته ای با هدف پاسخ گویی به مسائل و چالش های روز جهان به یک ضرورت در پژوهش های علمی تبدیل شده است. بااین وجود، توسعه آن به خصوص در حوزه های علوم انسانی و اجتماعی موانعی را برای جامعه دانشگاهی به همراه داشته است. براین اساس، هدف مطالعه حاضر بررسی دلایل تمایل اندک اعضای هیئت علمی حوزه های علوم انسانی و اجتماعی برای انجام پژوهش های میان رشته ای و ارائه راهکارهایی برای برون رفت از آن بود. برای دستیابی به این هدف، از روش کیفی از نوع مطالعه موردی استفاده شد. نمونه پژوهش شامل تعداد 16 نفر از پژوهشگران دانشگاهی و مؤلفان حوزه میان رشته ای بودند که با استفاده از روش نمونه گیری نظری انتخاب و مورد مصاحبه قرار گرفتند. برای تجزیه وتحلیل مصاحبه ها نیز از روش تحلیل مضمون و برای بررسی اعتبار یافته ها از دو روش بازبینی توسط مشارکت کنندگان و بازبینی توسط همکاران استفاده شد. یافته ها نشان داد، دلایل تمایل اندک اعضای هیئت علمی برای انجام پژوهش های میان رشته ای را می توان در سه دسته دلیل کلی: نهادی، سازمانی و فردی و راهکارهای برون رفت از آن نیز در چهار راهکار نهادی، سازمانی، علمی و فردی طبقه بندی کرد. بر اساس یافته ها، افزایش تمایل اعضای هیئت علمی به انجام پژوهش میان رشته ای، مستلزم به کارگیری صحیح راهکارهای ارائه شده است و اثربخشی این راهکارها زمانی بیشتر خواهد بود که نگاه مدیران، حاکمیت همه آن ها در بستر دانشگاهی باشد.

هدف پژوهش بررسی نقش رهبری تحولی در امنیت شغلی و خستگی عاطفی با میانجی گری توانمندسازی روان شناختی کارکنان سازمان صدا و سیما بود. پژوهش همبستگی (از نوع معادلات ساختاری) بود. جامعه آماری پژوهش کارکنان معاونت توسعه و فناوری رسانه سازمان صدا و سیما در شهر تهران به تعداد 2570 نفر بود که نمونه گیری به روش تصادفی ساده انجام و حجم نمونه به تعداد 334 آزمودنی با فرمول کوکران برآورد گردید. گردآوری داده ها با استفاده از پرسشنامه های رهبری تحولی بس و اولیو (2004)، توانمندسازی روان شناختی اسپریتزر (1995)، امنیت شغلی نیسی و سیدمحمودیان (1381) و خستگی عاطفی جانگ (1995) انجام شد. تحلیل داده ها با نرم افزار Smart-PLS 2 انجام شد. یافته ها نشان داد توانمندسازی روان شناختی، نقش میانجی را در ارتباط بین سبک رهبری تحولی و خستگی عاطفی و همچنین در ارتباط بین رهبری تحولی و امنیت شغلی دارد. در نهایت نتایج نشان داد شاخص های اندازه گیری و برازش مدل نیز حاکی از مطلوب بودن مدل دارند. با سبک رهبری تحولی و به واسطه توانمندسازی روان شناختی می توان امنیت شغلی کارکنان را بهبود و خستگی عاطفی آنان را کاهش داد. پیشنهاد می شود به منظور کاهش خستگی عاطفی و افزایش امنیت شغلی علاوه بر استفاده از سبک رهبری تحولی برنامه های توانمندسازی کارکنان نیز اجرا شود.