روح الله طاهرنیا

نهضت مشروطیت ایران یکی از وقایعی بود که در تاریخ ایران دوره ی قاجار روی داد و بالاترین تحول را در شئون سیاسی و اجتماعی و فرهنگی ایران به وجود آورد ، این نهضت نتیجه علل خارجی و تعامل و هم فکری عوامل فکری داخلی بویژه روحانیون بود که نخستین پایه های نهضت مشروطیت را به رهبری خود و همراهی مردم در نهضت تنباکو بنیان نهادند و پیروزی در این نهضت بود که زمینه مقدمات نهضت مشروطه و نهضت های اسلامی فراهم نمود. روحانیون به عنوان گروه مرجع بعد از نهضت تنباکو، رهبری مردم را بر علیه استبداد داخلی حکومت قاجار و استعمار خارجی بر عهده گرفتند و بدون هیچ گونه چشم داشتی تا به ثمر نشستن نهضت مشروطه برای محدود نمودن قدرت پادشاه و آگاهی و بیداری مردم و آشنا نمودن آنها به حقوق و وظایف خود تلاش نمودند. یکی از این روحانیون که در نهضت مشروطه نقش داشت و از لزوم وجود قانون اساسی بحث نمودعلامه نایینی بود وی با تألیف کتاب مشهور و ارزنده ی «تنبیه الأمّه و تنزیه الملّه» سهم بسیار مهمی را در نهضت مشروطه ایفا نمود. روش تحقیق در این پژوهش، از نوع تاریخی، توصیفی- تحلیلی است. یافته ها و نتایج پژوهش حکایت از نقش روحانیت شیعه و بویژه نقش علامه نایینی در نهضت مشروطه دارد. فرضیه پژوهش: علامه نایینی در نهضت مشروطه با عنوان نمودن لزوم وجود قانون اساسی نقش بسیار مهمی را در آگاهی بخشی به مردم برای محدود نمودن قدرت پادشاهان قاجار داشت.