مهدی بصیری

موفقیت فرماندهان برای مقابله با شرایط نامطمئن و متغیر محیطی در سازمان های نظامی امروزی و در نتیجه رهبری صحیح به منظور رسیدن به اهداف مطلوب سازمان بستگی به تصمیم های اتخاذ شده و درجه صحت و منطقی بودن آنها دارد. مدیریت دانش در تلفیق با مدیریت فناوری اطلاعات کسب اطلاعات از طریق روش های  علمی، تصمیم گیری فرماندهان را تسهیل و این امکان را فراهم می آورد که تصمیم اخذ شده کارایی و اثربخشی لازم را دارا باشد. هدف  مقاله پیش رو ارائه الگوی اثربخشی فرایند مدیریت دانش بر تصمیم گیری راهبردی سازمانی می باشد. نوع تحقیق کاربردی و روش اجرای آن موردی زمینه ای بوده است. جامعه آماری تحقیق شامل فرماندهان ستاد آجا در سه حوزه ی، رزمی، پشتیبانی رزمی و پشتیبانی خدمت رزمی می باشند. ابزار گردآوری داده ها، بررسی اسناد و مدارک کتابخانه ای، مصاحبه با خبرگان این حوزه و یک پرسشنامه محقق ساخته می باشد. به منظور تجزیه  وتحلیل داده های جمع آوری شده از روش های کمی و کیفی استفاده شده است. یافته های تحقیق بیان گر آن است که فرایند مدیریت دانش از تصمیم گری راهبردی فرماندهان آجا پشتیبانی به عمل می آورد. نتایج تحقیق نشان دهنده آن است که الگوی اثربخشی سامانه مدیریت دانش بر فرایند تصمیم گیری فرماندهان از طریق فرایند مدیریت دانش و نیز زیرساخت فاوا تاثیر گذار می باشد.

مقاله حاضر، به نقش عوامل کلیدی سازمانی (ساختار، فرهنگ، فناوری اطلاعات  و آموزش منابع انسانی)در پیاده سازی مدیریت دانش با استفاده از روش پیمایشی (مطالعه موردی) در یک سازمان نظامی اشاره دارد این مقاله سعی دارد با نتایج حاصل از مطالعه موردی صورت گرفته به بررسی وضع موجود، و تبیین نقش عوامل کلیدی سازمانی در پیاده سازی مدیریت دانش در سازمان های نظامی، وضعیت مطلوب هر یک از عوامل را به منظور دستیابی به هدف پیاده سازی موفق مدیریت دانش ترسیم نماید. نتایج به دست آمده نشان می دهند که رابطه معناداری بین عناصر ساختار سازمانی، جریان ارتباطات، با مدیریت دانش وجود دارد. همچنین فرهنگ یادگیری مستمر رابطه مثبتی با خلق و انتقال دانش و در نتیجه مدیریت دانش دارد. نتایج مقاله انجام شده نشان می دهند که فناوری اطلاعات در پیاده سازی موفقیت مدیریت دانش در سازمان از نقشی کلیدی برخوردار است و باید به عنوان ابزار مؤثر جمع آوری، ذخیره سازی، انتقال و اشاعه دانش مورد توجه قرار گیرد. همچنین نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد آموزش منابع انسانی مهارت لازم را در کارکنان بمنظور خلق و انتقال دانش و نهایتأ مدیریت مؤثر مدیریت دانش فراهم می سازد. به طور کلی نتایج به دست آمده نشان می دهد که ارتباط مهمی بین این عوامل سازمانی و مدیریت دانش وجود دارد. بنابراین برای اجرای موفقیت آمیز مدیریت دانش در نهاجا باید به سازمان به عنوان یک کل نگاه کرد و همه این عوامل را مورد توجه قرار داده و وضعیت آنها شناسایی و تحلیل شود.

در مسیر مواجه شدن با تهاجم فرهنگی، عدم شناخت کافی از ماهیت و ابعاد تهاجم فرهنگی در بخش های مختلف به ویژه نیروی های نظامی از چالش های اساسی بوده و عدم برخورداری از بصیرت و شناخت عمیق از این مقوله در چنین سازمان های حساس و مهمی، موجب می گردد تا سازمان در اتخاذ راه کارهای مقابله و نیز تدوین برنامه های مقابله با تهاجم فرهنگی دشمن از رویکرد مناسبی برخوردار نباشد. هدف مطالعه پیش رو تدوین راهبردهای دفاع فرهنگی آجا در مقابله با تهاجم فرهنگی می باشد. نوع تحقیق کاربردی است و رویکرد آن به جهت اینکه علاوه بر تحلیل کیفی مبانی نظری، از پرسشنامه محقق ساخته نیز استفاده شده است به صورت آمیخته (کمی-کیفی) می باشد. روش اجرای تحقیق زمینه ای- موردی می باشد. جهت تدوین راهبردها، از روش تدوین راهبرد مقصد-هدف-راهبرد (GOS) استفاده شده است. مشارکت کنندگان در بخش کیفی تحقیق شامل تعداد 18 نفر خبرگان حوزه فرهنگی آجا و جامعه آماری در بخش کمی شامل فعالان حوزه فرهنگ در سطح آجا می باشد که با استفاده از فرمول نمونه کوکران تعداد 135 نفر می باشند. به منظور جمع آوری اطلاعات از روش کتابخانه ای و میدانی شامل مصاحبه نیمه ساخت یافته و پرسشنامه استفاده شده است. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روش دلفی فازی با استفاده از نرم افزار متلب بهره برداری به عمل آمده است. در نهایت تعداد 16 راهبرد دفاع فرهنگی به همراه الزامات پیاده سازی هر یک از راهبردها احصاء گردید.

آسیب پذیری نرم افزاری همواره به عنوان یک مسئله مهم در حوزه امنیت سایبری سازمان های نظامی مطرح بوده است. برخورداری از نرم افزار فاقد آسیب پذیری در عمل امکان پذیر نبوده و به همین دلیل برای بالا بردن سطح امنیت نیاز به مدیریت آسیب پذیری ها است. هدف مقاله پیش رو بررسی و شناخت آسیب پذیری های سایبری سازمان های نظامی در حوزه نرم افزار و ارائه الگویی برای ارزیابی این آسیب ها می باشد. نوع تحقیق کاربردی و روش تحقیق بکار رفته آمیخته از نوع توصیفی(موردی- زمینه ای) بوده و از روش های کمی و هم کیفی در تحلیل داده های جمع آوری شده استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق شامل کارشناسان و خبرگان حوزه سایبری ستاد نهاجا بوده است. محقق با بهره گیری از منابع کتابخانه ای و بررسی اسناد و مدارک به شناسایی انواع آسیب پذیری های سایبری نرم افزارها پرداخته و سپس با انجام مصاحبه با خبرگان به شناسایی ابعاد و مؤلفه های الگوی ارزیابی آسیب پذیری اقدام نموده است. یافته های تحقیق بیانگر آن است که الگوی ارزیابی آسیب پذیری سایبری سازمان های نظامی در حوزه نرم افزاری دارای چهار بعد (فرآیند تولید نرم افزار، روش ها، ساختار سازمانی و آموزش) و سیزده مؤلفه می باشد؛ که از میان این چهار بعد، فرآیند تولید نرم افزار بیش ترین اهمیت و فرآیند آموزش کمترین اهمیت را در پوشش آسیب پذیری دارد. تقویت ساختارهای سایبری، ارتقای سطح آموزش های مدیران و کارکنان، پشتیبانی، نگهداری و ارتقاء فنی نرم افزارهای کاربردی ازجمله راه کارهای پیشنهادی به منظور کاهش آسیب پذیری های سایبری در سازمان های نظامی می باشد.

چکیده مدیریت مالی فرایند های پژوهش های نظری در مراکز مطالعاتی و پژوهشی دفاعی، با توجه به محدودیت های مربوط به اعتبارات پژوهشی و گستردگی این مراکز و نیز وجود اولویت های پژوهشی و سطح بندی آنها، همواره از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده و چالش هایی را برای تصمیم گیران این حوزه ایجاد نموده است. هدف مقاله پیش رو شناسایی معیارهای مناسب مدیریت مالی فرایندهای پژوهشی در مراکز دفاعی (مطالعه موردی ارتش ج. ا. ا) و طراحی الگوی واگذاری بهینه آن به کمک سیستم هوشمند شبکه عصبی مصنوعی می باشد. در ابتدا با مراجعه به دستورالعمل ها و آیین نامه های پژوهشی آجا معیارهای واگذاری اعتبار تعیین و سپس از طریق پرسشنامه در مراکز پژوهشی مورد نظر معیارهای تعیین شده بررسی و مورد تأیید قرار گرفت. در ادامه الگوی واگذاری اعتبارات پژوهشی با استفاده از شبکه عصبی مصنوعی هاپفیلد و توسط نرم افزار متلب طراحی گردید. با مشخص شدن ماهیت ورودی و خروجی واگذاری اعتبارات پژوهشی سه حالت تخصیص اعتبار بر اساس شبکه عصبی مصنوعی ارائه گردید. یافته های پژوهش بیانگر آن است که از بین بیست و پنج شاخص شناسایی شده تعداد سه شاخص مورد تأیید قرار نگرفته و شاخص های چاپ کتاب، نوآوری در پژوهش و ارائه نظریه بالاترین اولویت را دارا می باشند. همچنین از بین سه الگوی وارد شده به شبکه الگوی اول بیشترین هم گرایی را با جواب شبکه که ارتقای دانش نظامی است، دارا می باشد.

در سال های اخیر سازمان های نظامی ایران نیز هم راستا با دیگر سازمان ها نسبت به شناخت و استقرار مدیریت دانش و ایجاد زمینه کاربرد آن در سطح فرایندهای سازمانی خود اقدام نموده اند. در  پژوهش حاضر با توجه به اهمیت عوامل کلیدی سازمانی، در یک مطالعه میدانی با استفاده از روش توصیفی (مطالعه موردی) تلاش شد در یک سازمان نظامی (نیروی هوایی) نقش این عوامل کلیدی در پیاده سازی مدیریت دانش مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد. نتایج حاصل از تحلیل یافته ها نشان می دهد عوامل سازمانی در پیاده سازی مدیریت دانش از اهمیت فراوانی برخوردار است. در نهایت ، پژوهش سعی دارد با بررسی وضع موجود نهاجا، به تبیین نقش عوامل کلیدی سازمانی در پیاده سازی مدیریت دانش در سازمان های نظامی، وضعیت مطلوب هر یک از عوامل را به منظور دستیابی به هدف پیاده سازی موفق مدیریت دانش ترسیم نماید. روش تحقیق این مقاله از نظر ماهیت و اهداف از نوع تحقیقات کاربردی است و از نظر روش جمع آوری داده ها برای پاسخ به سئوال ها  از نوع تحقیقات ”توصیفی پیمایشی ”می باشد. جامعه آماری شامل کلیه مدیران میانی ستاد نهاجا می باشد که با توجه به شرایط خاص نهاجا فرایند همتا سازی در مورداغلب آنها صورت پذیرفته است. نتایج به دست آمده از وجود رابطه معنادار  بین عوامل کلیدی سازمانی با مدیریت دانش حکایت دارد. به عبارت دیگر وضعیت این عوامل در میزان پیاده سازی موفق مدیریت دانش در نهاجا موثر بوده اند