حجت الله فراهانی

حجت الله فراهانی

مدرک تحصیلی: استادیار روانشناسی دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴۱ تا ۶۰ مورد از کل ۸۴ مورد.
۴۱.

پیش بینی شدت درد در بیماران مبتلا به درد مزمن بر اساس ناگویی هیجانی: نقش واسطه ای سیستم بازداری رفتاری(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: درد مزمن هیجان مغز رفتار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۷ تعداد دانلود : ۴۴۴
اهداف هدف از این پژوهش، پیش بینی شدت درد بر اساس میزان ناگویی هیجانی در بیماران مبتلا به درد مزمن بود؛ به گونه ای که در این رابطه، سیستم بازداری رفتاری نقش میانجی و اهمیت زیادی داشت. مواد و روش ها این پژوهش از نوع همبستگی و با رویکرد مدل یابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری عبارت بود از بیماران 20 تا 60 ساله مبتلا به درد مزمن که در بهار تا پاییز 1396 به کلینیک درد ماهان و کلینیک جامع طب فیزیکی و کلینیک توان بخشی آرمان در تهران مراجعه کرده بودند. 488 بیمار مبتلا که سابقه حداقل 3 ماه دردهای مزمن اسکلتی عضلانی داشتند، به صورت هدفمند انتخاب شدند و پرسش نامه های ناگویی هیجانی تورنتو، سیستم بازداری/ فعال ساز رفتاری و مقیاس درجه بندی عددی شدت درد را پاسخ دادند. تحلیل یافته ها با استفاده از نرم افزار SmartPLS انجام شد. یافته ها شدت درد با ناگویی هیجانی و سیستم بازداری رفتاری در سطح 0/01، و با سیستم جنگ/ گریز در سطح 0/05 همبستگی مثبت معنادار داشت. ناگویی هیجانی با سیستم بازداری رفتاری در سطح 0/01 همبستگی مثبت معنادار داشت. ناگویی هیجانی (34/6=t و 29/0=β)، میزان فعالیت سیستم بازداری رفتاری (77/3=t و 17/0=β) و میزان فعالیت سیستم جنگ/ گریز (26/4=t و 18/0=β) توانستند واریانس شدت درد را تبیین کنند. ناگویی هیجانی توانست تبیین کننده میزان فعالیت سیستم بازداری رفتاری (03/8=t و 30/0=β) و سیستم فعال ساز رفتاری (83/2=t و 14/0-=β) باشد. نتیجه گیری رابطه میان ناگویی هیجانی و شدت ادراک درد، رابطه خطی ساده نیست، بلکه سیستم بازداری رفتاری که برون دادی از سنخ اجتناب های رفتاری دارد، می تواند این رابطه را تحت تأثیر قرار دهد.
۴۲.

Development and effect-evaluation of a new family-based art therapy on depression and pain anxiety of the hospitalized children with cancer(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: Cancer art therapy family-based art therapy Depression pain anxiety

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۱ تعداد دانلود : ۳۱۲
The consequences of cancer do not just impact on the body only, but expands into the other levels of human existence, including psychological levels. Sometimes these consequences are even more painful and more destructive than physical harms, especially in children. Therefore, the use of psychotherapy for children, particularly art-based psychotherapies, is necessary. So, the main objective of the present research was to develop a new family-based art therapy for hospitalized children with cancer and to evaluation its effectiveness on the symptoms of depression (DEP) and pain anxiety (PA). Five hospitalized children with cancer, participated in this single-subject study (A-B type) accompanied with their mothers. The intervention was applied in eight sessions (30-60 minutes per session). Children’s depression and pain anxiety were measured repeatedly in two phases and data were analyzed by graphs and tables. The effect size (ES) and reliable change index (RCI) are also reported in addition to the customary values. The results showed that family-based art therapy was significantly effective in reducing the symptoms of depression and pain anxiety in all of the children. The findings indicate the effectiveness of family-based art therapy in helping to modify the psychological consequences of cancer, and clarify the need for this approach to be applied in similar conditions.
۴۳.

درستی آزمایی و قابلیت اعتماد مقیاس رتبه بندی تنش پیش از قاعدگی نسخه مشاهده گر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: درستی آزمایی قابلیت اعتماد مقیاس رتبه بندی سندرم تنش پیش از قاعدگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۹ تعداد دانلود : ۴۳۸
زمینه: سندرم پیش از قاعدگی به عنوان یکی از شایع ترین اختلالات روان تنی زنان مستلزم داشتن ابزار سنجشی است که نسبت به تشخیص دقیق، شدت نشانه ها و ارزیابی بعد از درمان حساس باشد. مقیاس رتبه بندی پیش از قاعدگی استینر و همکاران (2011) که بر اساس راهنمای تشخیصی و آماری DSM-IV به روز رسانی شده است دربردارنده این ویژگی هاست که بررسی ویژگی های روان سنجی آن به منظور استفاده در جامعه زنان ایرانی ضروری است. هدف: هدف اصلی این پژوهش، بررسی ویژگی های روانسنجی مقیاس رتبه بندی تنش پیش از قاعدگی شامل درستی آزمایی ظاهری و محتوایی و تحلیل عاملی بود. روش: این مطالعه یک پژوهش پیمایشی است که در آن از دو روش نمونه گیری تصادفی و در دسترس استفاده شد که 20 دانشجو در مرحله درستی آزمایی ظاهری و 10 متخصص بالینی و روان پزشک در بخش محتوایی، 120 دانشجو برای بررسی قابلیت اعتماد به صورت داوطلب در پژوهش شرکت کردند. یافته ها: همه آیتم ها در شاخص درستی آزمایی ظاهری بزرگتر 0/79 (مقدار تأیید شده) هستند و در شاخص درستی آزمایی محتوا10 آیتم بزرگتر از 0/62 (مقدار تأیید شده برای نمونه 10 نفری) و آیتم 6 کوچکتر از این مقدار است که بیانگر این است که این آیتم مورد تأیید متخصصان نیست. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی این پرسشنامه نیز نشان داد که ساختار پرسشنامه تنها از یک عامل تشکیل شده است. آلفای کرونباخ 0/90 بیانگر میزان همسانی درونی آزمون است. بعلاوه میزان ضریب قابلیت اعتماد بازآزمایی 0/46 بدست آمد. نتیجه گیری : بر اساس نتایج این مقیاس می تواند به عنوان ابزار سنجش مورد استفاده پژوهشگران ایرانی قرار بگیرد.
۴۴.

مقایسه طیف توان برگرفته از الکتروآنسفالوگرافی در حالت استراحت (چشم بسته) و توان برگرفته از پتانسیل وابسته به رویداد در بیماران افسرده و افراد سالم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: افسردگی الکتروآنسفالوگرافی پتانسیل وابسته به رویداد توان زیستنشانگر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۳ تعداد دانلود : ۴۲۳
افسردگی شایعترین اختلال روانی است و باعث اختلال در روند زندگی بیمار و تحمیل هزینه بر جامعه می شود. اخیرا استفاده از زیست نشانگر ها در تشخیص و بررسی روند درمان در اختلالات روانی مورد توجه قرار گرفته است. یکی از این زیست نشانگر ها، توان برگرفته از الکتروآنسفالوگرافی برای تفکیک بیماران افسرده از سالم هستند. هدف این پژوهش، مقایسه توان در باندهای فرکانسی مختلف در افراد افسرده و سالم است. شرکت کنندگان این پژوهش علی-مقایسه ای با استفاده از ملاک های بالینی بر مبنای راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5) در کلینیک آتیه در سال97-1396 انتخاب شدند (۲۹ زن و ۲۱ مرد افسرده؛ ۱۹ زن و ۳۱ مرد سالم). الکتروآنسفالوگرام با استفاده از سیستم ۱۰-۲۰، در ۱۹ کانال و پنج باند فرکانسی (دلتا، تتا، آلفا، بتا و گاما) در دو حالت استراحت (چشم بسته) و فعالیت (حین انجام تکلیف عملکرد پیوسته هیجانی) ثبت شد. نتایج نشان داد که در حالت استراحت، میانگین توان، تنها در باند گاما ( Fz, Cz ) ، به شکلی معنی دار در گروه افسرده بالاتر بود (p<.05) . همچنین در حالت فعالیت در باند تتا ( P8 ، O1 و O2 ) ، آلفا ( P4 ، P8 و O1 ) ، بتا ( Fp1 ، P3 ، Pz و P4 ) و گاما ( Fp1 ، Fp2 ، Fz و O1 ) تفاوت معناداری مشاهده شد و میانگین توان در گروه افسرده بالاتر بود . (p<.05) به نظر می رسد توان در حالت فعالیت توانایی تمیز بیشتری از توان در حالت استراحت دارد و بالقوه می توان از آن به عنوان زیست نشانگر در تشخیص افسردگی استفاده کرد.
۴۵.

نقش معنا، صلح و ایمان در ابعاد کیفیت زندگی زنان مبتلا به سرطان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سرطان پستان کیفیت زندگی معنویت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۹ تعداد دانلود : ۵۱۴
این پژوهش با هدف تعیین سهم معنا، صلح و ایمان به عنوان مؤلفه های سلامت معنوی در تبیین کیفیت زندگی بیماران مبتلا به سرطان پستان انجام شد. نمونه برداری به روش غیرتصادفی هدفمند از میان بیماران در دسترس صورت گرفت و تعداد 125 بیمار از 3 بیمارستان شهر تهران در این پژوهش شرکت کردند. پس از حذف داده های ناقص، در نهایت تعداد 117 آزمودنی در تحلیل نهایی وارد شدند و به پرسشنامه اختصاصی کیفیت زندگی وابسته به سرطان پستان (بردی و دیگران، 1997) و مقیاس بهزیستی معنوی ارزیابی عملکرد در درمان بیماری های مزمن (پترمن و دیگران، 2002) پاسخ دادند. داده ها با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی چندگانه تحلیل شد. نتایج نشان داد که تمامی جنبه های معنویت با ابعاد کیفیت زندگی رابطه مثبت معنادار دارند، به جز ایمان که با ابعاد اجتماعی، زیرمقیاس بازو و کیفیت زندگی اختصاصی سرطان پستان رابطه معنا دار نشان نداد. از میان این سه جنبه، صلح بالاترین میزان همبستگی را با پیامدها داشت، اگرچه معنا رابطه بیشتری را فقط با کیفیت زندگی اجتماعی نشان داد. در نهایت، صلح به تنهایی در پیش بینی کیفیت زندگی کلی نقش داشت و دو بعد دیگر قادر به پیش بینی معنادار کیفیت زندگی کلی نبودند. بر اساس یافته های این پژوهش، معنویت می تواند بر کیفیت زندگی زنان مبتلا به سرطان پستان اثر بگذارد. بنابراین، توجه به معنویت در مراقبت از این افراد، اهمیت بسیاری دارد؛ به ویژه توجه به بعد هیجانی آن یعنی صلح که می تواند هسته مداخله های روان شناختی با جهت گیری معنوی باشد.
۴۶.

نقش واسطه ای دشواری نظم جویی هیجان در رابطۀ بین روان سازه های ناسازگار اولیه و نشانه های افسردگی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: افسردگی دشواری نظم جویی هیجان روان سازه ناسازگار اولیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۷ تعداد دانلود : ۳۳۳
زمینه: نشانه های افسردگی موجب کاهش کیفیت زندگی می شوند و افراد را برای ابتلا به اختلالات افسردگی مستعد می سازند. اما سؤال اصلی پژوهش حاضر این است که آیا دشواری نظم جویی هیجان در این رابطه نقش واسطه ای ایفا می کند؟ هدف: تعیین نقش واسطه ای دشواری نظم جویی هیجان در رابطۀ بین روان سازه های ناسازگار اولیه و نشانه های افسردگی بود. روش: پژوهش حاضر از نوع مطالعات همبستگی بود. برای این منظور، 300 دانشجو (158 زن، 142 مرد) به روش در دسترس از بین دانشجویان دانشگاه تهران انتخاب شدند. ابزار عبارت بودند از: پرسشنامۀ روان سازه یانگ (یانگ، 1998)، مقیاس افسردگی، اضطراب، استرس (لاویباند و لاویباند، 1995) و مقیاس دشواری نظم جویی هیجان (گرتز و رومر، 2004) . برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل مسیر استفاده شد. یافته ها: بین روان سازه های ناسازگار اولیه، دشواری نظم جویی هیجان و نشانه های افسردگی رابطۀ مثبت معنادار وجود داشت (0/01> p ) و نتایج حاصل از تحلیل مسیر نشان دهندۀ نقش واسطه ای دشواری نظم جویی هیجان در رابطۀ بین روان سازه های ناسازگار اولیه و نشانه های افسردگی بود (0/05> p ). نتیجه گیری: روان سازه های ناسازگار اولیه از طریق دشواری نظم جویی هیجان، نشانه های افسردگی را تحت تأثیر قرار می دهند. لذا به منظور پیش گیری از ایجاد نشانه های افسردگی علاوه بر کاهش ویژگی های منفی روان سازه های ناسازگار اولیه، لازم است زمینه های بازسازی فرآیندهای نظم جویی هیجان با هدف افزایش سطح سلامت روانی فراهم شود
۴۷.

پیش بینی شدت درد بر اساس فاجعه سازی درد و اضطراب درد در زنان مبتلا به آرتریت روماتوئید(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: درد مزمن آرتریت روماتوئید فاجعه سازی درد اضطراب درد شدت درد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۱ تعداد دانلود : ۳۶۰
زمینه: فاجعه سازی درد و اضطراب درد از متغیرهای حائز اهمیت در ادراک درد مزمن هستند اما در مورد نقش آنها در شدت درد در بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید دانش اندکی وجود دارد. هدف: هدف این پژوهش بررسی نقش فاجعه سازی درد و اضطراب درد در پیش بینی شدت درد در زنان مبتلا به آرتریت روماتوئید بود. روش: پژوهش حاضر از نوع مطالعات همبستگی بود. از بین زنان مبتلا به آرتریت روماتوئید که به درمانگاه روماتولوژی بیمارستان امام خمینی و کلینیک های خصوصی شهر تهران مراجعه کرده بودند، 100 نفر به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای به کار رفته در این پژوهش شامل مقیاس فاجعه سازی درد (سالیوان و همکاران، 1995)، مقیاس نشانگان اضطراب درد (مک کراکن و همکاران، 1996) و مقیاس آنالوگ دیداری بود. یافته ها: نتایج نشان داد که فاجعه سازی درد و اضطراب درد به طور معناداری شدت درد را در زنان مبتلا به آرتریت روماتوئید پیش بینی می کنند. ضریب رگرسیونی استاندارد شده برای فاجعه سازی درد 0/51 (0/001> P ) و برای اضطراب درد0/30 (0/01> P ) بود. نتیجه گیری: فاجعه سازی درد و اضطراب درد می توانند با تأثیر بر شدت درد در زنان مبتلا به آرتریت روماتوئید، مشکلات ناشی از درد مزمن را در آنها افزایش دهند؛ و لازم است این عوامل در مدیریت و درمان این بیماران لحاظ شوند.
۴۹.

آزمون مدل فراتشخیصیِ مبتنی بر نظریه لینچ، در رابطه با افسردگی در جمعیت غیربالینی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مدل آسیب شناسی لینچ افسردگی حساسیت به تهدید حساسیت به پاداش کمال گرایی والدین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۱ تعداد دانلود : ۴۰۴
هدف از پژوهش حاضر، بررسی مدل آسیب شناسی لینچ، اثر تعامل حساسیت به تهدید، حساسیت به پاداش و کمال گرایی والدین با میانجی گری بیش کنترل گری و پیوند اجتماعی، در رابطه با افسردگی بود. اعضای نمونه را 521 نفر از دانشجویان سه دانشگاه در تهران تشکیل می دهند که به شیوه ی نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده در این مطالعه شامل مقیاس طبع منفی فهرست شخصیت سازگار و ناسازگار، مقیاس تجربه ی زمانی لذّت، خرده مقیاس های کمال گرایی ناسازگارانه، مقیاس کمال گرایی چندبعدی فراست، پرسشنامه ی دوسوگرایی در ابراز هیجان، مقیاس نیاز شخصی به ساختار، پرسشنامه ی مشکلات بین فردی، مقیاس امنیت و لذّت اجتماعی و پرسشنامه ی افسردگی بک بود. یافته های مطالعه، حکایت از برازش خوب مدل یادشده داشت. تحلیل بوت استرپ نیز نقش واسطه ای بیش کنترل گری و پیوند اجتماعی را تأیید کرد. بر این اساس تعامل حساسیت به تهدید، حساسیت به پاداش و کمال گرایی والدین منجر به ایجاد سبک مقابله ای بیش کنترل گرانه می شود؛ بیش کنترل گری نیز به نوبه ی خود به اختلال در پیوند اجتماعی می انجامد و از این طریق به افسردگی منجر می شود. بر این اساس، یافته های مطالعه ی حاضر از مدل لینچ در رابطه با آسیب شناسی افسردگی حمایت می کند.
۵۰.

تحلیل کیفی بهزیستی روانشناختی زنان با توجه به ساختار فرهنگ ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بهزیستی روان شناختی زنان فرهنگ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۶۷ تعداد دانلود : ۴۰۷
هدف این بررسی بازبینی عمیق بهزیستی روانشناختی در جمعیت زنان ایرانی است. برای رسیدن به این هدف، و در چهارچوب بررسی کیفی، 16 نفر از زنان 20<br />تا 35 ساله مورد مصاحبه عمیق بالینی قرار گرفتند. چهار مصاحبه هم با متخصصان و همچنین چهار جلسه در قالب ارزیابی گروههای کانونی برگزار شد. دادههای<br />خام، پس از کدگذاری باز، محوری و انتخابی و احراز مشخصههای اعتبار، مقولهبندی شد. نتایج این بررسی نشان داد که بهزیستی روانشناختی در زنان تهرانی<br />در 7 مقوله شامل آرامش و امنیت درگستره روابط، رشدیافتگی، هدفمندی، صلاحیت، مهار و تسلط، اهمیت دادن به خود و استقلال قرار میگیرد. آنچه در توصیف<br />این مقولهها اهمیت دارد، علاوه بر قالبها که در برخی موارد با الگوهای کلاسیک بهزیستی روانشناختی همخوان میشود، مضمون و محتوایی است که خاص<br />جمعیت مورد ارزیابی است. در مورد این یافتهها با تأکید بر بنیادهای فرهنگی جامعه ایران بحث شده است.
۵۱.

بازبینی الگوهای غالب ارتباطی زوجین ایرانی بر مبنای "بن مایه تعارضی ارتباط": یک بررسی کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: الگوهای غالب ارتباطی بن مایه تعارضی ارتباط روابط موضوعی تحریف انتقال اجبار به تکرار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۶ تعداد دانلود : ۳۰۴
چکیده<br /> هدف: مطالعه حاضر با هدف بازبینی و تدوین الگوهای غالب ارتباطی زوجین ایرانی در چهارچوب دیدگاه روابط موضوعی و بر مبنای صورت بندی روابط در الگوی "بن مایه تعارضی ارتباط" بود. <br /> روش: این مطالعه کیفی و با رویکرد تحلیل محتوای جهت دار بود.ارزیابی با در نظر گرفتن معیارهای ورود و خروج مطالعه، بر روی 41 نفر (17 زن) و (24 مرد) انجام شد. داده ها با استفاده از مصاحبه ساختار نایافته جمع آوری و به روش تحلیل محتوا مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. برای تأیید دقت و صحت داده ها از معیارهای گابا و لینکلن استفاده شده است.<br /> یافته ها: با تحلیل داده ها چهار الگوی ارتباطی: 1)الگوی نگران از قضاوت، ارزش گذاری و اتهام های دیگران 2)الگوی نگران از واکنش های آسیب زای دیگران و پیامدهای آن3 ) الگوی تلاش برای اجتناب از ایجاد آسیب و ناراحتی در دیگران 4) الگوی عدم ابراز خواست به جهت ناامیدی در برآورده شدن آن؛ به دست آمد.<br /> بحث و نتیجه گیری: الگوهای به دست آمده بر اساس نظریه های روان پویشی به ویژه روی آورد روابط موضوعی که معتقدند روابط فرد در نخستین سال های زندگی با اطرافیان درون سازی شده و در موقعیت های بزرگ سالی بازنمایی می شوند؛ و بر اساس دو مفهوم مهم "تحریف انتقال" و "اجبار به تکرار"، قابل تبیین هستند. درواقع زوج ها، در موقعیت های ارتباطی به صورت ناهشیار همان روابطی که در کودکی درون سازی کرده اند را به کار می بندند. یافته های پژوهش بر این نکته تأکیددارند که پدیدآیی تعارض های زوجین را نمی توان صرفاً در چهارچوب روابط کنونی تبیین نمود و ردیابی این مشکلات در بازنمایی های "خود – موضوع" ضروری است.
۵۲.

اثر روان درمانگری پویشی کوتاه مدت مبتنی بر «بن مایه تعارضی ارتباط» بر رضایت زناشویی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رضایت زناشویی روان درمانگری پویشی کوتاه مدت بن مایه تعارضی ارتباط

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۶ تعداد دانلود : ۳۶۲
هدف از این مطالعه بررسی اثر روان درمانگری پویشی کوتاه مدت مبتنی بر «بن مایه تعارضی ارتباط » برافزایش رضایت زناشویی زوجین ایرانی بود. جامعه آماری شامل زنان و مردان متأهل ساکن شهر قم بودند که حداقل سه سال از زندگی مشترکشان گذشته باشد. تعداد 30 آزمودنی که به شکل داوطلبانه انتخاب شده بودند، به تصادف در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. هر دو گروه در مرحله پیش آزمون از طریق مقیاس رضایت زناشویی انریچ ارزیابی شدند. آزمودنی های گروه آزمایش دوره درمان روان پویشی کوتاه مدت مبتنی بر«بن مایه تعارضی ارتباط » را به طور کامل گذراندند. به منظور ارزیابی اثر درمان، هر دو گروه مجدداً در مرحله پس آزمون پرسشنامه رضایت زناشویی انریچ را پاسخ دادند. یافته ها نشان داد، نمرات رضایت زناشویی و خرده مقیاس ها در گروه آزمایش به طور معنی دار افزایش یافته است. نتایج این وارسی نه تنها سودمندی روان درمانگری پویشی کوتاه مدت مبتنی بر«بن مایه تعارضی ارتباط » را در کاهش مشکلات زناشویی برجسته می سازد؛ بلکه همچنین بر مبنای مفروضه های نظری این مدل درمانی، وجود مبانی این مشکلات در روابط پیشین زوجین را نیز مورد تأکید قرار می دهد.
۵۳.

رابطه بین خشونت خانگی و عملکرد های شناختی در زنان قربانی همسر آزاری: نقش واسطه ای خود تنظیمی و پریشانی روانشناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خشونت خانگی همسر آزاری خود تنظیمی پریشانی روانشناختی عملکرد شناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۷۶ تعداد دانلود : ۶۶۳
بی توجهی به سلامت زنان و اعمال خشونت خانگی علیه آنان می تواند سبب پیدایش انواع بیماری های روانی و حتی جسمانی گردد که این امر تهدیدی برای سلامت اعضای خانواده است. زنان نسبت به اعضای دیگر خانواده بیش تر در معرض خشونت، به خصوص خشونت مردان هستند. مهم ترین آسیبی که خشونت خانگی به همراه دارد ایجاد اختلال در عملکرد شناختی زنان قربانی خشونت است. خشونت خانگی به عنوان یک عامل استرس زای محیطی می تواند عملکردهای شناختی را تحت تاثیر قرار دهد، بنابراین بررسی عملکردهای شناختی در زنان آسیب دیده از خشونت های خانگی دارای اهمیت است. تاثیر خشونت بر عملکردهای شناختی از طریق سایر متغیرهای روانشناختی ممکن است رخ دهد. رهایی از موقعیت خشونت پذیری برای زنان قربانی خشونت خانگی به کیفیت عملکرد شناختی آنها وابسته است. از این رو در پژوهش حاضر، نقش واسطه ای خودتنظیمی و پریشانی روانشناختی در رابطه بین تجربه خشونت خانگی و عملکردهای شناختی مورد بررسی قرار گرفته است. با توجه به بررسی روابط بین متغیرهای پژوهش در یک نمونه از زنان قربانی خشونت خانگی، روش پژوهش از نوع توصیفی-همبستگی بود که رابطه بین متغیرها بر حسب اهداف پژوهش تحلیل گردیدند . جامعه تحقیق شامل زنان قربانی خشونت مراجعه کننده به واحدهای مختلف پزشکی قانونی شهر تهران در سال 1397 بودند . نمونه پژوهش ۲۰۰ نفر از مراجعه کنندگان زن به این مراکز بوده اند که به شیوه هدفمند با توجه به معیارهای ورود و خروج و پس از اخذ رضایت از آن ها انتخاب شده اند. ابزار سنجش متغیرهای پژوهش عبارت است از فرم کوتاه پرسشنامه خودتنظیمی میلر و براون (۱۹۹۹) (SSRQ) ، پرسشنامه افسردگی، اضطراب و استرس داس (۱۹۹۵) (DASS-21) ، پرسشنامه خشونت خانوادگی پور نقاش تهرانی (۱۳۸۳) و مقیاس ارزیابی شناختی مونترال (MONTREAL) (۲۰۰۵). نتایج به دست آمده توسط نرم افزارهای SPSS و LISREL تحلیل شده اند. مدل مفهومی پیشنهادی پژوهش با انجام تحلیل های مختلف آماری مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان می دهند که خشونت خانگی بر عملکردهای شناختی توسط متغیرهای واسطه ای خود تنظیمی و پریشانی روانشناختی تاثیرگذار است. با توجه به مقادیر شاخصهای برازش از قبیل RMSEA ، RMR ، GFI و ... مدل مفهومی پیشنهادی برازش یافت. پژوهش پیش رو بیانگر آن است که تجربه خشونت های خانگی در زنان به واسطه کاهش توانایی خود تنظیمی، و ایجاد پریشانی روانشناختی باعث کاهش عملکرد های شناختی در آنها می گردد. با توجه به یافته های این پژوهش، می توان با توجه دادن خانواده ها و همچنین سازمان ها و مراکز مرتبط با نگهداری و کمک به زنان قربانی خشونت به اهمیت نقش کاهش توانایی های شناختی و عوامل واسطه ای موثر بر آنها بر ادامه خشونت پذیری، با مداخلات آموزشی و درمانی، از وقوع مجدد این گونه خشونت ها پیشگیری کرد.
۵۴.

روابط موضوعی و مکانیزم های دفاعی در اضطراب اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اضطراب اجتماعی مکانیزم های دفاعی روابط موضوعی روان پویشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۴۴ تعداد دانلود : ۶۹۷
هدف این پژوهش شناخت ابعاد روان پویشی روابط موضوعی و مکانیزم های دفاعی و تعیین نقش آن در پیش بینی اضطراب اجتماعی بود. نمونه پژوهش، شامل 558 نفر از دانشجویان دانشگاه تهران در مقاطع تحصیلی گوناگون، به روش نمونه برداری در دسترس انتخاب شد. این افراد مقیاس روابط موضوعی بل (بل، بکر و بیلینگتون، 1986)، پرسشنامه سبک های دفاعی (اندروز، سینگ و باند، 1993) و مقیاس هراس اجتماعی (کانور و دیگران، 2000) را تکمیل کردند. نتایج تحلیل همبستگی نشان داد بین اضطراب اجتماعی با ابعاد روابط موضوعی (خودمیان بینی، بیگانگی، دلبستگی ناایمن و بی کفایتی اجتماعی) و دفاع های شوخ طبعی و فرونشانی در سبک رشدیافته رابطه معنادار وجود دارد. هم چنین اضطراب اجتماعی رابطه معنادار با همه انواع دفاع های سبک رشدنایافته به غیر از دفاع انکار، داشت. نتایج تحلیل رگرسیون گام به گام نیز نشان داد بی کفایتی اجتماعی، دلبستگی ناایمن، خیال پردازی درخودمانده، تفرق و پرخاشگری فعل پذیر مهم ترین پیش بینی کننده های اضطراب اجتماعی است. یافته های این بررسی شواهد پژوهشی برای الگوی تبیینی روان پویشی در آسیب های روانی فراهم کرد و همسو با نظریه های روان پویشی نشان داد کیفیت روابط موضوعی و مکانیزم های دفاعی رشد نایافته در اضطراب اجتماعی نقش بسزایی دارد.
۵۵.

ویژگی های روان سنجی نسخه فارسی مقیاس تجربه زمانی لذّت در دانشجویان دانشگاه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اعتبار پایایی تجربه زمانی لذّت دانشجویان روان سنجی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۸ تعداد دانلود : ۴۷۶
هدف : هدف مطالعه تعیین ویژگی های روان سنجی نسخه فارسی مقیاس تجربه زمانی لذّت بود. روش : روش مطالعه ارزشیابی از نوع آزمون سازی و جامعه آماری دانشجویان دانشگاه شاهد، تهران و علوم پزشکی آزاد واحد تهران به تعداد 46000 نفر بودند که از میان آن ها 521 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. برای تعیین اعتبار مقیاس از اعتبار سازه یعنی تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی و نیز اعتبار همگرا از طریق محاسبه همبستگی از پرسشنامه های افسردگی بک، استیر و براون (1996) و هراس اجتماعی کانر، دیویدسون، چرچیل، شروود، فوآ و ویزلر (2000) استفاده شد؛ و برای تعیین پایایی ضریب آلفای کرونباخ و ضریب پایایی بازآزمایی محاسبه شد. یافته ها : نتایج تحلیل عاملی اکتشافی حاکی از وجود سه عامل لذّت پایانی، انتظاری انتزاعی و انتظاری بافتاری بود. نتایج تحلیل عاملی تأییدی، مؤید ساختار به دست آمده در تحلیل عاملی اکتشافی و برتری آن بر ساختار دو عاملی پرسشنامه اصلی (لذّت پایانی و لذّت انتظاری) در نمونه ایرانی بود و χ 2 نسبی= 47/1، ریشه دوم مربعات خطای برآورد= 04/0، شاخص برازش تطبیقی= 95/0، شاخص نیکویی برازش= 94/0، شاخص نیکویی برازش تعدیل شده = 90/0 به دست آمد. ضریب آلفای کرونباخ کل مقیاس و عامل های تشکیل دهنده آن در دامنه 62/0 تا 82/0 و ضریب پایایی بازآزمایی در دامنه 71/0 تا 93/0 قرار داشت. همچنین این مقیاس همبستگی منفی معنادار، اما ضعیفی را با پرسشنامه های افسردگی بک (12/0- =r، 006/0=P) تا (21/0-=r، 0001/0=P) و هراس اجتماعی کانر (13/0- =r، 002/0=P) تا (21/0-=r، 0001/0=P) نشان داد. نتیجه گیری : نسخه فارسی مقیاس تجربه زمانی لذّت پایایی و اعتبار مناسبی دارد و در جامعه ایرانی قابل استفاده است.
۵۶.

ویژگی های روان سنجی پرسشنامه دوسوگرایی در ابراز هیجان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اعتبار پایایی تحلیل عاملی دوسوگرایی در ابراز هیجان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۵۲ تعداد دانلود : ۶۴۲
هدف مطالعه حاضر، بررسی ویژگی های روان سنجی نسخه فارسی پرسشنامه دوسوگرایی در ابراز هیجان بود. بدین منظور، فرآیند ترجمه و ترجمه معکوس برای تهیه نسخه فارسی پرسشنامه دوسوگرایی در ابراز هیجان انجام شد. از 521 نفر دانشجویان سه دانشگاه در تهران در سال تحصیلی 95-94 به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب و به پرسشنامه دوسوگرایی در ابراز هیجان، به همراه پرسشنامه های افسردگی بک و هراس اجتماعی پاسخ دادند. برای بررسی اعتبار پرسشنامه از اعتبار سازه (تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی) و اعتبار همگرا استفاده شد. برای بررسی پایایی پرسشنامه از روش های آلفای کرونباخ، پایایی دونیمه سازی، و ضریب پایایی بازآزمایی استفاده شد. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی پرسشنامه دوسوگرایی در ابراز هیجان، حاکی از وجود دو عامل دوسوگرایی در ابراز هیجان های مثبت و دوسوگرایی در ابراز هیجان های منفی بود. نتایج تحلیل عاملی تأییدی، مؤید ساختار به دست آمده در تحلیل عاملی اکتشافی بود و با مدل اصلی پیشنهاد داده شده پرسشنامه تفاوت داشت. ضرایب آلفای کرونباخِ کل پرسشنامه و عامل های تشکیل دهنده آن در دامنه 77/0 تا 86/0 و ضرایب اسپیرمن- بروان در دامنه 77/0 تا 88/0 بود. همچنین ضرایب پایایی بازآزمایی در دامنه 72/0 تا 79/0 به دست آمد. نتایج این مطالعه نشان داد این پرسشنامه از ویژگی های روانسنجی مناسبی در جامعه ایرانی برخوردار است.
۵۷.

ویژگی های روان سنجی نسخه فارسی آزمون تکمیل جمله دانشگاه واشینگتون(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آزمون تکمیل جمله دانشگاه واشینگتون تحول من روایی اعتبار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۹ تعداد دانلود : ۳۱۸
هدف این پژوهش سنجش شاخص های روان سنجی، شامل روایی و اعتبار و ساختار عاملی نسخه فارسی آزمون تکمیل جمله دانشگاه واشینگتون، برای ارزیابی تحول من بود. به روش نمونه برداری در دسترس از رشته های تحصیلی مختلف (فنی، علوم پایه و علوم انسانی) دانشگاه تهران 289 دانشجو (146 مرد، 143 زن) آزمون تکمیل جمله دانشگاه واشینگتون (های و لووینگر، 1996) را تکمیل کردند و سطح تحول یافتگی من آن ها ارزیابی شد. برای بررسی روایی واگرا نیز مقیاس خودتخریب گری مزمن (کلی و دیگران، 1985) و زیر مقیاس گناه از پرسشنامه احساسات شخصی (هاردر و زالما، 1990) به کار رفت. یافته ها نشان داد که آزمون تکمیل جمله دانشگاه واشینگتون همسانی درونی مناسب (118/0 تا 326/0) دارد. مقدار آلفا و اعتبار بازآزمایی دو هفته ای آن هم به ترتیب 781/0 و 876/0 به دست آمد. همبستگی منفی و معنا دار آزمون با خودتخریب گری نشان دهنده روایی واگرای آزمون و توانایی تفکیک دو گروه با سطح تحول بالای من و پایین احساس گناه و خودتخریب گری نشان دهنده روایی تفکیکی آزمون بود. تحلیل عاملی اکتشافی ساختار تک بُعدی آزمون را نشان می داد. نسخه فارسی آزمون تکمیل جمله دانشگاه واشینگتون برای اندازه گیری سطح تحول یافتگی من روایی و اعتبار مناسب دارد.
۵۸.

بررسی ویژگی های روان سنجی مقیاس امنیت و لذت اجتماعی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: نوجوانان ذهن آگاهی اختلال نارسایی توجه-فزون کنشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۸۱ تعداد دانلود : ۴۸۹
مقدمه: پژوهش ها نشان داده اند که امنیت اجتماعی یک عامل آسیب پذیری فراتشخیصی در گستره ای از مشکلات روان شناختی است. از این رو به نظر می رسد ضروری است که پژوهشگران و متخصصان بالینی، این مولفه را در بررسی های آسیب شناسی خود، مورد توجه قرار دهند. برای رسیدن به این مهم، نخستین گام، آماده سازی یک شاخص مناسب برای ارزیابی سازه ی مورد نظر است. هدف مطالعه ی حاضر، بررسی ویژگی های روان سنجی نسخه ی فارسی مقیاس امنیت و لذت اجتماعی (SSPS) بود. روش کار: فرآیند ترجمه و بازترجمه برای تهیه ی نسخه ی فارسی SSPS انجام شد. 521 نفر از دانشجویان سه دانشگاه در تهران در سال تحصیلی 95-1394 به شیوه ی نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به مقیاس امنیت و لذت اجتماعی به همراه پرسش نامه های مشکلات بین فردی، افسردگی بک و هراس اجتماعی پاسخ دادند. برای بررسی اعتبار مقیاس از اعتبار سازه (تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی) و اعتبار واگرا استفاده شد. به این منظور نمونه به طور تصادفی به دو بخش 300 نفری برای تحلیل عاملی اکتشافی و 221 نفری برای تحلیل عاملی تاییدی تقسیم شد. برای بررسی پایایی مقیاس از روش های آلفای کرونباخ و ضریب پایایی بازآزمایی استفاده شد. یافته ها: نتایج تحلیل عاملی اکتشافی مقیاس امنیت و لذت اجتماعی حاکی از وجود یک ساختار تک عاملی است و تحلیل عاملی تاییدی نیز موید این ساختار است. ضریب آلفای کرونباخ 91/0 و ضریب پایایی بازآزمایی 82/0 به دست آمد. اعتبار واگرا نیز از راه محاسبه ی همبستگی مقیاس با سه پرسش نامه ی مشکلات بین فردی، افسردگی بک و هراس اجتماعی تایید شد. نتیجه گیری: به نظر می رسد نسخه ی فارسی مقیاس امنیت و لذت اجتماعی از ویژگی های روان سنجی مناسبی برخوردار است.
۵۹.

بررسی رابطه بین ابعاد شخصیت و انگیزش با رضایت شغلی از راه شبکه های عصبی مصنوعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رضایت شغلی درونی نظریه شخصیت کلونینجر نظریه خود تعیین گری شبکه های عصبی مصنوعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۶ تعداد دانلود : ۲۷۹
هدف از پژوهش حاضر بررسی قدرت پیش بینی کنندگی ابعاد شخصیتی نظریه کلونینجر و تنظیم های مختلف انگیزشی نظریه خود تعیین گری در رابطه با رضایت شغلی درونی در شرکت ذوب آهن اصفهان بوده است. برای این منظور از مدل شبکه های عصبی مصنوعی استفاده گردید. تعداد 202 نفر از کارکنان به روش نمونه گیری در دسترس در پژوهش شرکت داده شدند. آنها پرسشنامه های مزاج و خوی ( TCI-56 )، انگیزش کاری ( MAWS ) و رضایت شغلی درونی ( JSS ) را تکمیل کردند. نتایج نشان داد که انگیزش هم هویت شده، انگیزش درونی و بعد شخصیتی خود-راهبری به ترتیب در تعامل با سایر ابعاد شخصیتی و انگیزشی و ویژگی های جمعیت شناختی بیشترین اهمیت را در پیش بینی رضایت شغلی درونی دارا می باشند.
۶۰.

روایی، پایایی و ساختار عاملی مقیاس خودتخریبگری مزمن(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: مقیاس خودتخریبگری مزمن ساختار عاملی روایی پایایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۷ تعداد دانلود : ۲۹۸
هدف : هدف پژوهش حاضر، بررسی ویژگی های روان سنجی و ساختار عاملی نسخه فارسی مقیاس خودتخریبگری مزمن ( CSDS ) بود. روش : برای تنظیم نسخه فارسی مقیاس خودتخریبگری مزمن از شیوه ترجمه-ترجمه وارون استفاده شد. با روش نمونه گیری در دسترس از رشته های تحصیلی مختلف (فنی، علوم پایه و علوم انسانی) دانشگاه تهران، 413 پرسشنامه (234 زن و 179 مرد) برای بررسی ساختار عاملی CSDS تکمیل شد. برای بررسی پایایی بازآزمایی، 28 دانشجوی زن به فاصله دو هفته و 26 مرد به فاصله پنج هفته دو بار به مقیاس خودتخریبگری مزمن پاسخ دادند. برای بررسی روایی همگرا نیز 55 دانشجوی زن و 45 مرد بررسی شدند. برای گردآوری داده ها، افزون بر مقیاس خودتخریبگری مزمن ( CSDS )، پرسشنامه احساسات شخصی ( PFQ )، مقیاس سطوح خودانتقادی ( LSCS ) و پرسشنامه افسردگی بک- ویرایش دوم ( BDI-II ) به کار رفت. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از ضرایب همبستگی پیرسون و اسپیرمن و تحلیل عاملی اکتشافی انجام شد. یافته ها : تحلیل عاملی گویه های مردان (23 گویه) چهار عامل «سهل انگاری و عدم تقید»، «مسامحه»، «مخاطره جویی» و «تخدیرطلبی» و تحلیل عاملی گویه های زنان (19 گویه) سه عامل «مسامحه و خطرپذیری»، «بی نظمی» و «عدم مراقبت و برنامه ریزی» را به دست داد. چهار عامل مقیاس مردان، 5/50 درصد و سه عامل مقیاس زنان، 4/45 درصد واریانس نمره کل را تبیین کردند. ضریب آلفای کرونباخ دو بخش مردان و زنان، به ترتیب، 849/0 و 845/0 بود. ضریب آلفای کرونباخ عوامل مربوط به مردان 865/0-698/0 و عوامل مربوط به زنان 800/0-685/0 بود. همسانی درونی مقیاس از راه محاسبه ضریب همبستگی پیرسون میان نمره عوامل با یکدیگر و با نمره کل و ضریب همبستگی اسپیرمن میان گویه های هر عامل نیز تأیید شد. روایی همگرا از راه محاسبه ضریب همبستگی پیرسون میان نمره کل و نمره عوامل CSDS با متغیرهای افسردگی، احساس شرم، احساس گناه، خودانتقادی درونی و خودانتقادی مقایسه ای تأیید شد. نتیجه گیری : نسخه فارسی مقیاس خودتخریبگری مزمن از ویژگی های روان سنجی مناسب برای به کارگیری در پژوهش ها برخوردار است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان