طاهره ماهروزاده

طاهره ماهروزاده

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۲۲ مورد.
۱.

جلوه های مهر و محبت امام زمان (عج) در اندیشه قرآنی امام خامنه ای

نویسنده:
منبع: موعودپژوهی سال ۵ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۹ 43 - 64

کلید واژه ها: نهضت امام مهدی (عج) جلوه مهر در قیام امام مهدی (عج) اندیشه قرآنی امام خامنه ای قهر و جدال

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰ تعداد دانلود : ۹
یکی از زوایای ناشناخته امام زمان (عج) مهر و محبت ایشان به مردم به ویژه شیعیان است. متأسفانه از گذشته دور چنین بوده است که امام زمان (عج) را تنها با شمشیر و خون ریزی و قهر و انتقام بیشتر معرفی کرده و چهره ای خشن از آن حضرت نشان داده اند. یکی از ریشه های این مشکل روایاتی هستند که به ظاهر درباره اجرای قوانین خدا و فرهنگ عدالت بر قهر و خشن و سخت گیری آن حضرت دلالت می کنند. درمقابل این روایات، مفهوم آیات صریح قرآن و بسیاری از روایات بر مظهر و تجلی رحمت خدا بودن امام دلالت دارند. نوشتار حاضر به روش توصیفی-تحلیلی با تأکید بر اندیشه قرآنی امام خامنه ای جلوه رحمت امام زمان (عج) بررسی می شود. نتایج نشان می دهد روایاتی که دلالت بر قهر حضرت و جدال دارند ازنظر سندی و محتوایی خدشه دار هستند. قهر حضرت فقط برای کافران و ظالمان است و برای شیعیان خود مهربان تر از پدر هستند.    
۲.

مؤلفه های تمدن ساز سبکِ زندگی در حوزه مصرف از منظر مقام معظم رهبری (مد ظله العالی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات الگوی پیشرفت اسلامی ایرانی سال ۱۱ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۲۵) 7-25

کلید واژه ها: مولفه ها مولفه های تمدن ساز مولفه های مصرف سبک زندگی قرآنی مقام معظم رهبری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹ تعداد دانلود : ۳۵
روح اصلی بیانیه ی گام دوم انقلاب سبک زندگی به معنای جامع آن است. سبک زندگی مقوله ای است بنیادین که اندیشمندان علوم اجتماعی، تربیتی، روان شناختی اقتصادی و مدیریتی با رویکردهای مختلف به آن توجه کردند اما تفسیر مقام معظم رهبری از سبک زندگی و مولفه های تمدن ساز ایشان در حوزه ی مصرف به این دلیل که برگرفته از مبانی دینی و ناظر به مسائل فرهنگی و اقتصادی می تواند مسیر روشنی را در اختیار محققان و مبلغان فرهنگ اسلامی قرار دهد. از این رو مقاله ی پیش رو با به روش توصیفی و تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای درصدد است که با تحلیل قرآنی - روایی بیانات مقام معظم رهبری به تبیین مولفه های تمدن ساز سبکِ زندگی قرآنی در حوزه مصرف بپردازد. یافته های پژوهش پیش رو، حاکی از آن است که از دیدگاه مقام معظم رهبری، مهم ترین مولفه های موثر در تمدن سازی سبک زندگی قرآنی در حوزه ی مصرف را می توان به دو دسته ی مولفه های سلبی و ایجابی تقسیم نمود. مصرف اقلی و قناعت، دقت بیشتر در مصرف عمومی، توازن بین دخل و خرج، گزینش کالاهای حلال و طیب، گزینش کالاهای داخلی از جمله مولفه های ایجابی و عدم اسراف، عدم تجمل گرایی، عدم اتراف و تنوع طلبی، نفی نیازهای کاذب و اولویت بندی نیازها از جمله مولفه های سلبی تمدن سازی در اصلاح الگوی مصرف از دیدگاه ایشان است.
۳.

ویژگی های قیام امام زمان (عج) در خطبه غدیر

نویسنده:
منبع: موعودپژوهی سال ۴ پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۸ 73 - 92

کلید واژه ها: مهدویت صفات قیام امام زمان (عج) خطبه غدیر روایات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۶ تعداد دانلود : ۶۸
یکی از مهمترین و اساسی ترین مسائل حوزه معارفی و اعتقادی، مسئله مهدویت و تحقق پیدا نمودن حکومت دینی در پهنه گیتی است. از آنجاکه تحقق این وعده الهی جز از راه قیام و مبارزه با ظالمان، مشرکان و بی دینان امکان پذیر نیست، شناخت ویژگی های قیام و رهبر قیام، مهم است. پژوهش حاضر به روش توصیفی - تحلیلی صفات قیام امام زمان(عج) را از خطبه غدیر استخراج و تحلیل نموده است. نتایج نشان داد که صفات و ویژگی های بسیار برجسته و ممتازی برای قیام امام زمان(عج) در این خطبه بیان شده است. ازجمله آن صفات می توان به اصل قیام و ماهیت قیام، هدف قیام، برحق بودن قیام، چگونگی آغاز قیام (سیر قیام – هدایتگری و اقدام نظامی) پیروزی قطعی قیام، تشکیل حکومت عدل جهانی و اجرای واقعی اصل شایسته سالاری اشاره نمود. مجموع این صفات نشان دهنده آن است که آیند ه ای بس روشن برای بشریت ترسیم شده است؛ به گونه ای که جامعه مطلوب از زمان ظهور آغاز می گردد.
۴.

واکاوی مبانی قرآنی شعار «ما می توانیم»

نویسنده:
منبع: تحقیقات قرآنی و حدیثی سال ۴ پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۸ 73 - 95

کلید واژه ها: قرآن شعار ما می توانیم کرامت نفس اعتمادبه نفس توکل گام دوم انقلاب اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۵ تعداد دانلود : ۵۴
در طول تاریخ، شعارها، عصاره نیازها و آرمان های بشر در حرکت های اجتماعی بوده است. برداشت توده مردم این است که شعار، امری ظاهری و سطحی است و حفظ شعار و اجرای آن ارتباطی با مسائل اصلی ندارد. یکی از مسائل اساسی هر انقلابی، ایدئولوژی آن است که نقش مهمی در پیشبرد انقلاب ایفا می کند. بررسی و مطالعه شعارهای آن می تواند روشن کننده ابعاد اساسی تفکر انقلاب باشد. شعار «ما می توانیم» که توسط مقام معظم رهبری در بیانیه گام دوم مطرح شد، آموزه ای است که امام خمینی (ره) به همه آموخت و با همین اصل اساسی توانست ایران را به عزت و پیشرفت در همه عرصه ها برساند. نوشتار حاضر با روش تحلیلی-توصیفی براساس منابع کتابخانه ای به واکاوی ریشه های قرآنی شعار «ما می توانیم» می پردازد. داده ها نشان می دهد که «ما می توانیم» مرادف اعتمادبه نفس در علم روان شناسی، ولی مفهوم آن بسیار گسترده تر و عمیق تر است. اعتمادبه نفس قرآنی از عناصر و مؤلفه هایی مانند کرامت نفس، عزت نفس، ایمان و تقوا شکل می گیرد و براساس خودشناسی، خداشناسی و توکل استوار می شود.
۵.

واکاوی آیات تعجیل پیامبر صلی الله علیه و آله در دریافت وحی بر پایه تحلیل درون متنی و فرامتنی

نویسنده:
منبع: مطالعات دین پژوهی سال پنجم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۱۰ 23 - 35

کلید واژه ها: مطالعه تطبیقی آیات تعجیل دلیل درون متنی دلیل برون متنی عجله پیامبر (ص)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۵ تعداد دانلود : ۶۸
دو آیه بر تعجیل به هنگام نزول وحی در قرآن کریم ظهور دارد و یک آیه ضمانت حفظ آیات الهی و عدم  فراموشی آیات برای پیامبر را دلالت دارد مقاله حاضر در صدد تبیین چگونگی تعجیل و سازگاری آن با عصمت پیامبر -صلی الله علیه و آله-  و آیه ضمانت آیات الهی می باشد؛ که با استفاده از منابع تفسیری فریقین و به روش توصیفی و تحلیلی به  دلائل درون متنی و برون متنی این مسئله پرداخته است و به این نتیجه می رسد که  تعجیل پیامبر به جهت فراموشی یا عدم فراگیری الفاظ و آیات نبوده است و نهی در آیه شریفه ارشادی بوده و تعجیل پیامبر نیز به سبب درک عمیق حقایق روز قیامت و تحت تاثیر قرار گرفتن از آیات شریفه باعث به وجود آمدن حالت تعجیل  در پیامبر -صلی الله علیه و آله-  شده است.
۶.

خوانش معمای بی نیازی از دعا در بحران کرونا با رویکرد قرآنی

نویسنده:
منبع: مطالعات قرآنی نامه جامعه سال ۱۹ بهار ۱۴۰۰ شماره ۱۳۷ 53 - 74

کلید واژه ها: استجابت دعا ویروس کرونا بی نیازی انسان مفهوم استجابت راهکارهای قرآنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 0 تعداد دانلود : 0
دعا نوعی عبادت است که در جهان بینی توحیدی، همواره تسکین دهنده آلام روحی و جسمی انسان به شمار می رود. دعا می تواند به عنوان یکی از راهکارهای مقابله با بیماری کرونا مطرح باشد؛ اما در حال حاضر، با به حاشیه رفتن مسائل و مفاهیم دینی و پررنگ شدن راهکارهای پزشکی، این شبهه مطرح است که اگر با رعایت مسائل بهداشتی، به سلامتی جسمی می رسیم، پس چه نیازی به دعا و توصیه های معنوی وجود دارد؟ پژوهش حاضر به روش عقلی و نقلی، با ابزار کتابخانه ای و پردازش اطلاعات به صورت توصیفی تحلیلی به دنبال پاسخ گویی به این چالش است. از دستاوردهای این تحقیق آنکه پنج دسته از آیات قرآن در مقام پاسخ گویی به این شبهه هستند. دسته اول: آیات دال بر رابطه علی و معلولی بین پدیده ها، که بر طبق آن، شرایط دعا به عنوان جزء العلّه و موانع استجابت دعا با عنوان نبود مانع در تحقق معلول تاثیرگذار هستند. دسته دوم: آیات دال بر تبیین مفهوم استجابت دعا است؛ با این توضیح که استجابتِ دعا، به معنای جواب دادن خدا به ما، قطعی است؛ اما این پاسخ، به معنای تحقق آنچه می خواهیم نیست. دسته سوم: آیات دال بر حکمت است؛ زیراکه بندگان خدا، که دلشان به نور ایمان و عمل صالح نورانی شده، حتی اگر علت عدم استجابت را ندانند، لب به ناشکری نمی گشایند؛ چرا که می دانند یکی از صفات خداوند متعال، حکیم است. دسته چهارم: آیات دال بر سنت آزمایش است تا انسان جایگاه واقعی خود را دریابد. دسته پنجم: آیات دال بر فقر ذاتی انسان است که بر اساس آنها، ادعای بی نیازی از خداوند متعال، مخالف با نص صریح این آیات است.
۷.

قاعده جری و تطبیق در تفسیر آیات مهدویت

نویسنده:
منبع: موعودپژوهی سال سوم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۶ 43 - 59

کلید واژه ها: جری و تطبیق مهدویت مصداق جری و تطبیق امام مهدی (عج)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۲ تعداد دانلود : ۱۰۵
قرآن کریم ، معجزه جاوید پیامبر خاتم (ص)، برنامه هدایتش برای تمامی انسان ها در همه زمان ها و مکان ها جاری است و به زمان و مکان محدود نمی شود. قاعده جری چگونگی تطبیق آیات الهی را بر مصادیق هر عصری ضابطه مند می کند. مقاله حاضر به روش توصیفی – تحلیلی انجام شده است که با استفاده از منابع تفسیری و روایی، مبانی قاعده جری را تبیین نموده و با تطبیق آیاتی که بر اساس روایات تفسیری، حضرت مهدی (عج) را مصداق آن معرفی کرده است ، جمع آوری کرده و ادله تطبیق آیات بر امام مهدی (عج) را بیان نموده است. نتایج به دست آمده از این بررسی نشان می دهد که بسیاری از آیات الهی بر اساس قاعده جری و تطبیق، بر امام دوازدهم تطبیق می شود و این انطباق از مبانی متعددی مانند زمان شمولی و جهان شمولی قرآن ، برخورداری از سطوح و لایه های متعدد معنایی آیه، مرجعیت علمی ائمه (ع)، اصل بودن عمومیت ارتباط مفهومی میان ظاهر آیه و جری و تطبیق آن به دست می آید.
۸.

چگونگی کاربرد مبنای تصویرآفرینی اسلوب بیان قرآن در پژوهش های سید قطب

نویسنده:
منبع: تحقیقات قرآنی و حدیثی سال سوم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۵ 59 - 83

کلید واژه ها: سید قطب تصویرآفرینی تصویرپردازی التصویر الفنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۵ تعداد دانلود : ۱۲۱
یکی از حوزه های پژوهشی اعجاز بیانی قرآن کریم، تصویرآفرینی است. سراسر آیات قرآن پوشیده از تصویر است. ملموس بودن مفاهیم ذهنی، یکی از ابعاد قابل فهم بودن بیان قرآن است. قرآن به زبان عربی است و زبان عربی نوعی زبان تصویری است. به همین دلیل ادیب معاصر مصری، سیدقطب به ایجاد تصاویر هنری به کمک تصویری بودن زبان عربی پرداخته است. به اعتقاد او قرآن کریم در بیان اغراض گوناگون به بهترین وجه از قاعده تصویر بهره برده است گویی که این قاعده عام و فراگیر، ابزار مؤثری در بیان قرآن است. سیدقطب مؤلفه هایی مانند تخییل، تشخیص، موسیقی و... را به منزله یک پیکره به هم پیوسته می داند و با چنین مبنایی به تجلی تصویرآفرینی در قرآن می پردازد که مهمترین آنها عبارتند از: معانی ذهنی، حالات نفسانی، ضرب المثل ها و... . براین اساس پژوهش حاضر با بهره گیری از منابع اسنادی و به روش تحلیلی-توصیفی تصویرآفرینی در آیات قرآن کریم توسط سیدقطب را تبیین کرده است.
۹.

اعتلای جامعه آرمانی اسلامی در پرتو آیات امامت با تأکید بر سخنان مقام معظم رهبری مد ظله العالی

نویسنده:
منبع: تحقیقات قرآنی و حدیثی سال سوم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۶ 9 - 32

کلید واژه ها: امامت جامعه آرمانی آیات امامت جامعه آرمانی اسلامی مقام معظم رهبری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۰ تعداد دانلود : ۶۳
قرآن و اهل بیت دو منبع اساسی در فهم معارف اسلامی و هدایتگر انسان به سوی بهترین و استوارترین راه کمال و سعادت انسان است. امامان (ع) الگوهای کامل و هدیه ای الهی برای انسان به شمار می آیند در صورت الگوگیری کامل از آنان جامعه آرمانی تحقق می یابد. تحقیق حاضر به روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از تفاسیر و منابع کتابخانه ای درصدد پاسخ گویی به این پرسش است که شاخص های الگویی آیات مربوط به امامت در تحقق جامعه آرمانی اسلامی با تأکید بر سخنان مقام معظم رهبری، چگونه است. یافته های پژوهش نشان می دهد شاخص های الگویی آیات امامت در دو محور قابل بررسی است: محور اول ناظر به مقام امامت همچون دوری از گناه، صبر، یقین، ولایت الهی، ایثار... و محور دوم ناظر به هدایتگری انسان در زمینه های علمی، دینی، سیاست و حکومت و... است که الگوگیری از این شاخصه ها می تواند در ابعاد مختلف از جمله فردی و خانوادگی و فرهنگی و اقتصادی زمینه تحقق جامعه آرمانی را فراهم کند.
۱۰.

مطالعه تطبیقی خوانش جامعیت قرآن کریم از منظر آیت الله جوادی آملی و آلوسی(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: مطالعات تطبیقی قرآن و حدیث سال هشتم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۱۵ 23 - 46

کلید واژه ها: جامعیت ذاتی قرآن جامعیت مقایسه ای قرآن جامعیت حداکثری آیت الله جوادی آلوسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۰ تعداد دانلود : ۱۰۷
جامعیت قرآن از مبانی مهم صدوری تفسیر قرآن است که هر کدام از مفسران شیعی و سنی با استناد به ادله ای در هر یک از حوزه های جامعیت به یکی از دیدگاه ها، تمایل پیدا کرده اند. ورود تفصیلی و جدی آلوسی و آیت الله جوادی در این بحث موجب سؤال در اخذ موضع گیری آن ها نسبت به قلمرو جامعیت قرآن شده است. ازاین رو نوشتار حاضر به روش نقلی و تطبیقی با رویکرد انتقادی درصدد پرداختن به این مسئله است. یافته های پژوهش نشان می دهد هر دو جامعیت مقایسه ای را پذیرفتند، اما در جامعیت ذاتی اختلاف دارند. آلوسی به خاطر شبهاتش در حوزه جامعیت ذاتی نتوانسته یکی از دیدگاه های موجود را اخذ کند، اما آیت الله جوادی دیدگاه حداکثری را با دو شرط شمول رهنمون های بطنی و تأویلی قرآن و تبیین آن ها توسط معصومین(ع)، می پذیرد. اصل دیدگاه قابل اثبات است و دلایل دیگری در تأیید آن می توان اقامه کرد، ولی در پاره ای از ادله ضعف وجود دارد.
۱۱.

نقش والدین در آموزش مدیریت مصرف فرزندان با تأکید بر بیانات مقام معظم رهبری

نویسنده:
منبع: مطالعات تربیتی و روانشناختی خانواده سال ۲ پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۳ 9 - 28

کلید واژه ها: مدیریت مصرف مصرف گرایی قناعت فرزندان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴ تعداد دانلود : ۲
از منظر قرآن و روایات، مصرف زمانی می تواند انسان را به تعالی برساند که با تعادل همراه باشد و به عبارت دیگر مدیریت مصرف وجود داشته باشد. «مدیریت مصرف» به معنای نهادینه کردن روش صحیح استفاده از منابع است که باعث ارتقای سطح زندگی، توزیع مناسب منابع و کاهش هزینه ها می گردد. در جامعه ای که هیچ مدیریتی بر مصرف آن وجود ندارد، منابع به سرعت پایان می پذیرد و هدف و انگیزه ای برای مصرف مشاهده نمی شود. آموزش مدیریت مصرف، یکی از راهکارهای حفظ منابع و تأمین رفاه نسل آینده است که با فرهنگ سازی ارائه آموزش به فرزندان میسر می شود. در این مقاله به روش توصیفی تحلیلی و با تأکید بر بیانات مقام معظم رهبری، به بررسی نقش تربیتی والدین در آموزش مدیریت مصرف صحیح به فرزندان پرداخته شده و در آن دو نوع نقش (مستقیم و غیرمستقیم) برای والدین ترسیم شده است. والدین در نقش غیرمستقیم، فرزندان را در کنترل تمایلات هدایت می کنند و با تقبیح مصرف گرایی و تجمل گرایی برای آن ها الگو می شوند. در نقش مستقیم نیز به ارائه آموزش های لازم در این زمینه پرداخته شده است.  
۱۲.

آداب گفتگو در خانواده با تأ کید بر آموزه های دینی

نویسنده:
منبع: مطالعات تربیتی و روانشناختی خانواده سال ۱ بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ 53 - 77

کلید واژه ها: گفتگو خانواده آداب گفتگو مولفه های کلام قرآن و حدیث

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴ تعداد دانلود : ۲
خانواده بستر اولین روابط و تعاملات است. در این نهاد کوچک. عمیق ترین ارتباطات شکل می گیرد که مقدمه روابط بعدی انسان ها خواهد بود .در این میان اساسی ترین ابزار ارتباطی زبان است.  تعالیم اسلام درباره چگونگی و مضمون گفتگو در خانواده از ابتدای گفت وگو تا پایان توصیه هایی دارد که از آن به «آداب گفتگو»تعبیر می شود. در این نوشتار با روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از کتب تفسیری و روایی، با نگاهی تربیتی به پایه های اساسی در شکل گیری یک ارتباط کلامی سالم در بین اعضای خانواده پرداخته شده و این نتیجه به دست آمده است که در آیات الهی و روایات معصومین (علیهم السلام) آداب ارتباط کلامی با تبیین ویژگیها در سه مولفه کلام(گوینده، شنونده و محتوا) بیان شده است.
۱۳.

رابطه تأویل با ظاهر قرآن

نویسنده:
منبع: تحقیقات قرآنی و حدیثی سال دوم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ 91 - 107

کلید واژه ها: تأویل بطن ظواهر قرآن وضع الفاظ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۸ تعداد دانلود : ۲۲۷
با توجه به ظرفیت لغوی تأویل، تأویل می تواند هم ارجاع به مفهوم باشد و هم ارجاع به مصداق. در یک مفهوم گسترده تر تأویل حکمت های نزول آیات هستند. تأویل و بطن در دیدگاه لغت شناسانه دو مقوله جدا، اما لازمه یکدیگر هستند. از این رو تأویل ارتباط معنایی با ظاهر دارد. مقاله حاضر به روش توصیفی-تحلیلی به بیان رابطه تأویل و بطن می پردازد و به این نتیجه می رسد که تأویل و بطن و حروف مقطعه و ... همگی از بخش های مختلف زبان رمزی خداوند هستند و این امر منافاتی با قابل فهم بودن قرآن ندارد؛ زیرا هرگونه تأویل از قرآن باید به نوعی رابطه زبان شناختی با الفاظ قرآن داشته باشد که با کلمات گهربار معصومان (ع) از نظر معنا و مصداق قابل تطبیق است.
۱۴.

قواعد در تفسیر سوره عبس بر اساس تفسیر المیزان

نویسنده:
منبع: تحقیقات قرآنی و حدیثی سال دوم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۳ 79 - 94

کلید واژه ها: تفسیر قرآن علم تفسیر قواعدتفسیر سورهعبس المیزان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۷ تعداد دانلود : ۴۶۷
قواعد تفسیر، دستور العمل هایی کلی برای تفسیر قرآن مبتنی بر مبانی عقلی، نقلی و عقلایی است که با وجود آن ها تفسیر ضابطه مند می شود و با رعایت آن ها خطا در فهم معنا و مراد آیات کاهش می یابد و مفسر اگر چه  ممکن است در متن تفسیر نامی از این قواعد ذکر نکرده باشد؛ لکن  با تکیه به این قواعد برای بدست آوردن مراد جدی خداوند کوشش می نماید. علامه طباطبایی نیز در تفسیر المیزان با رعایت قواعد و اصول ، تفسیری ماندگار و ارزشمند را برای کسانی که خواهان فهم قران می باشند به یادگار گذاشته اند.شناخت این قواعد برای قرآن پژوهان اندیشه امری ضروری می باشد. در ایننوشتار، قواعد تفسیری به کار رفته در  سوره عبس از تفسیر المیزان با استفاده از روش تبیینی-تحلیلی، استخراج شده است؛ مهم ترین قواعد به کار رفته عبارتند از: تبیین مفردات و ساختار ادبی کلمات، توجه به قرائن متصل و منفصل آیات و لزوم علم یا علمی بودن مستندات تفسیر.
۱۵.

کارکردهای اخلاقی و اجتماعی جامعه منتظر از دیدگاه حضرت آیت الله خامنه ای (زید عزه)

نویسنده:
منبع: موعودپژوهی سال دوم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۳ 49 - 65

کلید واژه ها: انتظار جامعه منتظر کارکردهای انتظار وظایف منتظران سخنان رهبری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۶ تعداد دانلود : ۴۵۸
انتظار به معنی اشتیاق انسان برای دسترسی به وضعی برتر و بالاتر در گرفتاری عمومی بشریت است که سرآمد آن، گسترش عدالت را برای تمام بشریت به ارمغان می آورد. اعتقاد به انتظار در زندگی انسان وجود داشته و از اصیل ترین ابعاد روحی انسان سرچشمه می گیرد. انتظار و مهدویت به عنوان عقیده و آرمان بسیاری از مسلمانان قرن هاست که توسط بزرگان و عالمان، تبلیغ و هدایت شده است. رویکرد جدی این اندیشه زمینه سازی جهت تحقق جامعه عبودیت محور  به رهبری انسانی معصوم است که مدیریت آینده جهان و انسان را با توجه به احاطه نسبت به جهان و هستی در دست گیرد. اعتقاد به اندیشه مهدویت به معنای باور به تحقق حکومت عدل جهانی، غلبه اسلام بر همه ادیان، توسعه عبودیت، ریشه کن شدن بدعت ها و... است. اهمیت این موضوع سبب شده از جوانب مختلف مورد بررسی قرار گیرد.جامعه منتظر یکی از موضوعات قابل بررسی می باشد. روش این تحقیق کتابخانه ای است و دراین پژوهش با مراجعه به منابع نوشتاری به توصیف وتحلیل مجموعه سخنان رهبری ضمن تبیین مفهوم انتظار به کارکردهای آن در سه بعد فرهنگی، اخلاقی-تربیتی و سیاسی با رویکرد به نظرات مقام معظم رهبری و با استناد به آیات و روایات پرداخته است. معتقد بودن به یک منجی سرمایه ای بزرگ برای نسل بشراست زیرا این اعتقاد می تواند امیدی برای آینده در دل ها ایجاد کند، کسب فضایل اخلاقی، آمادگی دفاعی، استقامت اجتماعی و گسترش امر به معروف و نهی از منکر از کارکردهای مهم اعتقاد به انتظار در جامعه  می باشد.
۱۶.

تطبیق قواعد تفسیری بر تفسیر آیت الله فاضل لنکرانی رحمه الله علیه از آیه تطهیر

نویسنده:
منبع: مطالعات دین پژوهی سال چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۷ 45 - 59

کلید واژه ها: قواعد تفسیر آیه تطهیر فاضل لنکرانی (ره)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۴ تعداد دانلود : ۳۰۹
مفسّران در علم تفسیربرای کشف مراد خداوند متعال از آیات قرآن نیازمند قواعد خاصّ تفسیری می باشند. به هر میزان مفسر از قواعد بهره ببرد تفسیر او از خطا در کشف مراد خداوند مصون خواهد بود. آیه تطهیر از جمله آیات مهم و اختلافی میان شیعه و اهل سنّت است که یکی از محورهای اختلاف را می توان در بهره مندی از قواعد تفسیر در میان مفسّران جست و جو کرد. در این نوشتار قواعد تفسیر در تفسیر آیه تطهیر در کتاب اهل البیت آیت الله فاضل لنکرانی(ره) تبیین می شود و  با استفاده از منابع کتابخانه ای و با شیوه تحلیلی   توصیفی در صدد تطبیق قواعد در تفسیر آیه می باشد. مهم ترین قواعد به کار رفته عبارتند از: توجه به قرائن متّصل لفظی و غیر لفظی ، توجه به قرائن منفصل، لزوم کاربرد علم و علمی،توجه به قواعد ادبیات عرب، توجه به مفاهیم کلمات در زمان نزول، قاعده تمایز و معنای حقیقی لفظ از غیر آن.
۱۷.

عدالت سیاسی در حکومت مهدوی با نگاهی به چالش های پیش رو

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه موعود سال دوم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۳ 125-147

کلید واژه ها: حکومت مهدوی حکومت جهانی عدالت سیاسی چالش ظهور راهبرد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۳ تعداد دانلود : ۱۳۹
عدالت سیاسی به معنای اداره جامعه بر مبنای عدالت و شایسته سالاری، یکی از ابعاد عدالت اجتماعی است که در حکومت جهانی حضرت مهدی؟عج؟ ظهور ویژه ای خواهد یافت. تحقق حکومت عدل مهدوی با دربرداشتن دو شاخصه مشروعیت الهی و مقبولیت مردمی، نیازمند اخذ راهبردهایی چون قانون گذاری بر مبنای حق و عدالت، تشکیل قوه مجریه از کارگزاران عدل پیشه و زمینه سازی برای مشارکت سیاسی عادلانه در میان آحاد افراد جامعه است که بر اساس آیات و روایات در زمان ظهور شکل خواهد گرفت. در این پ ژوهش به شیوه توصیفی و تحلیلی با استناد به منابع روایی به تبیین شاخصه ها و راهبردهای حکومت مهدوی در تحقق عدالت سیاسی پرداخته و از گذر آن چالش های پیش رو به منظور تحقق عدالت سیاسی نیز تبیین می شود. مهم ترین این چالش ها، فقدان ولایت پذیری در میان نخبگان جامعه و کمبود همدلی در بدنه جامعه شیعی است. این آسیب ها در زیرساخت های معرفتی و اخلاقی بشر ریشه دارد و مانع اصلی ظهور و تحقق آن حکومت یگانه است.
۱۸.

اعجاز تشریعی قرآن با تأکید بر آیه قصاص (بقره: 179 - 178)

نویسنده:
منبع: تحقیقات قرآنی و حدیثی سال اول پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ 67 - 79

کلید واژه ها: اعجاز قرآن اعجاز تشریعی قانون گذاری جامعیت قرآن آیه قصاص

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۹ تعداد دانلود : ۲۵۲
قرآن کریم برترین و جامعترین شریعت فرستادهشده از جانب خداوند برای سعادت و رستگاری انسان در دنیا و آخرت است. قوانین قرآن با عقل و فطرت سازگار است و به تمام جنبههای انسان توجه دارد و هیچ تناقضی ندارد. این مجموعه منسجم توسط شخصیتی درس نخوانده و بدون پیشزمینههای لازم، یعنی بدون استاد و تحقیق و مطالعه قبلی قوانینی در اوج ترقی بر مردمی به دور از تمدن عرضه شده است. همین ویژگیها زمینهساز اعجاز تشریعی قرآن است که در برخی آیات مثل آیه قصاص و رضاع (شیردادن دو سال به کودک) و قوانین مربوط به اموال یتیمان و غیره جلوه کرده است؛ در این پژوهش آیات قصاص، یعنی آیات 178 تا 179 سوره بقره با روش توصیفی-تحلیلی بررسی میشود و مهمترین مؤلفههای اعجاز تشریعی مانند عدم تناقض، توافق با عقل و فطرت، علم و جامعیت، بهرهگیری از الفاظ کوتاه با معانی بلند، درس ناخوانده بودن آورنده آن و ... در آیه قصاص مشخص میشود.
۱۹.

تسامح و تساهل شاخصه ایجاد تمدن اسلامی

نویسنده:
منبع: تحقیقات قرآنی و حدیثی سال اول بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ 19 - 26

کلید واژه ها: تمدن تمدناسلامی شاخصه های تمدن اسلامی تسامح و تساهل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۲۳ تعداد دانلود : ۵۴۷
تسامح و تساهل، یکی از شاخصههای تمدن اسلامی بوده و به معنای، تحمل و مداراکردن عقاید گروههای مخالف است، البته تا زمانی که اصول اساسی اسلام تهدید نشده و موجب ظلم و گناه نیز نشود. این شاخصه، ابعاد مختلفی را در زندگی فردی، اجتماعی، قبیلهای، در میان دولت و ملت و... در برمیگیرد. در این نوشتار، نقش تسامح و تساهل در تمدن اسلامی  با روش توصیفی-تحلیلی بررسی شده و به این نتیجه میرسد که تسامح و تساهل، مورد پذیرش دین اسلام است و همین امر موجب شکلگیری تمدن اسلامی شده است.
۲۰.

بررسی گونه های تفسیر روایی سوره مزمل

نویسنده:
منبع: مطالعات دین پژوهی سال سوم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۵ 33 - 41

کلید واژه ها: تفسیرروایی گونههای تفسیری مصداق تفسیری سبب نزول شأن نزول سوره مزمل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۴ تعداد دانلود : ۳۰۳
قرآن کریم قابل اعتمادترین منبع وحیانی است که استوارترین روش زندگی را به انسانها نشان داده، آنها را که در پی خشنودی خداوند باشند، به راههای بیگزند هدایت کرده از تاریکیها نجات داده و به جهانی سراسر نوارنیت وارد میکند. دهها آیه و روایت بیانگر نقش انحصاری و بیبدیل عترت، در کشف معانی و مقاصد قرآن است. این مقاله بعد از تبیینتفسیر رواییو بیانگونههایآن با مراجعه بهتفاسیر روایی البرهان، درالمنثور، نور الثقلین و... با روشتوصیفی- تحلیلیبهجمعآوریروایاتدر ذیلآیاتسوره مزملو شناختگونههایتفسیر رواییمیپردازد.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان