درخت حوزه‌های تخصصی

زبان شناسی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
زبان شناسی چیست؟ زبان شناسی کاربردی زبان شناسی نظری سیر تحول زبان شناسی (تاریخچه) علوم مرتبط میان رشته ای ها نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴۱ تا ۶۰ مورد از کل ۹٬۴۷۶ مورد.
۴۱.

دگرگونی تصویر هویّتِ ملّی در ترجمه: موردپژوهی نمایشنامه گزارش مردم گریز مولیر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زبان و ترجمه سال پنجاه و ششم زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴ 1 - 32

کلید واژه ها: تصویرشناسی ترجمه شناسی مردم گریز اتکین دیتسه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸ تعداد دانلود : ۱۴
امروزه می توان از ترجمه شناسی به عنوان یک ابزار به منظور تجزیه وتحلیل متون ادبی در حوزه تصویرشناسی استفاده کرد. در میان متون ادبی، نمایشنامه ها در ارائه تصویرِ هویّت ملّی هر کشور نقش مهمی دارند. مولیر به عنوان یکی از نمایشنامه نویسان برجسته فرانسوی آثار متعدّدی را خلق کرده و به طور غیرمستقیم تصاویری از شخصیت و آداب ورسوم فرانسویان در سده هفدهم ترسیم کرده است. مترجمان ایرانی نیز برخی از نمایشنامه های وی را به فارسی برگردانده و در اختیار خوانندگان قرار داده اند. در این پژوهش بررسی دگرگونی تصویر فراشخصی در ترجمه نمایشنامه گزارش مردم گریز مولیر به فارسی توسّط میرزاحبیب الله اصفهانی، هدف مورد نظر برای این تحقیق است. بدین منظور در تحلیل داده ها از روش توصیفی‑تحلیلی بهره گرفته خواهد شد و به طور خاص از دیدگاه دیتسه در حوزه تصویرشناسی و آراء اِتکین در حوزه ترجمه شناسی استفاده می شود. با تحلیل و مقایسه تصاویر متن مبدأ و متن مقصد، تغییرات به وجود آمده بررسی خواهد شد. این پژوهش نشان می دهد که مترجم برخی از تصاویر را خواسته یا ناخواسته تغییر داده است. ترجمه وی در دسته های ترجمه‑تقریب و ترجمه‑بازآفرینی مطابق با نظر اتکین قرار می گیرد.
۴۲.

جهت مجهول در زبان فارسی: رویکردی کمینه گرا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علم زبان سال ۱۰ پاییز و زمستان ۱۴۰۳ شماره ۱۸ 81 - 110

کلید واژه ها: ترتیب جهانی ادغام جهت فعل ساخت مجهول نقش معنایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲ تعداد دانلود : ۱۸
در پژوهش حاضر، مسأله جهت مجهول در زبان فارسی در رویکرد کمینه گرای بوورز مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. این رویکرد از تازه ترین تعدیل های شکل گرفته در چارچوب برنامه کمینه گرا است که در آن کاستی های موجود در نظریات پیشین از میان رفته و مهم ترین دستاورد آن ارائه ترتیب جهانی ادغام است؛ ترتیبی که به زعم بوورز با کمک آن می توان فرایند ادغام در زبان های گوناگون را سامان بخشید. در این مقاله با استناد به داده های زبانی مستخرج از «پیکره وابستگی نحوی زبان فارسی»، ضمن نشان دادن چگونگی عملکرد این ترتیب جهانی، به بررسی بخشی از پیکره با برچسب «جمله مجهول» پرداختیم. همچنین، با به کارگیری چارچوب نظری متأخر بوورز که در زبان فارسی نیز راهگشاست، به تحلیل ساخت های غیرمجهولی پرداختیم که در پیکره با عنوان جمله مجهول حضور یافته اند. تعیین جایگاه نحوی گروه های اسمی باتوجه به نقش های معنایی متمایز آنها، مشخص نمودن جایگاه عبارت کنادی در جملات مجهول، بررسی مقوله سور شناور و ایجاد تمایز در شیوه ادغام جملات اسنادی و جملات مجهول در زبان فارسی حاصل تحلیل های این پژوهش در چارچوب برنامه کمینه گرا هستند.
۴۳.

مقایسه واژه های آموزشی مجموعه های شیراز و پرفا با تمرکز بر بسامد واژگانی: پژوهشی پیکره بنیاد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علم زبان سال ۱۰ پاییز و زمستان ۱۴۰۳ شماره ۱۸ 180 - 153

کلید واژه ها: آموزش زبان فارسی گزینش محتوای آموزشی آموزش واژه بسامد واژگانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵ تعداد دانلود : ۱۲
امروزه تلاش های پرثمری را در حوزه آموزش زبان فارسی شاهدیم؛ باوجوداین، به علت فقدان مطالعات وافی و کافی و نیز پژوهش های بنیادین در این زمینه، هنوز کاستی هایی به چشم می خورد. واژه گزینی و آموزش علمی واژه یکی از همین حوزه هاست که با ابهاماتی، چون اصول گزینش واژه های آموزشی زبان فارسی، سطح بندی واژه ها و نحوه آموزش آنها مواجه است. در آموزش واژه های زبان دوم/ خارجی، بسامد واژگانی و کاربردی بودن واژه ها دو اصل مهم تلقی می شوند. پژوهش حاضر با هدف بررسی واژه گزینی دو مجموعه آموزشی شیراز و پرفا و مقایسه بسامد واژه های آموزشی آنها انجام گرفته و از این رو، بسامد واژگانی این دو مجموعه با یکدیگر مقایسه شده است. واژه های هر مجموعه به روش کتابخانه ای از واژه نامه انتهای کتاب ها جمع آوری شده است. سپس، میزان بسامد واژه های این دو مجموعه با فهرست واژه های چند پژوهش دیگر مقایسه شد. تحلیل داده ها در این پژوهش با استفاده از نرم افزار مایکروسافت اکسل و روش های جدول محوری و فرمول نویسی انجام شده است. نتایج پژوهش نشان می دهند که در مجموع، 864 واژه، یعنی بیش از 30 درصد از واژه های این دو مجموعه مشترک هستند. همچنین، 15/47 درصد از واژه های مجموعه شیراز و 75/38 درصد از واژه های مجموعه پرفا حداقل در یک فهرست آمده اند. در نهایت، می توان چنین برداشت کرد که مجموعه شیراز با اشتراک حدود 50 درصد از واژگان آموزشی خود با حداقل یکی از فهرست های بسامدی انتخابی، وضعیت بهتری از جهت بسامد واژگانی نسبت به مجموعه پرفا دارد.
۴۴.

نقش و کارکرد مولفه طبیعی سازی در خوانایی ترجمه رضا عامری از رمان موسم هجرت به شمال(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبانشناختی در زبانهای خارجی دوره ۱۳ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳ 357 - 371

کلید واژه ها: طبیعی سازی سبک مترجم افق معنایی الطیب صالح رضا عامری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹ تعداد دانلود : ۱۶
طبیعی سازی از مولفه های همگانی ترجمه است که درآن مترجم با بهره مندی از فرآیند خلاقیت های ویژه همچون کاربست معیارها، اصطلاحات کنایی مناسب، کامل کردن جملات، جایگزین کردن عبارات ساده به جای ساختارهای پیچیده، افزایش معنای واژگان یا تغییر آنها متناسب با معنا، زبان ترجمه را عادی و طبیعی می نماید. از نظر بیکر، این راهکار به پررنگ نشان دادن ویژگی های زبان مقصد گرایش دارد و از الگوهای متعارف و رایج آن زبان پیروی می کند. در این پژوهش با تکیه بر الگوی مونا بیکر و با روش توصیفی-تحلیلی، انواع طبیعی سازی در ترجمه رضا عامری از رمان «موسم الهجره الی الشمال» و میزان سبک آفرینی او در ارائه ترجمه ای خوانا از رمان یادشده مورد ارزیابی و سنجش قرارگرفته است. برآیند پژوهش نشان می دهد که مترجم از رهگذر طبیعی سازی، متن مقصد را به افق معنایی خواننده فارسی زبان به گونه ای نزدیک نموده که باعث خوانایی متن شده و با ارائه واژگان، نحو و سبک طبیعی، ترجمه ای با مختصّات و سبک فردی و خواننده محور ارائه نموده است. برآیند پژوهش نشان می دهد که مترجم از رهگذر طبیعی سازی، متن مقصد را به افق معنایی خواننده فارسی زبان به گونه ای نزدیک نموده که باعث خوانایی متن شده و با ارائه واژگان، نحو و سبک طبیعی، ترجمه ای با مختصّات و سبک فردی و خواننده محور ارائه نموده است.
۴۵.

ساخت و اعتبارسنجی یک چهارچوب نظام مند مبتنی بر ژانر برای ارزیابی متون تفسیری زبان آموزان ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبانشناختی در زبانهای خارجی دوره ۱۳ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳ 399 - 422

کلید واژه ها: چارچوب نظام مند متون تفسیری رویکرد مبتنی بر ژانر دستور زبان نقش گرا مهارت نوشتاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴ تعداد دانلود : ۱۴
، هدف از این مطالعه ساخت و اعتبارسنجی چارچوبی برای ارزیابی متون تفسیری نوشته شده توسط زبان آموزان مقطع پیشرفته هست. روش تحقیق به صورت کیفی - کمّی بود. بخش کیفی از طریق مصاحبه با 15 نفر از اساتید دانشگاهی در شهر تبریز به روش گلوله برفی در سال 1400-1401 تا رسیدن به اشباع نظری صورت پذیرفت. بخش کمّی با 50 نفر از مدرسان در شعب آموزشگاه کانون زبان ایران در تبریز با استفاده از روش نمونه گیری هدف مند از بین 183 مدرس انجام شد. ابزار تحقیق در بخش کیفی، مصاحبه نیمه ساختاریافته بود. ابزار بخش کمّی پرسش نامه محقق ساخته مبتنی بر چارچوب مستخرج از مضامین شناسایی شده توسط اساتید در بخش مصاحبه بود. جهت روایی سنجی مضامین مصاحبه، دو مرحله متوالی از نظرسنجی با اساتید دانشگاهی استفاده شد. یافته های بخش کیفی نشان داد که بر اساس روش تحلیل مضمون حاصل از مصاحبه با اساتید از مجموع 76 کد اولیه و 39 کد طبقه بندی شده، 8 مضمون فرعی و در نهایت سه مضمون اصلی شامل: 1. بافت فرهنگ، 2. بافت موقعیت و 3. ویژگی های واژگانی - دستوری شناسایی شد. براین اساس، بافت فرهنگ در قالب دو مضمون فرعی قالب بندی معنایی و قالب بندی محتوایی؛ بافت موقعیت در قالب سه مضمون فرعی موضوع سخن، عاملان سخن، و شیوه بیان و ویژگی های واژگانی - دستوری در قالب سه مضمون فرعی اندیشگانی، بینافردی و متنی تدوین شد. یافته ها در بخش کمّی نیز نشان داد که بر اساس تحلیل عاملی انجام شده، چارچوب ارائه شده بخش کیفی مشتمل بر مضامین اصلی و فرعی مورد تأیید واقع و ابزار ساخته شده اعتبارسنجی شد.
۴۶.

بررسی مقابله ای تکیه در واژگان پیشوند دار آلمانی و فارسی دشواری های تکیه گذاری واژگان آلمانی پیشونددار برای زبان آموزان فارسی زبان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبانشناختی در زبانهای خارجی دوره ۱۳ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴ 686 - 669

کلید واژه ها: آواشناسی تکیه تکیه واژگانی پیشوند زبانشناسی مقابله ای تحلیل خطا تداخل زبانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲ تعداد دانلود : ۱۷
در مقاله حاضر تکیه واژگانی در انواع واژگان پیشونددار زبان های آلمانی و فارسی و دشواری های تکیه گذاری واژگان آلمانی دارای پیشوند برای دانشجویان فارسی زبان رشته زبان آلمانی دانشگاه اصفهان از دیدگاه زبان شناسی مقابله ای و تحلیل خطا مورد بررسی قرار گرفته است. زبان آلمانی و فارسی از جمله زبان های هجایی هستند که در واژگان آنها یک یا چند هجا با تأکید بیشتری ادا می شوند. پیشوندهای انواع واژگان فارسی در بیشتر موارد بی تکیه تلفظ می شوند. در زبان آلمانی برخی از پیشوندهای انواع واژگان تکیه دار و برخی بی تکیه تلفظ می شوند و درگروهی نیز تکیه، ویژگی تمایزدهندگی دارد، به طوری که تغییر تکیه به تغییر مفهوم واژه یا جمله می انجامد. نبود اشتراک در قواعد آوایی مربوط بین دو زبان در برخی موارد سبب بروز خطاهایی از سوی زبان آموزان می شود. در موقعیت عینی ممکن است این خطاها سبب بروز اختلال در برقراری ارتباط با مخاطب گردند. جهت واکاوی عوامل و علل این خطاها، دو گروه از دانشجویان تکالیفی جهت تلفظ واژگان و جملات حاوی انواع پیشوند به زبان آلمانی دریافت کردند. برای بررسی دقیق تر داده ها، انواع پیشوندهای زبان فارسی و زبان آلمانی را مقایسه کرده و بدین نتیجه دست یافتیم که در دانشجویان گروه اول که با قواعد آوایی مربوط آشنایی نداشتند، مهم ترین علت خطا تداخل زبانی از زبان مادری و تمایل به تکیه گذاری هجاهای پایانی است. میزان خطاها در دانشجویان گروه دوم به دلیل آشنایی با قواعد، کمتر از گروه اول و علل بروز خطا علاوه بر تداخل زبانی و تعمیم دهی، عدم تثبیت قواعد، تثبیت غلط (فسیل شدگی) و فرضیه سازی ذهنی اشتباه است.
۴۷.

گفتمانِ موکبانگ-کوکبانگ در جریان خلق تا هم آفرینی ارزشِ برندهای خوراکِ ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبان شناسی سال ۱۵ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۲۸) 25 - 54

کلید واژه ها: موکبانگ کوکبانگ موج کره ای هالیوا بازاریابی شبکه اجتماعی رمزگان فرهنگی خوراک ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷ تعداد دانلود : ۱۳
گفتمان موکبانک، گونه ای از همگرایی برخط است که نمایانگر آماده سازی خوراک (کوکبانگ) یا خوردن خوراک (موکبانگ) به وسیله تأثیرگذار در جلوی دید کاربران است. این جریان به عنوان ابزاری برای ترویج غذاهای کره ای و بخشی حیاتی از هالیوا یا موج کره ای شناخته شده که در ایران و در جریان تعاملی غیرمستقیم و با واسطه تأثیرگذار با کاربران شبکه اجتماعی به شکل ویژه ای بازبافت سازی شده است. بی گمان، واکاوی ابعاد نهفته معناپردازِ موکبانگ در ایران، به کشف و شناسایی لایه های گفتمانی پنهان جریان هالیوا در پیوند با ارزش برندهای خوراک ایرانی منجر می شود که در این پژوهش برآنیم با رویکردی تفسیری و با ماهیتی چندروشی به آن بپردازیم. پیکره مورد بررسی، مشتمل بر موکبانگ هایی است که به روش هدفمند و با در نظر گرفتن ویژگی های معناپرداز رمزگان خوراک در گفتمان موکبانگ-کوکبانگ انتخاب شده اند. یافته های پژوهش با تحلیل پیکره پژوهش به روش تلفیقی نشان داد که رمزگان فرهنگی خوراک در گفتمان موکبانگ-کوکبانگ ایرانی، شکل ویژه ای در بازنمایی ارزش برندهای خوراک- در زمینه نوع خوراک، شیوه خوردن و آماده سازی خوراک- دارد: در پیوند با نوع خوراک، گفتمان تعاملی موکبانگ بومی ایرانی، خوردن برخی از خوراکی های غیربومی، همچون اختاپوس، هشت پا و کالاماری، را شامل می شود. در جریان بیناکنش مکتوب دنبال کننده ها، برخی با تضعیف سازه های فرهنگی بومی و تقویت عناصر موج جهانی هالیوا، افراد را به سوی پذیرش این جریان در میان کاربران ایرانی ترغیب کرده و برخی با ارجاع به مفهوم سنت از پذیرش آن پرهیز کرده اند. در گفتمان موکبانگ، شیوه خوردن اغلب با صدای تقویت شده به تحریک حسی کاربران پرداخته که با تکیه بر چالش های پرخوری و تندخوری- به صورت تک نفره یا دونفره- انجام می شود. گفتمان کوکبانگ ایرانی، به بازنمایی روش آماده سازی خوراک های روش های گوناگونی همچون آماده سازی خوراک های ملل به ویژه آسیای شرقی با ارجاع به منشأ آن، روش پختن فست فودهای مدرن همسو با جریان های جهانی مک دونالدسازی، بازبافت سازی خوراک های ایرانی سنتی با تکیه بر روایت های تاریخی و موارد مشابه می پردازد.   
۴۸.

تعیین درجه رسایی واج های زبان فارسی براساس یک مطالعه آکوستیکی و مقایسه آن با مدل پارکر (2008)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبان شناسی سال ۱۵ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۲۸) 55 - 84

کلید واژه ها: رسایی شدت درجه رسایی سلسله مراتب رسایی پارکر (2008)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶ تعداد دانلود : ۱۵
رسایی و جنبه های مختلف آن علاوه بر تأثیر بر ساختار هجا در مواردی می تواند به عنوان محرکِ وقوع برای برخی فرایندهای واجی و واژ- واجی زبان ایفای نقش کند. مبنای تحلیل رسایی بنیاد این فرایندها در این است که ابتدا درجه رساییِ واج های زبان به صورت سلسله مراتبی مشخص شود. برای این منظور،  ابتدا با توجه به بنیان های نظری ارائه شده پیرامون رسایی، جدول سلسله مراتب رسایی واج های زبان فارسی به صورت یک فرضیه مطرح شد. سپس براساس روش تحقیق پارکر(2008) همه 23 همخوان زبان فارسی در جایگاه آغازه و در جایگاه پایانه هجای CVC در بافت های یکسان به کار رفت. 6 واکه زبان فارسی نیز در بین دو همخوان مشترک قرار گرفت. همه داده ها، در قالب جملات حامل توسط 10 گویشور تک زبانه فارسی زبان سه بار خوانده و ضبط شد و توسط نرم افزار پرت تقطیع و اندازه گیری شد. تمامی واج های هدف از نظر چهار پارامتر شدت، دیرش، بسامد پایه و سازه اول (با توجه به طبقات آوایی مختلف) اندازه گیری شدند. تحلیل آماری داده های زبان فارسی و مقایسه آن با نتایج پارکر(2008)  نشان داد که رسایی واج های زبان فارسی با مدل وی منطبق است. بدین معنی که شدت مهمترین همبسته فیزیکی رسایی است و براساس آن مدل سلسله مراتب رسایی زبان فارسی ارائه شد. به دلیل  محدودیت فضا در این مقاله صرفاً نتایج آماری مربوط به متغیر شدت ارائه می شود.
۴۹.

Understanding the language of examiners: Metadiscourse markers in Iranian and international PhD dissertation defenses in English for Academic Purposes(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبان شناسی سال ۱۵ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۲۹) 15 - 26

کلید واژه ها: Metadiscourse examiner review genre dissertation defense English for Academic Purposes

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶ تعداد دانلود : ۱۷
PhD examination is a unique type of assessment with examiners playing a key role in it. Despite extensive research on various modes of academic genre, research on the examiners’ language representing oral review genre is yet underrepresented. One important way to identify this genre is to unpack the metadiscursive features that constitute this type of academic discourse. Using a metadiscourse framework, developed by Hyland (2005), this study investigates the metadiscursive markers that constitute Iranian and International examiners’ language of PhD dissertation evaluation. The data include the transcriptions of Iranian and International examiners’ evaluative discourse in eight PhD dissertation defenses, taken place in Iran and the US (MICASE corpus), representing English for Academic Purposes. The results indicate that the examiners use a variety of interactional as well as interactive metadiscourse markers to convey the effective and appropriate evaluation of the PhD dissertations at hand. Further breakdown of the metadiscourse devices and the comparison of the two sets of data are provided. The results unpack an aspect of oral academic review as a specific genre with implications for both EAP-user examiners and PhD candidates to become aware of the discursive features of the examiners language.
۵۰.

Cross-cultural study of stance and engagement markers in motivational speeches(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبان شناسی سال ۱۵ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۲۹) 41 - 52

کلید واژه ها: Stance Engagement Metadiscourse Markers motivational speeches self-mention attitude markers reader pronoun

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱ تعداد دانلود : ۱۷
This cross-cultural study aims to examine how Iranian and American motivational speakers employ metadiscourse devices as a convincing tool to interact with their audience. To this end, eight motivational speeches in English and Persian were randomly selected from 2015 to 2021, and analyzed for the use of stance (i.e., hedges, boosters, attitude markers, and self-mentions) and engagement (i.e., reader-pronouns, directives, questions, shared knowledge, and personal asides) expressions. The findings showed that self-mention and attitude markers were the most frequently used stance markers in English and Persian corpus, respectively. Moreover, hedges found to be the least frequently used stance markers in the two corpora. With regard to the use of engagement markers, results showed that reader pronoun is the most frequently used engagement markers, and shared knowledge and personal asides were the least frequently used engagement markers in both languages. Finally, the results of chi-square test showed statistically significant differences in the use of stance and engagement expressions in the two languages, confirming cultural septicity nature of metadiscourse markers, and that speakers of different languages employ interactional devices according to their context.
۵۱.

The Role of Situational Interest and Personality Traits in Language Learners’ Transformative Engagement in Academic Reading(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Teaching Language Skills (JTLS), Volume ۴۲, Issue ۴, fall ۲۰۲۳ 99 - 114

کلید واژه ها: Transformative Engagement Situational Interest personality traits Disciplines

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶ تعداد دانلود : ۱۳
The current study primarily explored the link between EAP students’ L2 situational interest (SI) and academic reading transformative engagement (TE). Moreover, it explored SI and its subcomponents, triggered SI and maintained SI as predictors of TE. We also sought the role of different disciplines as moderators of the relationship between SI and TE. Finally, we investigated the big five personality traits as predictors of TE. The participants of this study were 160 undergraduate EAP students recruited through quota sampling. A quantitative research method with a correlational design was employed to conduct the study. Two questionnaires were adopted to measure academic reading TE and personality traits, and a questionnaire was adapted from math SI to English learning SI to assess the students’ L2 SI. The results revealed a significant and positive relationship between students’ L2 SI and their academic reading TE. SI significantly predicted TE, and between its subcomponents, only maintained SI strongly and significantly predicted TE. Neither the difference between the disciplinary groups in terms of students’ TE nor the interaction of the comparative disciplinary groups by SI was significant. The result indicated the agreeableness trait as the sole predictor of TE. Our findings have fruitful pedagogical implications discussed in the conclusion section.
۵۲.

Modeling the Relationship between Revised L2 Motivational Self System, L2 Emotions, Motivated Learning Behavior, and L2 Proficiency(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Teaching Language Skills (JTLS), Volume ۴۲, Issue ۴, fall ۲۰۲۳ 115 - 136

کلید واژه ها: Boredom Eager L2 Use L2 motivational self-system L2 proficiency Regulatory Focus Theory

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵ تعداد دانلود : ۱۴
L2 Motivational Self System (Dörnyei, 2005, 2009) holds a remarkable potency in explaining the long-term routes to L2 acquisition. Meanwhile, due to the prevalence of dynamic systems perspective, the theory has been awaited to account for the affective and cognitive aspects of L2 learning. The present study attempted to test an integrated model to examine the correlations between components of the revised L2MSS, L2 emotions of Enjoyment and Boredom, Intended Learning Effort, Vigilant and Eager L2 Use, and L2 Proficiency utilizing structural equation modeling. The data was obtained from 350 TOEFL test takers in ETS official centers in Iran. The results demonstrated the strongest prediction of Intended Learning Effort by Ought L2 Self/Own, coming next to the Ideal L2 Self/Own and Ideal L2 Self/Other. Ideal L2 Self/Own and L2 Learning Experience were positive predictors of L2 Enjoyment, whereas Ought L2 Self/Other and L2 Learning Experience had a positive and negative impact on L2 Boredom, respectively; L2 Enjoyment predicted Intended Learning Effort and Eager L2 Use positively, whereas L2 Intended Learning Effort Vigilant L2 Use were predicted negatively and positively by Boredom, respectively. Moreover, Eager L2 Use and Intended Learning Effort were positive predictors of L2 Proficiency; however, Vigilant L2 Use was conversely related to L2 Proficiency. Overall, the findings illustrate the superiority of a promotion orientation to L2 learning and the equal importance of quality and quantity of the Motivated Learning Behavior, which has significant pedagogical implications in terms of motivational and self-regulatory learning strategies in designing and managing L2 classroom tasks.
۵۳.

استعاره های مفهومی کرونا در زبان کردی سورانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان پژوهی سال پانزدهم پاییز ۱۴۰۲ شماره ۴۸ 9 - 33

کلید واژه ها: استعاره مفهومی بیماری کرونا دیدگاه چندسطحی استعاره زبان کردی سورانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳ تعداد دانلود : ۱۵
این پژوهش با تکیه بر دیدگاه چندسطحیِ استعاره، به بررسی استعاره های مفهومی کرونا از دیدگاهی شناختی پرداخته است. به این منظور، با استفاده از روشی پیکره بنیاد، ۹۳۲ عنوان خبری به دست آمده از عنوان های شبکه خبری کردپرس مابین سال های ۱۳۹۸ تا ۱۴۰۰ بررسی شدند. گفتنی است همه عنوان های خبری مورد بررسی دربرگیرنده واژه کرونا بودند. سپس، با بهره گیری از دیدگاه های کوچش در پیوند با استعاره مفهومی، حوزه های مبدأ هر یک از عنوان های خبری مشخص شد. در گام بعدی، با استفاده از دیدگاه چندین سطحی کوچش، نگاشت های بین دو حوزه مبدأ و مقصد در چهار سطح طرحواره تصویری، ماتریس حوزه، قاب حوزه و فضای ذهنی برای استعاره های کردی مشخص شد. این چهار سطح طرحواره تصویری، حوزه، قاب و فضای ذهنی با یک دیگر سلسله مراتبی از جزئیات درون خود را به صورت طرحواره در ذهن افراد تشکیل می دهند. سلسله مراتب به این صورت است که در بالاترین سطح طرحواره تصویری و در پایین ترین سطح فضای ذهنی قرار دارد. سطح های حوزه و قاب نیز به ترتیب از بالا به پایین، بین دو حوزه طرحواره و فضای ذهنی قرار دارند. ویژگی هایی که به صورت مشترک بین دو حوزه مبدأ و مقصد وجود دارد، سبب نگاشت بین مفاهیم انتزاعی و عینی می شود. در نهایت، حوزه هایی همچون بلا، عامل مرگ، حرکت، جنگ، رکوردزدن به عنوان مهم ترین حوزه های به کاررفته در استعاره های مفهومی مرتبط با بیماری کرونا در زبان کردی سورانی شناخته شدند. همچنین، با در نظر گرفتن تأثیر کلام بر نحوه نگرش افراد جامعه، به تحلیل نوع کاربرد های استعاره های بیان شده در عناوین خبری پرداختتیم.
۵۴.

تناظر اندیشه های جبر، اراده آزاد و رضایت (خرسندی) از منظر تقابل های اندیشگانی اوستا و متن های فارسی میانه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبانشناخت سال ۱۴ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۲۸) 99 - 128

کلید واژه ها: جبر و اراده ی آزاد اوستا متن های پهلوی خرسندی تقابل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸ تعداد دانلود : ۳۷
جبر و اختیار که همواره یکی از پیچیده ترین موضوعات فلسفی در تاریخ ادیان ایران و جهان بوده اند، در حوزه ی دینی مزدیسنی نیز نقش برجسته ای دارند. آیین مزدیسنی به جهت تاریخ کهن و پرفرازونشیب خود از نحله ها، ادیان و جریان های فکری گوناگون تأثیر پذیرفته است و مفصل بندی های اندیشگانی متفاوتی را در آن می توان تشخیص داد که گاه کاملاً در تقابل با هم قرار دارند. تلفیق پیچیدگی های رازگونه ی مسئله ی جبر و اختیار با ابهامات بغرنج آیین کهن ایرانی منجر به خلق مفاهیم معناسازی می گردد که از تقابل های اندیشگان موجود در این دو حوزه برخاسته است. یکی از مهم ترین موضوعات در آیین مزدیسنی، اندیشه خرسندی و مفاهیم پیرامون آن است که با اندیشه ی جبر و اراده ی آزاد رابطه ی مستقیم دارد. در این پژوهش ضمن مروری کوتاه بر مفهوم جبر و اختیار در آیین مزدیسنی تلاش نمودیم تا از این چشم انداز به مفهوم خرسندی و جریان های فکری پیرامون آن، در اوستا و متن های پهلوی نظر بیفکنیم. پس از کاوش حول این مفاهیم دریافتیم که احتمالا هریک از دو جریان فکری متفاوت حول اندیشه خرسندی به یکی از اندیشگان جبر یا اراده ی آزاد متمایل است.
۵۵.

به کارگیری ادبیات کودک و نوجوان در آموزش زبان فارسی به غیرفارسی زبانان بزرگ سال از منظر مدرسان زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره ۱۵ مهر و آبان ۱۴۰۲ شماره ۴ (پیاپی ۷۶) 187-230

کلید واژه ها: آموزش زبان فارسی ادبیات کودک و نوجوان مدرسان فارسی فارسی آموزان غیرایرانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰ تعداد دانلود : ۲۹
با گسترش رویکرد آموزش ادبیات محور زبان، بهره گیری از ادبیات کودک و نوجوان در آموزش زبان ها به گویشوران غیربومی جایگاه مطلوبی یافت و ویژگی هایی همچون برخورداری از واژه ها و ساختارهای دستوری امروزی، بیان مفاهیم و رویدادهای ملموس زندگی، لذت بخشی، آشناسازی فراگیران با مسائل بلاغی زبان، و بهره داشتن از موضوعات عام و جهانی، برنامه های آموزشی زبان را به سمت استفاده از مصادیق این گونه سوق داد. با وجود این، سیاست گذاران حوزه ی آموزش زبان، از گزینش متون ادبی این حوزه بی نیاز نیستند؛ چراکه این گونه نیز از انواع و سطوحی متشکل است که بهره گیری از آنها نیازمند بررسی و پژوهش است. در همین راستا پژوهش حاضر به شیوه ای پیمایشی به تعیین اهمیت مصادیق حوزه ی ادبیات کودک و نوجوان در آموزش فارسی به غیرفارسی زبانان پرداخته است. بدین منظور نخست پرسشنامه ای محقق ساخته دربردارنده ی هشت گویه از مصادیق ادبیات کودک و نوجوان در سه سطح زبانی تهیه شد و به روش غیرتصادفی دسترس پذیر و هدفدار در اختیار 94 تن از مدرسان ایرانیِ با سابقه ی تدریس در حوزه ی آموزش زبان فارسی به غیرفارسی زبانان که با مقولات ادبیات فارسی نیز آشنایی داشتند، قرار گرفت. داده های به دست آمده، به منظور پاسخ گویی به پرسش های پژوهش از طریق نرم افزار اس پی اس اس 22 و آزمون های آماری کای- دو یک طرفه، فریدمن و من- ویتنی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج به دست آمده از تحلیل داده ها حاکی از آن است که تمام شاخص های تعیین شده در سطح مبتدی کم اهمیت یا بی اهمیت اند، و در دو سطح میانی و پیشرفته بر اهمیت داستان نوجوان، قصه ها و داستان های کودکانه، و شعر نوجوان تاکید بیشتری شده است.
۵۶.

بررسی تطبیقی فرایندهای واژه سازی دخیل در ساخت نام آواواژه ها در زبان های روسی و فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبان شناسی سال ۱۵ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۲۸) 1 - 24

کلید واژه ها: نام آوا نام آواواژه واژه سازی زبان فارسی زبان روسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳ تعداد دانلود : ۱۴
نام آواها از جمله جهانی های زبانی به شمار می آیند و دوگان ساخت بودن یا استفاده از فرایند تکرار در ساخت واژه نیز از ویژگی های جهانی آن ها است. یکی از ویژگی های بارز نام آواها حضور فعال آن ها به عنوان پایه مولّد در ساخت نام آواواژه ها و ساخت اسم، فعل، صفت و قید است. این پژوهش که در زمره پژوهش های ترکیبی با اولویت کیفی قرار می گیرد با بررسی ساختار 596 نام آواواژه غیرعاطفی در زبان های روسی و فارسی  به توصیف و تحلیل فرایندهای واژه سازی دخیل در ساخت آن ها و استخراج بسامد روش های به کاررفته می پردازد. نمونه های مورد مطالعه زبان فارسی از « فرهنگ نام آواهای زبان فارسی » و نمونه های مورد بررسی زبان روسی از مقالاتی که به بررسی نام آواهای روسی پرداخته اند، « فرهنگ واژه سازی زبان روسی » و فرهنگ های روسی به روسی گردآوری شده اند. این پژوهش نشان می دهد که روند کلی فرایند اشتقاق نام آواواژه ها در زبان های روسی و فارسی متفاوت است و تفاوت گونه شناختی زبان روسی به عنوان زبانی تصریفی و پیوندی و زبان فارسی به عنوان زبانی تحلیلی و پیوندی در تفاوت الگوی حاکم بر ساخت نام آواواژه ها و تفاوت فرایندهای واژه سازی مؤثر بوده است؛ بررسی بعد معنایی فرایندهای ساخت واژی اعمال شده نیز نشان می دهد در زبان روسی آن ها نقش مقوله ساز داشته اند در حالی که نام آواواژه های زبان فارسی علاوه بر معنای اولیه نام آوا و معنای مقوله ای جنبه های معنایی دیگری نظیر کثرت، تنوع، تحبیب، توالی و غیره را نیز به نام آواواژه ها اضافه کرده اند. 
۵۷.

بررسی مطابقه جنس دستوری در گویش ابیانه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علم زبان سال ۱۰ پاییز و زمستان ۱۴۰۳ شماره ۱۸ 245 - 278

کلید واژه ها: جنس دستوری مطابقه گویش ابیانه ای گویش های مرکزی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵ تعداد دانلود : ۱۶
جنس دستوری یکی از مقوله های دستوری اسم ب ه ش مار م ی آی د ک ه در بسیاری از زبان های ایرانی نو مشاهده می شود، گرچه نح وه متجل ی ش دن آن در این زب ان ه ا متفاوت است. از آنجاکه جنس دستوری ابیانه ای (از مجموعه گویش های مرکزی ایران) ارتباط منسجمی با صورتِ واژه ها ندارد و نشانگرهای صوری مشخصی (به جز برخی اسم های مختوم به واکه) برای جنس مذکر و مؤنث موجود نیست، براین اساس برای تعیین وضعیت جنس در این گویش، طبق چارچوب نظری ارائه شده توسط کوربِت، از مطابقه به عنوان مهمترین معیار تشخیص جنس استفاده شده است. مقاله حاضر با ارائه شواهد و نمونه هایی از گویش ابیانه ای که به روش میدانی و از طریق مصاحبه با چهار گویشور ابیانه ای گردآوری شده، به دنبال آن است که گستره مطابقه جنس دستوری را مشخص سازد. این بررسی نشانگر آن بوده است که مطابقه در دو سطح گروه اسمی و بند رخ می دهد. جنس دستوریِ اسم به عنوان هسته گروه اسمی، صورت صرفی برخی از اصلی ترین وابسته های خود، مانند عددِ «یک»، صفت بیانی، صفت اشاره، مسندِ مختوم به واکه /ɑ-/، عدد ترتیبی، نشانه معرفه، صفت تفضیلی و حتی کمی نمایِ «بیشتر» را تعیین می کند و از طرفی، در سطحِ بند نیز بر ویژگی مطابقه فعل با فاعل (صورت سوم شخص مفردِ ماضی) و مفعول (فقط در ساخت های ماضی) تأثیر می گذارد. همچنین، چون تمایز دو جنس مذکر و مؤنث فقط در شمار مفرد دیده می شود و در شمار جمع این تمایز منتفی است، مطابقه در ابیانه ای را باید از نوع همگرا محسوب کرد.
۵۸.

TOEFL iBT Speaking Subtest: The Efficacy of Preparation Time on Test-Takers’ Performance

نویسنده:
منبع: International Journal of Language Testing, Volume ۱۳, Issue ۲, Summer and Autumn ۲۰۲۳ 38 - 55

کلید واژه ها: TOEFL speaking pre-task planning online planning CAF Iranian test takers

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۹ تعداد دانلود : ۶۹
The present study investigates the efficacy of preparation time in four speaking tasks of TOEFL iBT. As the current pre-task planning time offered by ETS is very short, 15 to 30 seconds, we intended to explore how the test-takers’ speaking quality would change if the preparation time was added to the response time, giving the respondents a relatively longer online planning opportunity. To this aim, two groups of TOEFL iBT candidates were studied under pre-task and online planning conditions. Totally, 384 elicited speaking samples were first transcribed and then measured in terms of complexity, accuracy, and fluency (CAF). The results yielded by a series of One-way MANOVA revealed the online planning group significantly outperformed the pre-task planning group in terms of accuracy and fluency across all four speaking tasks. Although with less robustness, the online planners had significantly higher speech complexity represented by lexical diversity and left-embeddedness. The results obtained through this study may challenge the efficacy of the currently provided preparation time in TOEFL iBT speaking subsection.
۵۹.

یادگیری تلفظ و اصول آواشناسی در کتاب های آموزش زبان آلمانی به غیر آلمانی زبان ها بر اساس نگاهی تحلیلی به اثرهای آموزشی نسل شش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبانشناختی در زبانهای خارجی دوره ۱۳ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ 39 - 58

کلید واژه ها: تلفظ و اصول آواشناسی اثرهای آموزشی نسل شش آموزش زبان آلمانی جدول معیارها عصب شناسی آموزش رویکرد عملگرا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۶ تعداد دانلود : ۱۷۸
پژوهش حاضر با هدف بررسی و معرفی راهکارهای متداول در قلمرو یادگیری اصول آواشناسی و تلفظ در رویکرد عملگرا در کتاب های نسل شش آموزش زبان آلمانی به غیر آلمانی زبان ها انجام می گردد. به طور کلی، انتقال عادت های تلفظی نادرست از زبان مادری به زبان های خارجی هنگام یادگیری این زبان ها امری اجتناب ناپذیر تلقی می گردد. حال آن که نقش اثرهای آموزشی در حل این مسئله بسیار حائز اهمیت است. بنابراین، تمرکز روی تلفظ و آموزش اصول آواشناسی هنگام انتخاب اثر آموزشی مناسب برای کلاس از اهمیت بالایی برخوردار است. این مقاله نخست به تبیین معیارهای کارآمد در عصب شناسی آموزش و رویکرد عملگرا برای یادگیری اصول آوا شناسی و تلفظ در کتاب های آموزش زبان آلمانی به غیرآلمانی زبان ها می پردازد. سپس از نتایج خلاصه شده در این قسمت برای معرفی جدول تدوین شده توسط پژوهشگر برای انجام پژوهش های تحلیلی استفاده می گردد. این پژوهش ها با کمک دو کتاب Schritte plus Neu و Menschen از نسل نو اثرهای آموزشی در کشورهای آلمانی زبان در سطح A1 بر اساس چارچوب اروپایی مشترک برای زبان ها (GER) انجام خواهد شد. بعد از معرفی جدول معیارها، کلیه تمرین های مرتبط با یادگیری اصول آواشناسی آلمانی در این کتاب ها مورد ت بررسی دقیق قرار گرفته و پس از انجام مقایسات نشان داده خواهدشد که کدام اثر در ارائه نکات مرتبط با یادگیری قواعد آوایی موثرتر عمل کرده است. نتیجه این که، مدرسان زبان آلمانی می توانند با استفاده از جدول معیارها الف) در انتخاب اثر آموزشی با راهکارهای مناسب برای آموزش اصول آواشناسیبا دقت بیشتری عمل کنند و ب) همواره در کلاس های خود از شیوه های کارآمدتری برای یادگیری قواعد آوایی بهره مند شوند.
۶۰.

بررسی ظهور «ریزوسفییر» در رمان در وست میلز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زبان و ترجمه سال پنجاه و ششم بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ 81 - 110

کلید واژه ها: ریزوسفییر در وست میلز هتروتوپیا ماشین میل گریزگاه ها دیشون چارلز وینزلو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۶ تعداد دانلود : ۲۱۶
مقاله حاضر به بررسی « ریزوسفییر » و نقش آن در چالش ساختار حاکم و جغرافیای فرهنگی می پردازد. نویسنده با استفاده از رویکرد «چپ نوگرا» و بهره گیری از منتقدانی نظیر دلوز، گاتاری و فوکو و تمرکز بر مقوله های «شیزوئید»، «کولی» و مفاهیمی نظیر «بازقلمروسازی» در پی پاسخ به این پرسش است که چگونه «ادبیّات اقلیت» با جایگزینی «ساختار/مکانیسم» ادیپی با «ماشین» ضد ادیپی می تواند مقوله هستی شناختی گفتمان نئولیبرالیسمی را به چالش کشد و نوعی سیّالیّت «ریزوسفییری» بیافریند؟ بدین منظور رمان در وست میلز ( 2019) نوشته دیشون چارلز وینزلو بررسی می شود تا با تمرکز بر مفاهیمی نظیر «هتروتوپیا»، «بدن بدون اندام» و «گریزگاه ها»، ساختار خانوادگی متفاوتی از آنچه تحت تأثیر گفتمان کاپیتالیسمی شکل گرفته به تصویر کشد؛ ساختاری که با تأکید بر سیّالیّت، تقلیل فرد به صرف بُعد اجتماعی (گفتمان ادیپی) را به چالش می کشد و می کوشد مفهوم نوینی از دموکراسی به دست دهد که مبتنی بر ساختار درختی نیست. استدلال می شود که با رهایی از قید دوانگاره ها، علاوه بر جایگزینی گفتمان لیبرالیسمی با «سیاست های خرد»، هویّت نیز به امری سیّال بدل می شود تا «هم نشست » و رابطه افقی مبنای روابط انسانی شود.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان