روشها و مدل های روانشناختی (دانشگاه آزاد مرودشت)

زمینه و هدف: امروز تجربه زندگی رضایت بخش نیاز اساسی جوامع انسانی است. هدف این مطالعه تعیین اثربخشی آموزش روابط والد-فرزندی به دو شیوه آموزش مبتنی بر پذیرش و تعهد و آموزش شناختی - رفتاری بر رضایت از زندگی مادران بود.مواد و روش ها: این پژوهش به روش نیمه تجربی با پیش و پس آزمون با گروه کنترل انجام شده. 63 نفر از مادران دانش آموزان پسر مشغول به تحصیل در دوره اول دبیرستان با توجه به هدف مطالعه به عنوان اعضاء نمونه آماری انتخاب و به گونه تصادفی در دو گروه تجربی و یک گروه شاهد قرار داده شد. یک گروه از مادران روابط والد- فرزندی را به شیوه مبتنی بر پذیرش و تعهد و گروه دوم به شیوه درمان شناختی رفتاری با استفاده از بسته آموزشی مربوط طی 10 جلسه در طول 10 هفته آموزش دیدند. گروه کنترل تا انتهای فرآیند مطالعه در هیچ مداخله ای آموزشی شرکت داده نشد. برای گردآوری داده های پژوهش از مقیاس رضایت از زندگی دینر SWLS که یک آزمون استاندارد هست. استفاده شد، با استفاده از تحلیل کوواریانس داده های به دست آمده مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت.یافته ها: نتایج نشان داد که هر دو شیوه مداخله آموزشی، روش مبتنی بر پذیرش و تعهد و درمان شناختی- رفتاری در افزایش رضایت از زندگی مادران مؤثر است ( ). هم چنین، اثربخشی دو شیوه مداخله آموزشی برافزایش رضایت از زندگی مادران تقریباً یکسان بود و تفاوت معنی داری مشاهده نشد ( ).نتیجه گیری: بنابراین، می توان گفت، آموزش روابط والد- فرزندی به شیوه مبتنی بر پذیرش و تعهد و درمان شناختی- رفتاری بر رضایت از زندگی مادران اثربخش است.

مقدمه: این پژوهش با هدف بررسی نقش واسطه گری انطباق پذیری در رابطه ی بین ویژگی های شخصیتی و باورهای ضمنی هوش با معنای زندگی صورت گرفت.روش: این پژوهش از نوع همبستگی در قالب مدل معادلات ساختاری ارائه شده است. جامعه ی پژوهش دربرگیرنده ی دانش آموزان دبیرستانی شهر شیراز بود. از جامعه آماری مذکور 315 دانش آموز دختر (170) و پسر (145) پایه دهم و یازدهم دبیرستان در سال تحصیلی 99-1398 به روش نمونه گیری دردسترس مورد بررسی قرار گرفتند. آنان به پرسش نامه معنای زندگی (استگر و همکاران، 2006)، مقیاس انطباق پذیری (مارتین و همکاران، 2012)، مقیاس باورهای ضمنی هوش (عبدالفتاح و ییتس، 2006)، سیاهه شخصیتی نئو (کاستا و مک کری، 1985) پاسخ دادند.یافته ها: در بخش یافته ها نیز مشخص شد که ویژگی های شخصیتی از راه انطباق پذیری بر معنای زندگی اثر دارد. افزون بر این، نشان داده شد که باور به افزایشی و ذاتی بودن هوش بر معنای زندگی از راه انطباق پذیری اثر معنادار دارد.نتیجه گیری: زمانی که در نهادهای آموزشی و تربیتی به ویژگی های شخصیتی، باورهای ضمنی هوش توجه ویژه شود سازگاری افراد افزایش پیدا می کند و آنان را برای موفقیت جنبه های گوناگون زندگی بالاخص معنای زندگی آماده می سازد.

هدف: این پژوهش با هدف بررسی نقش میانجی نیازهای روان شناختی و احساس کنترل در رابطه حمایت اجتماعی با استرس حاد در بین معلمان متوسطه اول شهر تهران انجام شد.روش: ﺟﺎﻣﻌﻪ آﻣﺎری اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ را تمامی معلمان متوسطه اول شهر تهران در سال تحصیلی 1400-1399، ﺗﺸﮑﯿﻞ دادند. نمونه آماری نیز 320 نفر بوده که با توجه به شیوع ویروس کرونا، به شیوه در دسترس انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش مقیاس حمایت اجتماعی واکس و همکاران (1986)، پرسش نامه نیازهای بنیادی روان شناختی گاردیا و همکاران (2000)، مقیاس استرس کووید-19 (CSS)(2020) و مقیاس منبع کنترل راتر (1966) بودند که روایی و اعتبار آن ها در پژوهش های پیشین به اثبات رسیده بود. جهت تجزیه و تحلیل نتایج از ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون و تحلیل مسیر استفاده شد.یافته ها: یافته ها نشان داد که نیازهای روان شناختی و احساس کنترل در رابطه بین حمایت اجتماعی با استرس حاد در بین معلمان متوسطه اول شهر تهران نقش واسطه ای معناداری را ایفا می کنند.

مقدمه: اضطراب به عنوان یک اختلال و مشکل بالینی محسوب می شود که برای درمان آن از روش های دارویی، شناختی و شناختی – رفتاری استفاده می شود.روش شناسی: روش این پژوهش توصیفی-استنباطی است.یافته ها: در این پژوهش با استفاده از نصوص و ظواهر آیات الهی، آموزه هایی استنباط شده است که می توان از آنها راهکارهای کاربردی شناختی – رفتاری را در درمان اضطراب ارائه کرد.بحث و نتیجه گیری: درک محضر الهی، توجه به اسامی آرام بخش خداوند، توجه به امدادها ی غیبی و جنود الهی در آسمان ها و زمین، باور قلبی به تأثیرخداوند در سکونت وآرامش، باور به اراده حکیمانه الهی، توجه به مالکیت مطلق عالمانه و حکیمانه حق تعالی بر تمام اسباب و واسطه ها، نیک گمانی نسبت به خداوند، توجه به استعدادهای بالقوه خدادادی و توانمندی های فردی نیک اندیشی نسبت به آینده بهره مندی بهینه از شب شناخت عامل اضطراب زا آرامش بخشی خانه و اهل خانه و بهره مندی بهینه از خواب، آموزه های قرآنی است که از آن ها راهکارهای کاربردی برای رفع اضطراب ارائه شده است. پیشنهاد این پژوهش، انجام پژوهش های آزمایشی برای راستی آزمایی راهکارهای ارائه شده است. 

هدف: از این پژوهش، بررسی رابطه بین ویژگی های شخصیتی بدبینی با واسطه گری چگونگی ادراک استرسورها با اختلال خودبیمارانگاری است. جامعه آماری پژوهش، شامل 11250 نفر از دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوشهر در سال تحصیلی 96-95 هستند که از میان ایشان و به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای، تعداد 371 نفر با استفاده از جدول مورگان، انتخاب شدند.ابزار گرد آوری داده ها: در این پژوهش، پرسش نامه خوش بینی-بدبینی کارتر(2000)، پرسش نامه ارزیابی تجارب زندگی ساراسول(1987) و مقیاس نگرش نسبت به بیماری کلنر(1985) است. برای تجزیه و تحلیل یافته ها از شاخص های متناسب آماری در سطح استنباطی(همچون تحلیل عاملی، رگرسیون، مدل سازی معادلات ساختاری و ...) استفاده شده است.یافته ها: یافته ها بیانگر آن است که رابطه معنی دار و مستقیم بین ویژگی های شخصیتی بدبینی(26/0)، چگونگی ادراک رویدادهای فشارزای پیشرفت(43/0) با اختلال خودبیمارانگاری و هم چنین، رابطه معنی دار و غیر مستقیم بین ویژگی های شخصیتی بدبینی و اختلال خودبیمارانگاری (13/0) وجود دارد.نتیجه گیری: نتایج بررسی اثر میانجی به روش بوت استراپینگ نشان داد که ادارک فشارزای پیشرفت، تاثیر متغیر بدبینی بر اختلال خودبیمارانگاری را به صورت جزیی، میانجی گری می کند.

هدف: این پژوهش با هدف واکاوی مدل تربیتی حماسی با رویکرد دینی در مولفه های هوش هیجانی و هوش اخلاقی در روان شناسی انجام شد.روش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی، کیفی است که با استفاده از تکنیک نظریه پایه ور انجام شده است جامعه؛ نمونه آماری به روش نمونه گیری هدفمند از میان مجموعه کتب موجود کتاب حماسه حسینی انتخاب شده است و مفاهیم مرتبط با هوش اخلاق و هوش هیجانی از کتاب استخراج شده  و  محتوای آن در سه مرحله کد گذاری شد.یافته ها: یافته های پژوهش نشانگر سازگاری و نقش مکملی مؤلفه های تربیت حماسی و مؤلفه های هوش هیجانی از دیدگاه "دانیل گلمن" و هوش اخلاقی از منظر "میکله بوربا" بود،  به نحوی که با وجود این بررسی ضمانت اجرایی تری برای تحقق دو مورد هوش اشاره شده در زندگی فردی و به ویژه زندگی اجتماعی بوجود خواهد آمد.نتیجه: نتیجه حاکی از آن است که در جای جای بررسی ابعاد هوش هیجانی و هوش اخلاقی، تربیت حماسی نقش آفرین است و می تواند عامل عینیت بخشی، تسهیل کنندگی و تکمیلی کنندگی برای هوش هیجانی و هوش اخلاقی در زندگی باشد. با وجود این همخوانی و تلاقی مفهومی بین تربیت حماسی، هوش هیجانی و تربیت حماسی، هوش اخلاقی می توان به کاربردی بودن مدل تربیت حماسی در علوم گوناگون از جمله تعلیم و تربیت، روان شناسی و جامعه شناسی صحه گذاشت.