پژوهشنامه تاریخ سیاست و رسانه

بیش از سه دهه از آغاز به کار و فعالیت حزب الله لبنان بعنوان یک جنبش اسلامی در جنوب لبنان می گذرد. در طی این سه دهه این جنبش توانسته به خوبی خود را در فضای سیاسی لبنان تثبیت نماید. این موفقیت درحالی حاصل شده است که از همان ابتدا مخالفت های بسیاری از سوی برخی کشورهای منطقه و قدرت های فرامنطقه ای نسبت به فعالیت آن وجود داشت. بررسی جایگاه کنونی حزب الله در لبنان و منطقه ما را با دو سوال اساسی مواجه می سازد: نخست اینکه راز ماندگاری و موفقیت حزب الله لبنان با وجود این مخالفت ها چیست؟ و دوم اینکه انقلاب اسلامی ایران چگونه موجب الهام بخشی برای حزب الله لبنان شده است؟ فرضیه اصلی این پژ وهش برای پاسخ به سوال های فوق بر مولفه های قدرت نرم حزب الله و الگوگیری آن از ایران تاکید دارد. برای انجام پژوهش حاضر از روش توصیفی- تحلیلی استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد تکیه بر عنایات الهی، ولایت فقیه، حضور روحانیت شیعه در هسته اولیه مقاومت اسلامی،گسترش نماد گرایی شیعه(فرهنگ مقاومت، جهاد و عملیلات شهادت طلبانه)، صبر و پایداری و شجاعت از مهمترین مولفه های قدرت نرم حزب الله است که از انقلاب ایران الگوبرداری شده است.

ایمان به خدا واعتقاد راسخ وپایداری درراه حق که ازآن به عنوان معنویت نام می بریم ،عامل اصلی درتقویت روحیه جهادی وپیروزی انبیاء واولیای الهی درطول تاریخ بشربوده وبراین اساس،عمق بخشی به ایمان وتحکیم پایه های اعتقادی بربنیانهای دانش وبینش صحیح ویقینی وایجادبسترهای لازم به منظور ایستادگی وپایداری وتقویت روحیه جهادی درمسیرحق ،رهیافت اصلی برای موفقیت درکارهای سخت خواهدبود؛رهیافتی که صحت وروایی آن درآزمونهای بزرگی درطول تاریخ تقابل همیشگی حق وباطل به اثبات رسیده است . انسان درسایه تقویت معنویت قادربه فتح قلل رفیع ودشوارسعادت وکمال نهایی خواهدبود قطعا" نقش معنویت در جهاد انبیاء واولیای الهی با گروه کافران ومشرکان ومنافقان بویژه درغزوات وسرایای تحت فرماندهی رسول گرامی اسلام (ص)،پیروزی اعجازگونه انقلاب اسلامی ویا ایستادگی ملت مسلمان ایران درهشت سال دفاع مقدس برکسی پوشیده نیست واین موفقیت ها فقط با افزایش معنویت وتقویت روحیه جهادی در ملت صورت گرفته است. بنابراین میان معنویت وروحیهجهادی ، ارتباط مستقیم وجود دارد وهر چه ایمان ومعنویت افزون گردند، چنین روحیه ای قوی تر خواهد شد تا جایی که همه انگیزه های مادی را تحت تأثیر قرار خواهد داد بنابراین معنویت وروحیه جهادی مانند دوبال پیشرفت وحرکت تکاملی جامعه اسلامی عمل می کند.

این مقاله با هدف تبیین بیان دلایل منطقی ضرورت ابلاغ بیانیه گام دوم در زمینه علم و پژوهش تدوین گردیده است. مفاهیم مستتر در بیانه گام دوم که توسط رهبر انقلاب مطرح گردیده را ، می توان به دو لایه، لایه بنیادین با محوریت توحید و لایه راهبردی با محوریت تمدن تقسیم بندی نمود. ایشان تحقق اهداف اسلامی را در پنج مرحله عنوان فرموده اند که شامل:انقلاب اسلامی،نظام اسلامی،دولت اسلامی،کشور اسلامی و تمدن اسلامی است. مسیر تحقق آرمانهای اسلامی که باعث زمینه سازی ظهور امام زمان می گردد، ایجاد تمدن اسلامی است که هم در سخنان مقام معظم رهبری هم در وصیت نامه امام راحل نمود داشته است. بیانیه گام دوم شامل مجموعه ای از اولویت ها،پیشرفت ها و چالشها و اهداف راهبردی انقلاب اسلامی است که از سوی رهبر معظم انقلاب مطرح گردیده لذا در این نوشتار سعی بر توجه به یکی از محورهای اساسی بیانیه که تاکید بر شناخت گذشته و درس گرفتن از تجربه ها می باشد و به بحث در حوزه علم و پژوهش و دلایل پیشرفت مسلمانان در دوران شکوفایی اسلام و عبرت آموزی مسلمانان عصر حاضر پرداخته است.

پژوهش حاضر به منظور بررسی و شناخت بنیانگذاران سازمان اخوان المسلمین در مصر و سوریه و تفکرات بنیادنی که این تشکل در این دو کشور بر مبنای آن شکل گرفته اند، انجام شد. به منظور دستیابی به اهداف این پژوهش ابتدا به بررسی تاریخچه اخوان المسلمین بر مبنای بنیانگذاران و سیر تاریخی پرداخته شد و سپس در جمع بندی مختصر ادوار تاریخ اخوان از ابتدای شکل گیری تا کنون مورد بررسی قرار گرفت. همچنین تفاوت عملکرد اخوالن المسلمین در مصر که رویکری اجتماعی و تربیتی داشت و اخوان المسلمین در سوریه که در مدت کوتاهی به تقابل و درگیری و حرکتهای خشونت بار روی آورد مورد بررسی قرار گرفت. سپس به بررسی اندیشه بنیادین اخوان المسلمین در مصر بعنوان مرکز اصلی آن و اندیشمندان پایه گذار اندیشه جمعی این تشکیلات در وجود مختلف معرفتی تا سیاسی پرداخته شد. در این میان دو چهره اصلی یعنی حسن البناء و سید قطب مورد بررسی قرار گرفتند. سپس بررسی اندیشه های بنیادین اخوان المسلمین در سوریه مورد بررسی و علت بروز رفتار متفاوت میان این دوشاخه مهم این سازمان مورد کنکاش قرار گرفت. در نهایت با توجه به داده های موجود به نتیجه گیری در مورد چرایی تفاوت عملکرد این دوشاخه سازمانی در این دو کشور پرداخته شد.

مفهوم «کارآفرینی» که از تأکیدات مقام معظم رهبری(مدظله العالی) به عنوان یک عبادت و عنصری تأثیرگذار در فرآیند دست یابی به اقتصادمقاومتی می باشد، در روند تحولی خود از حوزه اقتصادی به حوزه های اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و امنیتی تسرّی یافته است. ظهور «کارآفرینی فن پایه» با نام کسب و کارهای نوپا (استارتاپ)، از جمله موضوعاتی است که به دلایل گوناگون از جمله فرصت ها و آسیب های نهفته در آن توجه محافل نخبگی و دستگاه های مسئول در عرصه های اقتصادی، سیاسی و امنیتی کشور را به خود معطوف نموده است. این تحقیق از نوع کاربردی و روش آن زمینه ای- موردی بوده که داده ها مبتنی بر روش تبیینی تجزیه و تحلیل شده است. بررسی نقاط آسیب و فرصت پدیده «استارتاپ» و ارائه برخی راهبردهای سیاستی به منظور مدیریت بهینه ی این پدیده مد نظرمی باشد. بنابر نتایج حاصله از پژوهش؛ موضوع کسب و کارهای نوپا (استارتاپ ها) در چرخه سیاستگذاری هنوز در مرحله مسئله شناسی بوده و در برخی از لایه ها به صورت ناقص در دستور کار سیاستگذاری قرار دارد.همچنین میان دستگاه های متولی کشوری یک شکاف نگرشی عمیق از کاملاً فرصت محوری تا کاملاً تهدید محور وجود داشته که نتایج این پژوهش می تواند این شکاف را تعدیل و نگرش دستگاه های تصمیم ساز و تصمیم گیر را نسبت به این پدیده که در فرآیند تبدیل شدن به مسئله برای کشور قرار گرفته را واقع بینانه تر نماید.

نقش رسانه ها در مشارکت سیاسی و چگونگی کاربرد تکنیک های رسانه ای در مدیریت افکار عمومی و مقایسه مشارکت سیاسی مردم در ایران و جوامع غربی ،اصلی ترین اهداف پژوهش می باشد. اهداف کاربردی این تحقیق، بررسی میزان تأثیر تکنیکهای مدیریت افکار عمومی و هدایت آن به سوی مشارکت سیاسی است و اینکه رسانه تا چه حد در افزایش آگاهی سیاسی مخاطبان، چگونگی بومی سازی برنامه ها و شیوه های استفاده از مفاهیم استان (منابع هویتی بومی) در برنامه ها و بازخورد میزان اعتماد مخاطب موفق بوده است. در این مقاله با تطبیق شرایط جوامع غربی و جامعه ایران ، عناصر مشارکت جویانه و عوامل موثر در ایجاد مشارکت سیاسی و انواع مشارکت را بررسی میکنیم.این پژوهش به دنبال تأثیرگذاری رسانه ها به عنوان یکی از ابزارهای مهم توسعه سیاسی می باشد و این که رسانه به مفهوم عام و به ویژه رادیو و تلویزیون به عنوان رسانه فراگیر، تا چه حد در رشد و آگاهی سیاسی مردم نقش اثربخشی دارند.